Đại dịch COVID-19 đã đẩy 4,7 triệu người dân Đông Nam Á rơi vào cảnh nghèo cùng cực trong năm 2021, khi 9,3 triệu việc làm đã biến mất so với kịch bản không có COVID.

Theo ADB, làn sóng Omicron có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế của khu vực tới 0,8 điểm phần trăm trong năm 2022. Sản lượng kinh tế của khu vực vào năm 2022 dự kiến sẽ vẫn thấp hơn 10% so với kịch bản không có COVID.

Trong số những đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, có các lao động phổ thông và người lao động làm việc trong khu vực bán lẻ và nền kinh tế phi chính thức, cũng như các doanh nghiệp nhỏ không có sự hiện diện số.

Ở mặt tích cực, hai năm sau khi đại dịch bùng phát, báo cáo cho thấy triển vọng tăng trưởng sáng sủa hơn đối với các nền kinh tế có khả năng ứng dụng công nghệ rộng rãi, xuất khẩu hàng hóa được duy trì hoặc có tài nguyên thiên nhiên phong phú.

Báo cáo ghi nhận sự phục hồi kinh tế trên toàn khu vực, với hầu hết các quốc gia chứng kiến ​​lượt khách vào các khu vực bán lẻ và giải trí tăng trở lại. Dù vậy, khu vực vẫn phải đối mặt với những thách thức toàn cầu, bao gồm sự xuất hiện của các biến chủng COVID-19 mới, thắt chặt lãi suất toàn cầu, gián đoạn chuỗi cung ứng, giá hàng hóa cao hơn và lạm phát.

Chủ tịch ADB Masatsugu Asakawa cho biết đại dịch đã dẫn đến tình trạng thất nghiệp lan rộng, bất bình đẳng ngày càng trầm trọng và tỉ lệ nghèo gia tăng, đặc biệt ở phụ nữ, lao động trẻ và người cao tuổi ở Đông Nam Á. 

"Chúng tôi khuyến khích chính phủ các nước Đông Nam Á đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh, thông minh và áp dụng đổi mới công nghệ để phục hồi tăng trưởng kinh tế", ông Masatsugu Asakawa nhấn mạnh.

Theo tính toán của ADB, tăng trưởng kinh tế của Đông Nam Á có thể tăng 1,5 điểm phần trăm nếu chi tiêu cho y tế trong khu vực đạt khoảng 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), so với mức 3,0% vào năm 2021. 

Tuy nhiên trong quá trình nỗ lực hồi phục sau dịch, các chính phủ cần duy trì sự thận trọng về tài khóa để giảm thâm hụt và nợ công, đồng thời hiện đại hóa công tác quản lý thuế để nâng cao hiệu quả và mở rộng cơ sở thuế.

Kể từ đầu đại dịch, các quốc gia có số ca nhiễm COVID-19 cao nhất trong khu vực là Việt Nam (6,55 triệu), Indonesia (5,91 triệu) và Malaysia (3,87 triệu), tất cả đều là các nước đang phát triển.Tuy nhiên ADB vẫn lạc quan rằng các nền kinh tế Đông Nam Á đang bắt đầu phục hồi, bởi vì nền kinh tế khu vực này phụ thuộc nhiều vào ngành du lịch, và nhiều quốc gia đang bắt đầu mở cửa du lịch trở lại, mở ra nhiều cơ hội tăng trưởng kinh tế và cơ hội việc làm.

Từ tháng 7/2021 đến tháng 9/2021, tổng lượng khách du lịch quốc tế đến Đông Nam Á tăng 58% so với cùng kỳ năm 2020, tuy nhiên vẫn thấp hơn 64% so với mức của năm 2019, và sẽ cần thêm thời gian để phục hồi trở lại, theo báo cáo của ADB.

ADB khuyến nghị các chính phủ Đông Nam Á đầu tư nhiều hơn vào hệ thống chăm sóc sức khỏe để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế của khu vực và hạn chế tình trạng bất bình đẳng vốn có và bị làm trầm trọng hơn bởi đại dịch. Theo ADB, tăng trưởng kinh tế của Đông Nam Á có thể tăng 1,5% nếu chi tiêu cho y tế trong khu vực đạt khoảng 5% tổng sản phẩm quốc nội (năm 2021 chi tiêu cho y tế trong khu vực ở mức 3% GDP).