Việc Telegram công bố hợp tác với xAI – công ty trí tuệ nhân tạo do Elon Musk sáng lập – để triển khai Grok đến hơn một tỷ người dùng toàn cầu không chỉ đơn thuần là thương vụ công nghệ trị giá 300 triệu USD. Đây có thể là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đua định hình tương lai của các nền tảng nhắn tin, nơi AI đang ngày càng trở thành “hạ tầng mặc định” thay vì tính năng phụ trợ.

 

Theo công bố từ CEO Telegram Pavel Durov hôm 28/5, Grok sẽ được phân phối rộng rãi trong hệ sinh thái Telegram với thời hạn ít nhất một năm, đổi lại nền tảng này nhận 300 triệu USD tiền mặt và cổ phần từ xAI, cùng 50% doanh thu từ gói đăng ký Grok bán qua Telegram. Tuy nhiên, ngay sau đó, Elon Musk bất ngờ phản hồi trên mạng xã hội X rằng "chưa có thỏa thuận nào được ký". Sự mâu thuẫn công khai này phần nào cho thấy tính chất vội vã – hoặc chiến lược truyền thông chủ ý – từ cả hai phía, trong bối cảnh thị trường AI đang nóng bỏng và cuộc đua giành người dùng AI bước vào giai đoạn khốc liệt.

 

Không giống giai đoạn đầu khi chatbot chỉ là tiện ích bổ sung, giờ đây AI đang trở thành lớp giao diện chính giữa người dùng và nền tảng. Với Grok, xAI đang nuôi tham vọng biến mỗi cuộc trò chuyện cá nhân trên Telegram thành một cơ hội để mở rộng hệ sinh thái AI của mình – điều vốn đã được OpenAI, Google và Meta thực hiện qua ChatGPT, Gemini và Meta AI.

 

Nếu thương vụ được hiện thực hóa đầy đủ, Grok sẽ có mặt mặc định trên Telegram, được ghim lên đầu các đoạn chat, cho phép người dùng không chỉ tương tác tự nhiên mà còn tóm tắt cuộc trò chuyện, tìm kiếm tài liệu, thậm chí tạo nhãn dán mang tính cá nhân hóa cao – tất cả trong khi vẫn ở trong một môi trường nhắn tin quen thuộc. Với lợi thế là một trong những nền tảng nhắn tin bảo mật và có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới, Telegram có thể là “cửa ngõ hoàn hảo” để Musk đưa Grok thoát khỏi cái bóng của các đối thủ AI lớn khác.

 

Thông báo "chưa ký thỏa thuận" của Musk không đơn thuần là đính chính kỹ thuật. Nó phản ánh phong cách thương thuyết điển hình của ông: tung đòn truyền thông trước để tạo áp lực thị trường, đo phản ứng dư luận rồi mới hoàn tất thủ tục pháp lý sau. Chiến lược này từng được Musk áp dụng với thương vụ mua Twitter hay các dự án như Starlink, Tesla, và giờ là Grok.

 

Về phía Telegram, quyết định “bán không gian AI” cho Grok mang nhiều lớp ẩn ý. Một mặt, Durov cần dòng tiền để duy trì vận hành nền tảng miễn phí, không quảng cáo quy mô toàn cầu. Mặt khác, việc chia sẻ doanh thu từ gói AI là một cách Telegram vừa tạo giá trị mới, vừa tránh phải phát triển công nghệ AI riêng vốn tốn kém và rủi ro cao.

 

Tuy nhiên, việc để một công ty do Musk kiểm soát can thiệp sâu vào giao diện và trải nghiệm người dùng cũng tiềm ẩn nguy cơ mất kiểm soát nền tảng, đặc biệt khi Telegram vốn đang chịu giám sát ở nhiều quốc gia do bị cáo buộc là nơi ẩn náu của các hoạt động bất hợp pháp.

 

Telegram không phải nền tảng đầu tiên tích hợp AI sâu vào ứng dụng. Meta đã đưa Meta AI lên Instagram, Messenger, WhatsApp. Viber cũng đang triển khai Microsoft Copilot tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam. Trong bối cảnh này, việc hợp tác với Grok giúp Telegram không bị bỏ lại phía sau trong làn sóng “trí tuệ hóa giao tiếp” đang lan rộng toàn cầu.

 

Tuy nhiên, khác biệt lớn nằm ở việc Telegram chọn đi cùng Grok – một mô hình AI không theo lối kiểm duyệt nội dung truyền thống, thậm chí mang phong cách hài hước, “nghịch ngợm” đặc trưng của Musk. Điều này có thể hấp dẫn một bộ phận người dùng trẻ, nhưng cũng đặt ra câu hỏi lớn về đạo đức, kiểm soát nội dung và nguy cơ phát tán thông tin sai lệch.

 

Việc Telegram mở cửa cho Grok không chỉ là câu chuyện kinh doanh. Đó là lát cắt trong bức tranh lớn hơn về cách AI sẽ chi phối nền tảng giao tiếp cá nhân, cách các công ty công nghệ định hình lại quyền lực mềm trong không gian mạng, và cả cách những “đế chế” như Musk dùng AI để mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu. Nếu một chatbot có thể hiện diện trong mọi cuộc trò chuyện của hơn một tỷ người – liệu đó có còn đơn thuần là công cụ nữa không?