Động thái này, theo giới phân tích, cho thấy quyết tâm của Seoul trong việc “tái định vị” vai trò trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.
Thông tin được Reuters đăng tải ngày 10/12/2025 đã thu hút sự quan tâm lớn khi kế hoạch xuất hiện trong bối cảnh các cường quốc công nghệ như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Liên minh châu Âu đều tung ra những chính sách tỷ đô nhằm bảo vệ năng lực tự chủ chip của mình.
Bán dẫn trở thành lĩnh vực cạnh tranh chiến lược giữa các quốc gia
Tại cuộc họp của Ủy ban Thúc đẩy Tăng trưởng Công nghệ, Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung nhấn mạnh rằng “ngành bán dẫn đã trở thành cuộc cạnh tranh giữa các quốc gia để giành vị thế công nghệ tương lai”. Phát biểu này phản ánh thực tế rằng chip bán dẫn đang là yếu tố cốt lõi của kinh tế số, công nghiệp AI, năng lượng mới và quốc phòng thông minh.
Trong nhiều năm, Hàn Quốc nắm giữ vị trí dẫn đầu thị trường chip nhớ (memory), chủ yếu nhờ hai tập đoàn Samsung Electronics và SK Hynix. Tuy nhiên, ở mảng foundry (đúc chip) và logic chip – nơi thể hiện trình độ công nghệ cao và khả năng tự chủ hệ sinh thái – Hàn Quốc vẫn đứng sau các nhà sản xuất lớn như TSMC (Đài Loan) hay GlobalFoundries (Mỹ).
Việc xây dựng một foundry mới được xem như bước đi cần thiết để thu hẹp khoảng cách đó.
Tập trung vào chip “công nghệ trưởng thành” – chiến lược khôn ngoan trong ngắn hạn
Theo thông tin từ Bộ Công nghiệp Hàn Quốc, foundry dự kiến sử dụng công nghệ 12-inch, tiến trình 40 nm – thuộc nhóm chip “công nghệ trưởng thành” (legacy chip). Đây là phân khúc chip phục vụ các ngành đang tăng trưởng mạnh: Ô tô và xe điện; Internet vạn vật (IoT); Thiết bị công nghiệp; Trung tâm dữ liệu; Điện tử tiêu dùng.
Mặc dù không phải loại chip tiên tiến như 3nm hay 2nm đang được sử dụng trong các bộ xử lý AI, phân khúc legacy lại chiếm tỷ trọng lớn và đóng vai trò nền tảng trong chuỗi giá trị công nghiệp. Đại dịch COVID-19 từng cho thấy việc thiếu hụt chip ô tô – đa phần là chip tiến trình cũ – có thể làm gián đoạn toàn diện nền kinh tế toàn cầu.
Vì vậy, lộ trình của Hàn Quốc được đánh giá là thực dụng và phù hợp: tăng năng lực sản xuất thị trường chip ổn định trước, song song nghiên cứu công nghệ cao.
Tăng cường độc lập công nghệ – yêu cầu sống còn
Một trong những mục tiêu quan trọng nhất của dự án foundry là giảm phụ thuộc vào các nhà sản xuất bên ngoài, tạo không gian phát triển cho hàng trăm công ty fabless (thiết kế chip) của Hàn Quốc.
Tình hình địa chính trị ngày càng căng thẳng – đặc biệt trong lĩnh vực AI, lượng dữ liệu lớn và chip siêu máy tính – khiến việc tự chủ nguồn cung bán dẫn trở thành yếu tố an ninh quốc gia. Nhà máy mới sẽ hỗ trợ các chương trình quốc phòng, giao thông thông minh, năng lượng và hạ tầng trọng yếu của Hàn Quốc.
Cùng với kế hoạch này, chính phủ Hàn Quốc dự kiến thành lập Ủy ban Chính sách Bán dẫn Quốc gia dưới quyền Tổng thống, nhằm phối hợp quy hoạch dài hạn, hỗ trợ đầu tư, đào tạo nhân lực và xây dựng hệ sinh thái R&D.
Những thách thức không nhỏ: Dù đầy tham vọng, đề án foundry 3,1 tỷ USD cũng đối mặt với nhiều thách thức:
1. Quy mô đầu tư còn khiêm tốn so với cuộc đua công nghệ
Trong ngành bán dẫn, chi phí để xây một nhà máy chip tiên tiến hiện nay có thể lên tới 20 – 25 tỷ USD. Con số 3,1 tỷ USD đủ để xây dựng một nhà máy công nghệ 40 nm, nhưng chưa đủ để rút ngắn khoảng cách với các đối thủ dẫn đầu.
2. Cạnh tranh quốc tế gay gắt
Mỹ đang đẩy mạnh Đạo luật CHIPS, Trung Quốc thúc đẩy chương trình tự cường công nghệ, Nhật Bản đổ hàng chục tỷ USD phát triển Rapidus – nhà máy chip 2 nm đầu tiên của nước này. Hàn Quốc buộc phải tìm cách giữ vững lợi thế trong tương quan đó.
3. Khó khăn về nhân lực chất lượng cao
AI và bán dẫn đang khan hiếm nhân lực toàn cầu. Hàn Quốc phải cạnh tranh với Mỹ, Nhật, Đài Loan để thu hút kỹ sư và chuyên gia. Điều này đòi hỏi chiến lược nhân lực dài hạn và chính sách đào tạo mạnh mẽ.
Tác động đối với khu vực và Việt Nam
Quyết định của Hàn Quốc mang lại nhiều hàm ý quan trọng đối với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á – nơi đang nổi lên như điểm đến mới của chuỗi cung ứng công nghệ.
1. Cơ hội thu hút dòng vốn phụ trợ
Khi Hàn Quốc mở rộng sản xuất chip, nhu cầu về: Đóng gói, kiểm định (OSAT); Vật liệu bán dẫn; Linh kiện phụ trợ; Hệ thống điện – nhiệt – môi trường,... đều tăng mạnh. Việt Nam, với lợi thế về lao động kỹ thuật, vị trí địa lý và chính sách thu hút FDI, hoàn toàn có thể trở thành điểm đến cho các nhà cung ứng tầng thấp và trung.
2. Thúc đẩy hợp tác đào tạo nhân lực công nghệ cao
Hàn Quốc đang cần kỹ sư chip, trong khi Việt Nam đang đặt mục tiêu phát triển 50.000 nhân lực ngành bán dẫn trong thập kỷ tới. Mối quan hệ hợp tác về đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ có thể gia tăng đáng kể.
3. Tăng khả năng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu
Trong bối cảnh chuỗi cung ứng chip đang tái cấu trúc, Việt Nam có cơ hội chen chân mạnh hơn vào các khâu đóng gói, lắp ráp, module, thử nghiệm – những công đoạn phù hợp với năng lực hiện nay, đồng thời có thể tiến lên vị trí cao hơn.
Hàn Quốc lựa chọn “đi trước một bước” – Bài học quan trọng cho Việt Nam
Việc Hàn Quốc xem xét xây dựng một nhà máy foundry trị giá 3,1 tỷ USD là bước đi mang tính chiến lược nhằm củng cố vị thế quốc gia trong kỷ nguyên AI – bán dẫn. Đó không chỉ là bài toán kinh tế, mà còn là quyết sách về an ninh công nghệ và chủ quyền phát triển.
Đối với Việt Nam, diễn biến này gợi mở một thông điệp quan trọng: Muốn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, cần chuẩn bị ngay từ bây giờ – từ nhân lực, hạ tầng, chính sách đến năng lực công nghiệp hỗ trợ.
Nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời, Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng “làn sóng tái định hình bán dẫn thế giới” để bứt phá, trở thành trung tâm quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ của khu vực.