Tầm nhìn chính sách
Chống ô nhiễm nhựa: Việt Nam cần một hệ sinh thái đổi mới chứ không chỉ là chính sách
Hoàng Hải - Thứ Tư, 25/06/2025 9:15 CH
Vietnet24h - Luật pháp, chiến lược, thậm chí công nghệ xử lý nhựa đều đã có – nhưng ô nhiễm nhựa tại Việt Nam vẫn trầm trọng. Trong thời điểm mang tính bước ngoặt, các chuyên gia quốc tế nhấn mạnh: điều Việt Nam cần là một cuộc “đồng khởi” đổi mới sáng tạo, quy tụ startup, doanh nghiệp lớn, trường đại học và cả cộng đồng.
Trong nhiều năm, cuộc chiến chống rác thải nhựa tại Việt Nam vẫn chủ yếu diễn ra ở hai đầu chiến tuyến: phía các nhà hoạch định chính sách và một số sáng kiến truyền thông cộng đồng. Nhưng trong bối cảnh ô nhiễm nhựa ngày càng nghiêm trọng và các công cụ truyền thống không còn đủ sức nặng, lời kêu gọi mới từ Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đặt ra một yêu cầu rõ ràng: Việt Nam cần kích hoạt một hệ sinh thái đổi mới toàn diện, với sự tham gia của mọi tầng lớp – từ startup công nghệ đến doanh nghiệp lớn, từ viện nghiên cứu đến cộng đồng địa phương.
 
Phát biểu tại Chương trình Đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025, bà Ramla Khalidi – Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam – không chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ, mà chỉ ra thách thức lớn hơn: Việt Nam cần vượt khỏi giới hạn kỹ thuật và vật liệu để tái cấu trúc cả hệ sinh thái đổi mới, bao gồm tài chính, kết nối công – tư và những mô hình vận hành sáng tạo hơn. Cần có những cơ chế để không chỉ tạo ra công nghệ, mà còn tạo ra đường đi để công nghệ đến được với thị trường, đời sống và hành vi người tiêu dùng.
 
Những con số mà Ngân hàng Thế giới đưa ra rất rõ ràng: Việt Nam đang để thất thoát khoảng 3 tỷ USD mỗi năm do không tái chế lượng nhựa thải ra môi trường. Trong khi đó, chỉ riêng năm 2024, thị trường đổi mới sáng tạo đã thu hút tới 2,3 tỷ USD vốn đầu tư – nhưng phần lớn vẫn tập trung vào các lĩnh vực kỹ thuật số, fintech, logistics... chứ chưa “chảy” vào những sáng kiến môi trường như xử lý nhựa. Có một khoảng trống giữa tiềm lực đổi mới sáng tạo và bài toán môi trường chưa được kết nối.
 
Thứ nhất, các chính sách hiện hành về kinh tế tuần hoàn, phân loại rác tại nguồn và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) dù đã được ban hành, nhưng vẫn ở dạng định hướng, thiếu cơ chế thực thi mạnh và đồng bộ. Hệ thống thu gom rác phân loại vẫn lạc hậu, và tư duy “nhựa là rác” chưa được thay bằng tư duy “nhựa là tài nguyên”.
 
Thứ hai, sáng tạo về nhựa vẫn bị xem là lĩnh vực ngách, chưa được coi là động lực tăng trưởng, và do đó thiếu sự quan tâm thực sự từ nhà đầu tư cũng như hệ thống hỗ trợ khởi nghiệp. Cuộc thi Đổi mới sáng tạo về nhựa năm 2025 dù đã thu hút hơn 100 ý tưởng, nhưng mức hỗ trợ tối đa chỉ dừng ở 30.000 USD – một con số khiêm tốn nếu so với quy mô đầu tư cần thiết để tạo ra chuỗi cung ứng tuần hoàn.
 
Thứ ba, cần một sự chuyển dịch về tư duy chính sách: từ giải quyết hậu quả của nhựa sang đầu tư có chiến lược vào những công nghệ, mô hình kinh doanh mới ngay từ đầu chuỗi giá trị – như thiết kế bao bì phân hủy sinh học, chuỗi phân phối không bao bì, công nghệ phân loại AI, hay logistics tái sử dụng.
 
Cuối cùng, như Thứ trưởng Lê Công Thành thừa nhận, động lực hiện tại chưa đủ mạnh để thúc đẩy chuyển đổi. Những sáng kiến lẻ tẻ, nếu không có bệ đỡ từ hệ thống tài chính, pháp lý và thị trường, sẽ mãi là hạt giống nằm trong ươm mầm, không bao giờ đủ sức vươn ra nền kinh tế thực.
 
Giảm nhựa không chỉ là nhiệm vụ môi trường, mà phải được xem là một phần trong chiến lược đổi mới mô hình phát triển. Bài toán không nằm ở chỗ có bao nhiêu công nghệ mới, mà là Việt Nam có tạo được một “sân chơi công bằng” để những giải pháp ấy được thử nghiệm, mở rộng và thấm sâu vào cuộc sống hay không.
 
Việt Nam không thiếu ý tưởng. Điều còn thiếu, là một hệ sinh thái đủ mạnh để đưa những ý tưởng ấy thành sức mạnh thực sự.
Nồng độ CO2 vượt 430 ppm: Liệu chúng ta có thể tránh được kịch bản Trái Đất nóng lên không thể kiểm soát? Vietnet24h - Tháng 5 năm 2025, Trái Đất đã ghi nhận một cột mốc đáng lo ngại khi nồng độ CO2 vượt mức 430 ppm, đánh dấu một trong những thời khắc then chốt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Nếu xu hướng này tiếp tục, chỉ trong vài thập kỷ nữa, chúng ta có thể đối mặt với những tác động không thể lường trước của biến đổi khí hậu – từ sự gia tăng thiên tai đến nguy cơ sinh thái toàn cầu.
Công nghệ AI tạo sinh và cuộc khủng hoảng khí thải Carbon Vietnet24h - Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh không chỉ mở ra những bước tiến đột phá trong công nghệ, mà còn mang đến những tác động đáng lo ngại đối với môi trường.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Intel sửa đổi thỏa thuận Đạo luật CHIPS với Bộ Thương mại Hoa Kỳ để nhận được 5,7 tỷ đô la sớm Vietnet24h - Hôm thứ Sáu (29/8), Intel cho biết họ đã sửa đổi thỏa thuận tài trợ theo Đạo luật CHIPS với Bộ Thương mại Hoa Kỳ để xóa bỏ các mốc thời gian của dự án trước đó và nhận được khoảng 5,7 tỷ đô la tiền mặt sớm hơn dự kiến.
Thủ tướng Modi và Ishiba thăm nhà máy Tokyo Electron để tăng cường quan hệ hợp tác bán dẫn Vietnet24h - Các nhà phân tích nhận định rằng sự hợp tác sâu rộng hơn trong lĩnh vực bán dẫn giữa Ấn Độ và Nhật Bản là một chiến lược mang lại lợi ích đôi bên, đặc biệt khi bán dẫn ngày càng quan trọng trong sản xuất ô tô, thiết bị viễn thông và sản phẩm điện tử.
Hoa Kỳ yêu cầu Samsung, SK Hynix phải xin giấy phép để xuất khẩu công cụ sản xuất chip của Hoa Kỳ sang Trung Quốc Vietnet24h - Bộ Thương mại Hoa Kỳ hôm thứ Sáu (29/8) đã công bố kế hoạch tước tư cách "người dùng cuối đã được xác thực (VEU)" của các công ty công nghệ Hàn Quốc là Samsung Electronics và SK hynix Inc.
Đài Loan truy tố ba người vì cáo buộc đánh cắp bí mật thương mại 2-nm của TSMC Vietnet24h - Vụ việc liên quan đến cựu nhân viên của nhà sản xuất thiết bị chip hàng đầu Nhật Bản Tokyo Electron.
Tổng thống Hoa Kỳ Đe Dọa Áp Thuế Cao và Hạn Chế Xuất Khẩu Chip Đối Với Các Nước Thu Thuế Kỹ Thuật Số Vietnet24h - Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cam kết sẽ áp đặt các mức thuế “đáng kể” và hạn chế xuất khẩu chip công nghệ cao đối với các quốc gia không dỡ bỏ thuế dịch vụ kỹ thuật số (DST) và các quy định liên quan.
Samsung, TSMC đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan khi phải đổi cổ phiếu lấy trợ cấp theo kế hoạch của Trump Vietnet24h - Các nhà phê bình cho rằng yêu cầu về vốn chủ sở hữu của Trump không phải là trợ cấp mà là nỗ lực sở hữu các công ty tư nhân
Apple vừa giành được chiến thắng quan trọng trong cuộc chiến mã hóa toàn cầu Vietnet24h - Chính phủ Hoa Kỳ hôm thứ Hai tuyên bố Vương quốc Anh sẽ hủy yêu cầu Apple cung cấp "cửa sau" để truy cập dữ liệu người dùng.
Chính phủ Hoa Kỳ đang thảo luận về việc mua cổ phần của Intel Vietnet24h - Chính phủ Hoa Kỳ đang đàm phán với Intel về việc mua cổ phần của công ty này, Bloomberg đưa tin.
Trump được các Thượng nghị sĩ Dân chủ hàng đầu cảnh báo nên xem xét lại việc bán chip AI tiên tiến cho Trung Quốc Vietnet24h - Các Thượng nghị sĩ Dân chủ hàng đầu đã viết một bức thư ngỏ yêu cầu Tổng thống Donald Trump xem xét lại quyết định cho phép bán chip trí tuệ nhân tạo cho Trung Quốc.
Màn hình OLED của Trung Quốc bị cấm tại Hoa Kỳ trong 15 năm Vietnet24h - ITC đã chặn mọi hoạt động tiếp thị, quảng cáo và bán hàng của trụ sở chính BOE và các công ty con tại Hoa Kỳ.
Microsoft công bố tầm nhìn AI đa phương thức đầy tham vọng cho trải nghiệm Windows 2030 Vietnet24h - Tầm nhìn Windows 2030 đầy tham vọng của Microsoft hé lộ một tương lai nơi trí tuệ nhân tạo (AI) được tích hợp vào từng cấu trúc của hệ điều hành, định hình lại đáng kể trải nghiệm người dùng.
Các giám đốc Samsung, SK, Nvidia trong cuộc họp ba bên hiếm hoi về tương lai AI Vietnet24h - Tại Hội nghị Bàn tròn Kinh doanh Hàn Quốc - Hoa Kỳ hôm thứ Hai đầu tuần (25/8), Chủ tịch Samsung Electronics Lee Jae-yong, Chủ tịch SK Group Chey Tae-won và Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang đã có một cuộc họp ba bên hiếm hoi, thúc đẩy kỳ vọng về sự hợp tác sâu rộng hơn trong lĩnh vực chip AI.
Nvidia đối mặt với kỳ vọng cao của Phố Wall sau hai năm bùng nổ AI Vietnet24h - Hoạt động kinh doanh của Nvidia bắt đầu chuyển đổi từ hai năm trước với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, được thúc đẩy bởi ChatGPT của OpenAI.
Qualcomm đồng hành cùng Việt Nam trong phát triển nhân tài AI Vietnet24h - Chiều 12/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Cristiano Amon, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc điều hành tập đoàn Qualcomm và đoàn công tác của tập đoàn đến thăm, làm việc tại Việt Nam.
Ai kiểm soát không gian mạng Việt Nam? VSTN hé mở một lời đáp Vietnet24h - Giữa những bất ổn liên tục từ các tuyến cáp biển quốc tế, câu hỏi về quyền kiểm soát và tự chủ dữ liệu ngày càng trở nên bức thiết. Việc vận hành tuyến cáp đất liền VSTN do người Việt làm chủ 100% không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà là một bước đi chính trị - kinh tế về chủ quyền không gian mạng.
Máy bay điện vượt biển: Trung Quốc đặt cược tương lai logistics ngoài khơi vào eVTOL Vietnet24h - Chuyến bay đầu tiên của chiếc eVTOL V2000CG CarryAll ra giàn khoan dầu ngoài khơi không chỉ là một thử nghiệm kỹ thuật, mà còn là bước đi chiến lược trong tham vọng chuyển đổi logistics và năng lượng của Trung Quốc. Khi nền kinh tế tầm thấp trở thành động lực tăng trưởng mới, công nghệ bay cự ly ngắn đang dần định hình lại hạ tầng công nghiệp quốc gia.
Drone phát sóng – “phao cứu sinh” công nghệ trong vùng lũ và bài toán chủ quyền số Vietnet24h - Trong bối cảnh thiên tai ngày càng khốc liệt và bất thường do biến đổi khí hậu, việc đảm bảo hạ tầng thông tin liên lạc trong vùng bị cô lập không chỉ là bài toán kỹ thuật, mà còn là một thách thức chiến lược về năng lực ứng phó khẩn cấp và an ninh mạng quốc gia. Giải pháp drone phát sóng của Viettel – với khả năng phủ sóng 4G trong bán kính 6 km – đang mở ra một hướng đi mới, nơi công nghệ bay không người lái trở thành cầu nối sống còn giữa con người và hệ thống cứu hộ trong tình huống đứt gãy liên lạc.
HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH BÁN DẪN ASEAN 2025 (ASEMIS): VIỆT NAM ĐÓNG VAI TRÒ QUAN TRỌNG TRONG VIỆC TĂNG CƯỜNG CHUỖI CUNG ỨNG BÁN DẪN ĐÔNG NAM Á Vietnet24h - Hội nghị Thượng đỉnh Bán dẫn ASEAN 2025 (ASEMIS), được tổ chức bởi Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Malaysia (MSIA) vào ngày 24 tháng 7 năm 2025 tại khách sạn One World, Kuala Lumpur, đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành công nghiệp bán dẫn tại Đông Nam Á.
Khám phá những điều hấp dẫn ở Galaxy Watch Ultra của Samsung Vietnet24h - Galaxy Watch Ultra của Samsung, chiếc đồng hồ thông minh bền bỉ tiên phong được ra mắt chỉ một năm trước với One UI Watch 6, đã bắt đầu nhận được bản cập nhật phần mềm lớn đầu tiên rất được mong đợi.
Xu hướng "tạm dừng" bùng nổ trung tâm dữ liệu AI tại các công ty công nghệ lớn Vietnet24h - Quyết định ngừng hoạt động của một trung tâm dữ liệu ở Ohio của Microsoft và báo cáo của Phố Wall cho biết AWS của Amazon đang tạm dừng một số hợp đồng thuê đã làm gia tăng lo ngại của thị trường về sự sụp đổ của một trung tâm dữ liệu AI.
LG sẽ xây dựng trung tâm công nghệ làm mát W50b để cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu AI Vietnet24h - Công ty đã ký kết thỏa thuận với Đại học Quốc gia Changwon để xây dựng Trung tâm Nghiên cứu HVAC của LG Electronics.
Hon Hai và Mitsubishi Fuso hợp tác phát triển xe buýt ZEV Vietnet24h - Tập đoàn Công nghệ Hon Hai, gã khổng lồ sản xuất Đài Loan, đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) với nhà sản xuất ô tô Mitsubishi Fuso Truck and Bus Corp. (MFTBC) của Nhật Bản để cùng phát triển xe buýt không phát thải (ZEV).
Sony kêu gọi sử dụng 100% năng lượng tái tạo từ các nhà cung cấp bán cho tập đoàn Vietnet24h - Tập đoàn Sony sẽ khuyến khích các nhà cung cấp lớn sử dụng 100% năng lượng tái tạo để sản xuất các linh kiện cung cấp cho các công ty trong tập đoàn vào năm tài chính 2030.
Những chú robot đang thay đổi cách xây dựng các trang trại năng lượng mặt trời, giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc Vietnet24h - CivDot là một robot bốn bánh có thể đánh dấu tới 3.000 điểm bố trí mỗi ngày và có độ chính xác trong vòng 8 mm.
Trump nói rằng Hoa Kỳ sẽ không chấp thuận các dự án năng lượng mặt trời hoặc năng lượng gió Vietnet24h - Tổng thống Donald Trump cho biết Hoa Kỳ sẽ không chấp thuận các dự án điện gió hoặc điện mặt trời.
Tuvalu – Quốc gia đầu tiên phải di cư vì khí hậu, và hồi chuông cảnh tỉnh cho thế giới Vietnet24h - Khi Tuvalu – một quốc đảo nhỏ bé ở Thái Bình Dương – lên kế hoạch di cư dân số sang Australia do nước biển dâng, đó không còn là một câu chuyện viễn tưởng u ám về tương lai, mà là thực tại đầu tiên của một thế giới đang bước vào kỷ nguyên di cư vì khí hậu.
Nhiệt hạch và dữ liệu: Microsoft đặt cược vào giấc mơ điện mặt trời nhân tạo Vietnet24h - Với thỏa thuận lịch sử cùng Helion Energy, Microsoft không chỉ mua điện, mà đang đầu tư vào một tương lai nơi năng lượng nhiệt hạch trở thành chìa khóa cho sự sống còn của các trung tâm dữ liệu AI. Nhưng liệu họ có đang đặt cược vào điều chưa từng thành công?
SK Chemicals đặt cược vào tái chế nhựa để vượt qua suy thoái ngành Vietnet24h - Đầu năm nay, SK Chemicals đã tái cấu trúc thành hai bộ phận để tập trung chuyên sâu hơn vào lĩnh vực tái chế nhựa của mình
Công nghệ hạt nhân thế hệ 4: Trung Quốc đang phát triển năng lượng sạch hay vũ khí tiềm ẩn? Vietnet24h - Dù được giới thiệu là bước đột phá xanh, lò CFR-1000 của Trung Quốc có thể tạo plutonium-239 – nguyên liệu chế tạo vũ khí hạt nhân. Giới quan sát quốc tế đặt câu hỏi về tính minh bạch và mục tiêu thực sự đằng sau cuộc cách mạng hạt nhân "sạch" của Bắc Kinh.
Bắc Kinh xây đập ở Tây Tạng, New Delhi và Dhaka đứng trước bài toán sống còn Vietnet24h - Trong khi Trung Quốc gọi đây là bước đột phá về năng lượng sạch, thì ở hạ lưu, Ấn Độ và Bangladesh không giấu được lo ngại về một tương lai khan hiếm nước và phụ thuộc chiến lược vào nước láng giềng.