Trong một động thái phản ánh rõ nỗ lực "chữa lành niềm tin" giữa tâm bão chỉ trích toàn cầu, Meta vừa công bố mở rộng cơ chế bảo vệ dành cho người dùng vị thành niên từ Instagram sang Facebook và Messenger. Thay vì những biện pháp rời rạc và mang tính thụ động, lần này Meta dường như đang theo đuổi một chiến lược tái cấu trúc nghiêm túc hơn đối với trải nghiệm người dùng dưới 18 tuổi – cả về công cụ kỹ thuật lẫn thiết kế chính sách.
Bản cập nhật mang tên “Tài khoản Teen” (Teen Accounts) – vốn đã áp dụng trên Instagram từ năm ngoái – sẽ được triển khai tại Mỹ, Anh, Australia và Canada trước khi mở rộng ra toàn cầu. Theo đó, người dùng dưới 18 tuổi sẽ tự động bị áp các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt như giới hạn tương tác với người lạ, kiểm soát nội dung nhạy cảm, cài đặt giới hạn thời gian dùng ứng dụng, và chế độ ngủ tự động ban đêm. Đáng chú ý, người dùng dưới 16 tuổi cần có sự chấp thuận của phụ huynh nếu muốn thay đổi các thiết lập bảo vệ này – một thay đổi quan trọng nhằm tái định nghĩa lại ranh giới giữa quyền riêng tư, quyền kiểm soát và trách nhiệm giám hộ trên không gian số.
Nếu nhìn thoáng qua, đây có thể chỉ là bước đi mang tính kỹ thuật. Nhưng trên thực tế, Meta đang đối mặt với hàng loạt áp lực chưa từng có – từ cuộc điều tra của Liên minh châu Âu về bảo vệ trẻ vị thành niên, cho đến vụ kiện tập thể tại Mỹ với cáo buộc công ty “mở đường cho những kẻ săn tìm trẻ em”. Trong bối cảnh này, việc chuẩn hóa các tiêu chuẩn an toàn trên mọi nền tảng Meta không đơn thuần là hành động thiện chí, mà là chiến lược sinh tồn chính trị và đạo đức.
Thực tế, cuộc khủng hoảng niềm tin của người dùng trẻ với Facebook đang đẩy công ty này vào thế yếu trong cuộc cạnh tranh với TikTok – nơi không chỉ thu hút thanh thiếu niên bằng định dạng nội dung ngắn và tương tác nhanh, mà còn gây áp lực gián tiếp buộc Meta phải "học theo" trong chiến lược phát triển tính năng. Trong khi Instagram dần trở thành một bản sao của TikTok, thì Facebook đang cố gắng "trở về nguyên bản", nuôi lại cộng đồng với tính năng kết nối đời thực và tính cá nhân hóa cao hơn.
Bên cạnh các biện pháp an toàn, Meta cũng đang thử nghiệm các công cụ kiếm tiền mới cho người sáng tạo nội dung trẻ tuổi và mở rộng bộ công cụ kiểm soát bình luận độc hại – cho thấy họ không chỉ tập trung vào khía cạnh bảo vệ, mà còn tạo ra không gian cho người trẻ phát triển và sáng tạo trong giới hạn có kiểm soát.
Meta đang cố gắng bước qua ranh giới mong manh giữa bảo vệ và kiểm soát, giữa trách nhiệm đạo đức và lợi ích kinh doanh. Và nếu thành công, họ không chỉ cứu lấy danh tiếng đang lung lay, mà còn có thể thiết lập lại tiêu chuẩn mới về mạng xã hội an toàn trong kỷ nguyên hậu-AI, nơi không phải ai cũng đủ nhanh để thích nghi với vai trò “người lớn có trách nhiệm” trong thế giới số.