Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã giảm mạnh trong tháng 9, chấm dứt nhiều tháng phục hồi khi hai siêu cường kinh tế vẫn đang vướng vào tranh chấp thương mại và Washington đang nỗ lực đảm bảo các chuỗi cung ứng thay thế.
Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc hôm thứ Hai cho thấy xuất khẩu sang Mỹ đã giảm 28,7% trong tháng 9 so với tháng 8, xuống còn 420,5 tấn. Con số này cũng thấp hơn gần 30% so với cùng kỳ năm trước.
Đây là tháng giảm thứ hai liên tiếp sau đợt phục hồi ngắn ngủi bắt đầu vào tháng 6, khi Bắc Kinh đồng ý đẩy nhanh việc cấp phép xuất khẩu đất hiếm trong các cuộc đàm phán thương mại với các quan chức Mỹ tại London.
Các công ty sản xuất nam châm đất hiếm của Trung Quốc được cho là đang phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn đối với các đơn xin cấp phép xuất khẩu bắt đầu từ tháng 9. Số liệu hải quan cũng được công bố trước khi Bắc Kinh mở rộng chế độ cấp phép xuất khẩu vào đầu tháng này.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Trung Quốc đang nắm giữ vị thế độc quyền trong sản xuất nam châm vĩnh cửu đất hiếm, ước tính chiếm 90% thị trường, và cũng chiếm ưu thế tương tự trong việc tinh chế các nguyên tố được sử dụng để sản xuất chúng.
Nam châm rất quan trọng đối với các công nghệ như xe điện, năng lượng tái tạo, điện tử và hệ thống quốc phòng. Các hạn chế trước đây của Bắc Kinh đã gây ra tình trạng thiếu hụt và gián đoạn nguồn cung trên khắp các ngành công nghiệp vào đầu năm nay.
Theo dữ liệu hải quan, các hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc cũng đã mở rộng ra ngoài phạm vi Hoa Kỳ, với tổng lượng xuất khẩu nam châm đất hiếm trong tháng 9 giảm 6,1% so với tháng 8.
Những gián đoạn này đã thúc đẩy Hoa Kỳ và các đối tác đẩy nhanh nỗ lực xây dựng các nguồn đất hiếm thay thế và chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng.
Hôm thứ Hai, Hoa Kỳ và Úc đã ký một thỏa thuận khoáng sản trị giá lên tới 8,5 tỷ đô la. Thỏa thuận này bao gồm tài trợ cho nhiều dự án nhằm tăng nguồn cung đất hiếm và các vật liệu khoáng sản quan trọng được sử dụng trong sản xuất quốc phòng và an ninh năng lượng.
Thỏa thuận này được đưa ra sau khi Noveon Magnetics có trụ sở tại Hoa Kỳ đã ký một biên bản ghi nhớ với Lynas Rare Earths của Úc vào đầu tháng này để hình thành quan hệ đối tác chiến lược nhằm phát triển chuỗi cung ứng nam châm đất hiếm có thể mở rộng quy mô tại Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, việc sản xuất nam châm đất hiếm rất phức tạp và phụ thuộc vào các hoạt động khai thác và tinh chế nguyên tố đất hiếm ở thượng nguồn.
Hiện tại, chỉ có một số ít công ty Hoa Kỳ sản xuất nam châm trong nước, với nhiều công ty đang trong giai đoạn đầu sản xuất.