Tiêu dùng
Sau 30 năm đổi mới, Năng suất lao động Việt Nam vẫn thấp nhất Đông Nam Á
Lê Cường - Thứ Tư, 28/04/2021 8:22 CH
Vietnet24h - Nền kinh tế Việt Nam đang đứng trước áp lực liên tục từ sự hội nhập toàn cầu và trong khu vực ngày càng sâu sắc. Mặc dù tăng trưởng cao một cách hợp lý trong 25 năm qua, năng suất và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam vẫn ở mức thấp nhất trong các quốc gia Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Sáng 28/4, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN), Viện Chính sách Quốc gia Nhật Bản (GRIPS) Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo: “Năng suất lao động ở Việt Nam: nguồn gốc và thách thức cho tăng trưởng”.
Các chuyên gia kinh tế chụp ảnh kỷ niệm 
Theo báo cáo tại Hội thảo, năng suất lao động (NSLĐ) là mối quan tâm của Đảng và Chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, những số liệu thống kê và các phân tích thực trạng năng suất còn chưa đầy đủ, thảo luận chính sách chưa đủ sâu và mang tính thực tiễn cao. 
 
Các doanh nghiệp không có những lợi thế cạnh tranh đảm bảo để đương đầu với thị trường toàn cầu. Dẫn đến kết quả là, sự tăng trưởng NSLĐ toàn nền kinh tế Việt Nam qua 3 giai đoạn từ 1991 – 2019 luôn ở mức thấp chỉ khoảng 5%. 
 
Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và Chiến lược (VESS) phát biểu: cần có một chương trình về năng suất lao động tầm quốc gia để thay đổi tư duy, tầm nhìn từ hệ thống lãnh đạo nhà nước đến từng người dân lao động. 
“Chúng ta sẽ tạo ra các phong trào mạnh giống như Singpore đã làm cách đây 60 năm”, ông Thành nói: “Malaysia, Thái Lan cũng làm như vậy trong quá trình tăng trưởng nhanh của mình”. 
 
Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cũng có quan điểm đồng thuận: “Đến khi nào ngay cả những người lái xe ôm, taxi cũng tìm cách đi đúng đường, đúng luật, lại nhanh chóng đến địa điểm cần đến thì lúc đó chúng ta sẽ có được năng xuất lao động cao trong toàn xã hội”. 
 
Khảo sát năm 2017, NSLĐ của Việt Nam trong hầu hết các ngành đều ở mức thấp nhất so với các nước Đông Nam Á và Đông Bắc Á, thua kém cả Campuchia trong lĩnh vực vận tải, kho bãi, chỉ hơn về nông lâm thủy sản. 
 
“Nhật Bản và Hàn Quốc, NSLĐ đều tăng 10% ở những giai đoạn kinh tế tăng trưởng nhanh. Trong khi đó, Việt Nam cao nhất cũng chỉ loanh quanh mốc 5%”, TS. Thành cho biết.  
 
Mới đây, Đại hội XIII của Đảng ‘cũng chỉ dám’ đặt ra mục tiêu tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam trong giai đoạn 2021 – 2025 một cách khiêm tốn là 6,5%/năm. Nhưng cũng được coi là một thách thức khi năng suất lao động tại Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại. 
 
Ngoài nguyên nhân dịch chuyển cơ cấu ngành nghề, báo cáo của Hội thảo tập trung nghiên cứu 3 khu vực kinh tế nhà nước, FDI và tư nhân coi là trọng điểm chính. 
 
Theo nghiên cứu, nguyên nhân của NSLĐ thấp là do Khu vực kinh tế FDI giảm sút và trì trệ. Đặc biệt NSLĐ trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo không cao do thay đổi nội dung hoạt động. Trước năm 2000, các doanh nghiệp FDI sử dụng vốn lớn và công nghệ chiếm đa số. Sau đó, chuyển sang sử dụng lao động giá rẻ, tay nghề thấp, ít cải tiến máy móc công nghệ cũng như nâng cao tay nghề cho người lao động, dẫn đến NSLĐ giảm. 
 
“Chính phủ Việt Nam đã thất bại trong việc nâng cấp ngành theo NSLĐ”, TS. Nguyễn Đức Thành phân tích: “Các doanh nghiệp FDI coi Việt Nam là nơi diễn ra các công việc đơn giản. Họ không đầu tư công nghệ cũng như đào tạo, nâng cao trình độ cho người lao động. Nếu tiền lương tiếp tục tăng, các FDI sẽ đơn giản là rời khỏi Việt Nam tạo nên tình huống bẫy thu nhập trung bình điển hình”. 
 
Đối với khu vực kinh tế tư nhân, NSLĐ vẫn còn thấp do nguồn lực về vốn ít và không được nhiều ưu đãi như các doanh nghiệp nhà nước. “Cần một thời gian dài để khu vực này tích lũy vốn, và Nhà nước cần tạo ra môi trường kinh doanh ổn định hơn, giảm những phiền nhiễu gây cản trở cho sự phát triển”, ông Thành khuyến nghị. 
 
NSLĐ trong khu vực kinh tế nhà nước có vẻ là điểm sáng nhất, khi tiếp tục tăng trưởng hơn so với 2 khu vực kinh tế trên. Các DNNN đã thực hiện nhiều cuộc cải cách, tinh gọn bộ máy, cổ phần hóa nhiều doanh nghiệp nên NSLĐ tăng lên. Song, theo ông Nguyễn Đức Thành, nguyên nhân của việc luôn đạt tăng năng suất lao động cao ngay cả trong thời kỳ Covid – 19, khi các khu vực tư nhân và FDI gặp khó khăn là do được ưu đãi sử dụng vốn lớn và có nhiều sự bảo hộ từ Chính phủ. 
 
 “Tuy NSLĐ tăng cao, nhưng khu vực kinh tế nhà nước không phải là hình mẫu lý tưởng cần nhân rộng ra trong nền kinh tế”, ông Thành khẳng định: “Họ được rất nhiều ưu đãi và chiếm dụng vốn rất lớn”. 
 
Trước đó, thông tin tại Hội thảo do của Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức hồi đầu tháng 4 cho biết, khu vực kinh tế nhà nước được sử dụng 60% ngân sách nhưng chỉ tạo ra 40% GDP so với khu vực kinh tế khác nên chưa đạt hiệu quả cao như mong đợi. 
 
Ở Hội thảo đó, 12 đại án doanh nghiệp nhà nước nhằm minh bạch và cải thiện bộ máy quản lý để tăng hiệu quả kinh tế đã được các chuyên gia phân tích. Nhưng khi được hỏi, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện chiến lược cạnh tranh chỉ ngao ngán cho rằng ông “vẫn chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm” đâu cả!
Phiên 2 tọa đàm
Theo ông Nguyên Đức Thành, khi Việt Nam đang trong giai đoạn đầu của công nghiệp hóa sản xuất hàng may mặc, dày dép và các thiết bị điện tử để xuất khẩu dưới sự hướng dẫn và quản lý của nước ngoài, cần phải đạt được hiệu suất cao để có thể gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sau đó dần dần nâng cấp từ ‘giá rẻ, phổ thông’ thành ‘hàng chất lượng cao, thượng lưu’. Mục tiêu cuối cùng các quốc gia nên hướng tới là trở thành nước tạo ra các hàng hóa dịch vụ mới, có khả năng đáp ứng được đòi hỏi khắt khe trên toàn cầu, từ đó mang lại lợi nhuận cao cho những người phát minh và thương mại hóa chúng. 
 
Ông Phạm Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI cho rằng, tăng năng suất lao động cần gắn với phát triển kinh tế bền vững. “Chúng ta không tăng năng suất bằng mọi giá”. 
 
Hiện nay, Việt Nam chưa có đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm về năng suất lao động mà chia đều cho 3 cơ quan là Bộ Lao động, Bộ Công thương và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cần thành lập một Ban quản lý chịu trách nhiệm năng suất lao động ở Việt Nam. 
UNDP: Chỉ số đánh giá môi trường bản địa Việt Nam rất thấp, chỉ đạt 141/180 Vietnet24h - Tăng trưởng kinh tế nhanh là kết quả nỗ lực của Việt Nam những thập niên gần đây. Nhưng để đạt đến sự bền vững, thì bảo vệ môi trường và kinh doanh có trách nhiệm cần được coi trọng trước nhất. Việt Nam không thể chọn cách phát triển như cũ.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Sức hút mới của Steam Deck: Phiên bản OLED màu trắng giới hạn chính thức lên kệ Vietnet24h - Valve vừa công bố Steam Deck OLED phiên bản màu trắng với số lượng có hạn, mở ra một cơ hội mới cho những tín đồ của thiết bị chơi game cầm tay. Với vẻ ngoài thanh lịch và những tính năng đỉnh cao, đây là lựa chọn lý tưởng cho những game thủ muốn sở hữu một chiếc máy chơi game độc đáo và mạnh mẽ.
Galaxy S25 Ultra ra mắt với thiết kế mới, chip mạnh và bản cập nhật Android liền mạch Vietnet24h - Hình ảnh kết xuất Galaxy S25 Ultra tiết lộ diện mạo mới và sức mạnh phần cứng đầy ấn tượng. Thiết kế mềm mại, RAM lên đến 16GB cùng phần mềm liền mạch giúp dòng Galaxy S25 nổi bật hơn trên thị trường smartphone cao cấp.
Huawei Watch D2: chăm sóc sức khỏe toàn diện với công nghệ đo huyết áp 24/7 Vietnet24h - Với công nghệ đo huyết áp động ABPM, Huawei Watch D2 không chỉ cung cấp chỉ số sức khỏe liên tục mà còn giúp người dùng nhận diện và quản lý huyết áp một cách chủ động. Thiết bị mang lại một giải pháp sức khỏe tối ưu, hiện đại cho người dùng toàn cầu.
Tổng quan về sản phẩm thiên nhiên CAREOX - mang cuộc sống xanh đến mọi nhà Vietnet24h - Chuyển đổi từ sản phẩm hóa chất sang sinh học đang trở thành xu hướng tất yếu để bảo vệ sức khỏe và môi trường. CAREOX, sản phẩm tẩy rửa sinh học của German Oekotec Việt Nam, là minh chứng cho nỗ lực này với khả năng làm sạch, diệt khuẩn và khử mùi toàn diện nhờ công nghệ điện phân tách màng tiên tiến từ CHLB Đức.
Khám phá Macbook Pro 2024 với chip M4 max: cỗ máy đồ họa siêu việt Vietnet24h - Apple đã chính thức trình làng chip M4 Max, sản phẩm mạnh nhất trong dòng vi xử lý M4, đi kèm với MacBook Pro 2024. Sự kết hợp này mang đến hiệu suất đồ họa ấn tượng, hứa hẹn sẽ đáp ứng mọi nhu cầu của người dùng sáng tạo.
Trải nghiệm sáng tạo không giới hạn với Galaxy Z Flip6 Vietnet24h - Được trang bị nhiều tính năng độc đáo và công nghệ tiên tiến, Galaxy Z Flip6 mang đến cho người trẻ những công cụ cần thiết để ghi lại khoảnh khắc sống động và thể hiện phong cách cá nhân một cách ấn tượng.
Apple phát hành bản xem trước mới của AI, bao gồm tích hợp ChatGPT Vietnet24h - Hôm thứ Tư, Apple đã phát hành phiên bản beta của một loạt tính năng Apple Intelligence, bao gồm cả tính năng tích hợp ChatGPT được mong đợi từ lâu.
Microsoft cải thiện Windows Update: thời gian cài đặt giảm tới 45% Vietnet24h - Windows 11 24H2 được tinh chỉnh để tối ưu hóa hiệu suất hệ thống, với quy trình cập nhật nhanh và ít tiêu tốn tài nguyên hơn, ngay cả trên các thiết bị cũ kỹ.
SKT ra mắt phiên bản PC của dịch vụ AI cung cấp quyền truy cập vào nhiều mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) Vietnet24h - Phiên bản PC cho phép người dùng so sánh các LLM khác nhau mà không cần quá trình sao chép và dán, đồng thời cung cấp khả năng chuyển đổi giữa các mô hình liền mạch để phản ánh bối cảnh của các cuộc đối thoại với mô hình trước đó khi tiếp tục các cuộc trò chuyện với một mô hình khác.
Oura ra mắt nhẫn thông minh mới với thiết kế được cập nhật và cảm biến mới với giá 349 đô la Vietnet24h - Theo thông cáo báo chí, chiếc nhẫn thông minh mới có công nghệ cảm biến chính xác hơn, thiết kế đẹp hơn và thời lượng pin lên đến tám ngày.
Giới chức Mỹ kiện TikTok vì lo ngại thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi nghiện mạng xã hội Vietnet24h - TikTok, nền tảng video nổi tiếng, đã trở thành mục tiêu của các vụ kiện từ 13 bang ở Mỹ, với cáo buộc gây nghiện cho thanh thiếu niên và làm tổn hại đến sức khỏe tâm thần của họ thông qua những thuật toán được thiết kế để tăng thời gian sử dụng.
Cách sử dụng ChatGPT vừa ra mắt chế độ giọng nói nâng cao cho trò chuyện âm thanh của OpenAI Vietnet24h - Mặc dù công cụ này phản hồi nhanh và có thể nói bằng nhiều giọng khác nhau, nhưng bạn có thể gặp phải giới hạn về tốc độ nếu sử dụng nhiều lần trong một ngày.
Đánh giá sơ bộ về iPhone 16 mới ra lò của Apple Vietnet24h - iPhone 16 Pro Max có thời lượng pin tốt hơn và camera tuyệt vời, nhưng Apple Intelligence vẫn chưa xuất hiện
Apple Watch Series 10 chỉ có những nâng cấp nhỏ, nhưng điểm cộng lớn là sạc nhanh hơn Vietnet24h - Apple Watch là một phần của bộ phận Thiết bị đeo, Gia đình và Phụ kiện của công ty, đã báo cáo doanh thu 8,1 tỷ đô la trong quý tài chính thứ ba, giảm 2% so với một năm trước.
Apple phát hành iOS 18 cho iPhone, nhưng không bao gồm Apple Intelligence Vietnet24h - Đây là bản cập nhật iPhone lớn nhất trong năm của Apple, nhưng bản cập nhật này không bao gồm Apple Intelligence, hệ thống AI sắp ra mắt của công ty.
Lý do nhiều người không ưa chuộng smartphone màn hình gập Vietnet24h - Đã nhiều năm trôi qua kể từ khi smartphone màn hình gập lần đầu tiên xuất hiện, nhưng doanh số của thiết bị đầy sáng tạo này vẫn chưa thể cạnh tranh với smartphone thông thường. Dù các thương hiệu liên tục thúc đẩy sản phẩm ra thị trường, nhiều người vẫn tỏ ra không mặn mà với dòng sản phẩm này. Vậy điều gì khiến smartphone màn hình gập chưa thể đạt được thành công mong đợi? Hãy cùng khám phá.
Liệu trẻ em có nên dùng Apple Watch? Vietnet24h - Apple vừa tung ra một trang web tiếp thị mới, quảng cáo Apple Watch như một cách để các bậc cha mẹ giữ liên lạc với con cái của họ.
Đánh giá sơ bộ về máy tính bảng Surface Pro của Microsoft Vietnet24h - Phiên bản thứ 11 của máy tính bảng chuyển đổi Surface Pro của Microsoft dựa trên chip Qualcomm tiêu thụ năng lượng, dẫn đến thời lượng pin hơn 8 giờ trong các thử nghiệm ban đầu.
Cảnh báo: mạng lưới lừa đảo với chiêu thức giả mạo ứng dụng bảo hiểm xã hội số Vietnet24h - Trong bối cảnh không gian mạng ngày càng trở nên phức tạp, Cục An toàn thông tin, thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, đã phát đi một thông báo khẩn cấp về những chiêu trò lừa đảo mới mẻ, đặc biệt là các vụ việc giả mạo ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số.
Cổng tiếp nhận phản ánh lạm dụng tên miền: Hỗ trợ người dùng bảo vệ quyền lợi Vietnet24h - Cổng tiếp nhận phản ánh lạm dụng tên miền hỗ trợ người dùng bảo vệ quyền lợi và chống lại hành vi vi phạm.