Tại một số khu vực ở San Francisco, cứ 10 chiếc ô tô lưu thông trên đường thì có một chiếc xe tự lái - còn được gọi là taxi robot.
Đây không phải là những phương tiện thử nghiệm cũng không phải một cuộc trình diễn. Nhiều chiếc xe không người lái "ma quái" ở San Francisco là taxi robot thương mại, cạnh tranh trực tiếp với taxi truyền thống, taxi công nghệ cũng như phương tiện giao thông công cộng. Chúng là một phần của hệ thống giao thông mặc dù mật độ còn rất nhỏ trong thành phố.
Được biết, các công ty vận hành dịch vụ taxi robot - Cruise và Waymo, dường như đã sẵn sàng mở rộng dịch vụ của họ ở San Francisco, Austin, Phoenix và có thể là Los Angeles trong những tháng tới.
Tại Trung Quốc, là đi đầu trong việc nghiên cứu, phát triển cũng như ứng dụng công nghệ lái xe tự động trên toàn thế giới và là quốc gia đầu tiên cho phép vận hành robotaxi trả phí hoàn toàn không người lái.
Báo cáo của công ty tư vấn toàn cầu IHS Markit cho biết, ngành công nghiệp xe tự lái dự kiến sẽ chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tới. Quy mô thị trường của dịch vụ taxi tự lái của Trung Quốc dự kiến sẽ vượt 1,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (188,6 tỷ USD) vào năm 2030, chiếm 60% thị trường gọi xe của nước này vào thời điểm đó.
Các công ty công nghệ Trung Quốc đang cố gắng cải tiến công nghệ và đẩy nhanh việc sử dụng thương mại các phương tiện tự lái.
Đơn cử là gã khổng lồ Baidu Inc đã công bố kế hoạch đưa thêm 200 xe robot tự lái hoàn toàn vào hoạt động trên toàn quốc vào năm 2023 và xây dựng khu vực dịch vụ gọi xe hoàn toàn không người lái lớn nhất thế giới.
Mới đây nhất, Apollo Go, dịch vụ robotaxi của công ty công nghệ Baidu, cũng đã nhận được giấy phép cung cấp dịch vụ gọi xe hoàn toàn không người lái ở Bắc Kinh, mở rộng dịch vụ gọi xe tự hành tới ba thành phố lớn ở Trung Quốc. Sau giấy phép được trao, Baidu hiện là công ty đầu tiên trên toàn thế giới cung cấp các chuyến đi hoàn toàn không người lái cho hơn 21 triệu cư dân ở thành phố thủ đô của Trung Quốc.
Mới đây nhất, Apollo Go, dịch vụ robotaxi của công ty công nghệ Baidu, cũng đã nhận được giấy phép cung cấp dịch vụ gọi xe hoàn toàn không người lái ở Bắc Kinh, mở rộng dịch vụ gọi xe tự hành tới ba thành phố lớn ở Trung Quốc. Sau giấy phép được trao, Baidu hiện là công ty đầu tiên trên toàn thế giới cung cấp các chuyến đi hoàn toàn không người lái cho hơn 21 triệu cư dân ở thành phố thủ đô của Trung Quốc.
Hiện tại, ở Mỹ chưa có khuôn khổ tiêu chuẩn được chính phủ phê duyệt để đánh giá sự an toàn của các phương tiện tự lái.
Các nhà báo đã nhấn mạnh hành vi kỳ lạ của máy móc, liên quan đến lỗi phần mềm và sự thiếu minh bạch của Cruise và Waymo về dữ liệu của họ. Đặc biệt, các phương tiện không người lái của Cruise đã cho thấy một tình trạng đáng báo động là xu hướng dừng lại giữa đường một cách khó hiểu, gây tắc nghẽn giao thông trong thời gian dài. Các quan chức San Francisco đã ghi nhận ít nhất 92 sự cố như vậy chỉ trong 6 tháng, trong đó có 3 sự cố làm gián đoạn lực lượng ứng cứu khẩn cấp.
Waymo đã có hai vụ va chạm được cảnh sát báo cáo (không có thương tích) và 18 sự kiện va chạm nhỏ, trong khi Cruise tuyên bố rằng xe robot của họ ít va chạm hơn 53% so với người lái xe thông thường ở San Francisco và ít hơn 73% số va chạm có nguy gây cơ chấn thương nghiêm trọng.
Taxi robot hoạt động khá khác biệt so với các phương tiện truyền thống. Chúng có thể được hoạt động trong một khu vực hạn chế nghiêm ngặt, nơi chiếc xe có thể được đào tạo bài bản dưới sự giám sát chặt chẽ bởi công ty thiết kế.
Trong khi đó, Chính quyền Trung Quốc đã đưa ra một loạt chính sách hỗ trợ để thúc đẩy thương mại hóa công nghệ tự lái. Vào tháng 11 năm ngoái, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin và Bộ Công an nước này đã công bố dự thảo hướng dẫn mở rộng các kỳ thi trên đường đối với xe tự lái trên toàn quốc.
Vào ngày 30 tháng 12 năm 2022, Bắc Kinh đã cấp giấy phép lái xe tự động mới nhất cho hai nhà điều hành robotaxi Baidu và Pony.ai, để thử nghiệm các phương tiện hoàn toàn không người lái của họ trên đường công cộng, không có tài xế hoặc người điều khiển an toàn trong xe, một bước quan trọng trong kế hoạch đi xe tự hành.
Vào tháng 8/2022, Trung Quốc đã công bố dự thảo hướng dẫn quốc gia đầu tiên về việc sử dụng phương tiện tự lái cho giao thông công cộng. Chính quyền địa phương ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc và quận Vĩnh Xuyên của Trùng Khánh đã cấp cho Baidu giấy phép đầu tiên của đất nước để tính giá vé cho các dịch vụ gọi xe hoàn toàn không có người lái tại các khu vực được chỉ định trong cùng tháng.
Theo Triển vọng xe điện năm 2022 của BloombergNEF, Trung Quốc sẽ vận hành đội xe robotaxi lớn nhất thế giới với khoảng 12 triệu chiếc vào năm 2040, tiếp theo là Mỹ với khoảng 7 triệu xe tự lái.
Taxi robot cũng có sẽ có những tác động rất lớn đối với chính sách giao thông vận tải. Công nghệ này có thể làm cho việc di chuyển bằng xe hơi trở nên rẻ và dễ dàng đến mức mọi người quyết định thực hiện nhiều chuyến đi bằng hơn, làm gia tăng tình trạng tắc nghẽn hiện tại. Các quan chức San Francisco lo ngại, giao thông có thể trở nên tồi tệ hơn, bởi nhiều taxi robot thiếu nhận thức tình huống về địa điểm và thời gian dừng thích hợp.
Sự xuất hiện của taxi robot làm tăng thêm tính cấp bách cho những câu hỏi hóc búa trong chính sách lao động và vận tải cần được giải quyết sớm: Ô tô có nên tự do điều khiển ở những khu vực tắc nghẽn nhất của các thành phố không? Xe điện có nên tiếp tục được miễn thuế trả cho bảo trì đường bộ?...
Khi công nghệ phát triển, chính sách công theo đó mà cũng tăng theo. Tuy nhiên để bắt kịp, công chúng cũng cần có một cái nhìn rõ ràng về tương lai xe tự lái có thể đến nhanh như thế nào.