Trong một bài viết mới trên blog ngày 17/4, Google tiếp tục nhấn mạnh cam kết "luôn sẵn sàng" của công cụ tìm kiếm, dù người dùng cần tra cứu tỷ số trận bóng hay cập nhật tình hình thiên tai. Tuy nhiên, đằng sau thông điệp tưởng chừng quen thuộc ấy là một chiến lược công nghệ – và sinh tồn – phức tạp hơn bao giờ hết trong kỷ nguyên của tìm kiếm thế hệ mới, nơi AI đang ngày càng định nghĩa lại cách con người tương tác với thông tin.
Google không nói quá khi tuyên bố hệ thống tìm kiếm của mình có thể hoạt động không lỗi trong suốt 40 năm sử dụng thông thường. Đây không chỉ là lời cam kết cho người dùng, mà là tuyên ngôn về năng lực hạ tầng mà Google đã xây dựng trong hơn hai thập kỷ. Hệ thống máy chủ phân bố toàn cầu, tối ưu độ trễ và dự phòng cho mọi kịch bản đột biến chính là xương sống giúp Google giữ vững ngôi vương trong thế giới tìm kiếm – nơi mà chỉ một giây chậm trễ cũng có thể đánh mất người dùng.
Song, điều đáng nói là hạ tầng ấy không chỉ phục vụ tốc độ. Nó còn là vũ khí phòng thủ quan trọng trước sự trỗi dậy của các công cụ tìm kiếm mới dựa trên trí tuệ nhân tạo như ChatGPT hay Grok – những nền tảng không dựa trên việc “dò tìm” web, mà tạo ra thông tin theo cách hội thoại và cá nhân hóa.
Trong bài viết, Google khéo léo nhấn mạnh vai trò của AI trong việc tăng tốc và tối ưu trải nghiệm tìm kiếm, đặc biệt là qua tính năng AI Overviews – bản tóm tắt trả lời nhanh ngay đầu kết quả. Tuy nhiên, chức năng này lại đang đối mặt với hàng loạt tranh cãi về bản quyền nội dung và chất lượng thông tin. Dù vậy, đây vẫn là cách mà Google cố gắng thích nghi trong một thế giới nơi câu hỏi không cần câu trả lời theo danh sách liên kết, mà là phản hồi tức thì, trọn vẹn và giàu ngữ cảnh.
Thách thức lớn là các công cụ AI không cần phải thay thế toàn bộ Google Search, mà chỉ cần bào mòn từng phần thói quen tìm kiếm của người dùng – điều đang dần hiện hữu. Theo báo cáo của Evercore, chỉ trong nửa năm, tỷ lệ người dùng ChatGPT để tìm thông tin đã tăng gấp 5 lần. Một phần nhỏ ấy nếu nhân lên theo thời gian, hoàn toàn có thể làm lung lay đế chế từng được xem là “bất khả chiến bại”.
Google không chỉ đang phải ứng phó với sự cạnh tranh về công nghệ, mà còn bị kéo sâu vào cuộc chiến pháp lý về độc quyền. Các phán quyết gần đây tại Mỹ đã đặt nền móng cho những yêu cầu chia tách hoặc thay đổi cấu trúc hoạt động của Google – điều từng chỉ tồn tại trong các kịch bản viễn tưởng. Việc bị buộc phải bán trình duyệt Chrome hay thay đổi cách kiểm soát quảng cáo tìm kiếm không chỉ là cú đấm vào lợi nhuận, mà còn phá vỡ hệ sinh thái "khóa chặt" người dùng mà Google đã thiết lập suốt nhiều năm.
Câu hỏi không chỉ là Google Search có “sẵn sàng” mỗi khi người dùng cần hay không, mà là liệu Google có sẵn sàng cho một cuộc chơi mà chính họ không còn giữ luật? Tìm kiếm không còn đơn thuần là việc trả lại danh sách kết quả. Nó đang dần trở thành một cuộc đối thoại với máy móc, một dòng chảy thông tin được cá nhân hóa, và có thể – không còn cần đến Google như cách chúng ta từng quen.
Trong khi phần lớn người dùng có thể chưa cảm nhận rõ sự thay đổi ấy, Google thì không thể lơ là. Những cập nhật về tốc độ, hạ tầng, và AI không chỉ là nỗ lực giữ chân người dùng, mà là một trận chiến để tồn tại trong một thế giới mà tìm kiếm, vốn là thế mạnh truyền thống của Google, đang được tái định nghĩa từng ngày.