Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc là trung tâm trong quá trình đi lên phi thường của Apple để trở thành công ty có giá trị nhất trên thế giới, đóng vai trò là xương sống cho cả sản xuất và tiêu dùng. Mặc dù quốc gia này vẫn là chìa khóa cho các hoạt động của Apple, nhưng gã khổng lồ công nghệ hiện đang phòng ngừa rủi ro cho các vụ cá cược của mình.
Giám đốc điều hành Apple Tim Cook đã chỉ ra triển vọng của công ty tại các nền kinh tế mới nổi, gọi đó là những điểm sáng trong kết quả tài chính của công ty. Trong một cuộc gọi thu nhập vào tháng này, Cook cho biết ông “đặc biệt hài lòng” với hiệu suất tại các thị trường này trong ba tháng đầu năm.
Ông nói với các nhà phân tích: “Apple đã đạt được các kỷ lục mọi thời đại ở Mexico, Indonesia, Philippines, Ả Rập Saudi, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, cũng như một số kỷ lục trong quý 3, bao gồm cả ở Brazil, Malaysia và Ấn Độ”.
Điều đó xảy ra khi gã khổng lồ có trụ sở tại California cũng báo cáo mức giảm doanh thu hàng quý thứ hai liên tiếp, làm dấy lên lo ngại về sự sụt giảm nhu cầu rộng hơn trong bối cảnh kinh tế không chắc chắn.
Daniel Ives, giám đốc điều hành của Wedbush Securities, cho biết: “Rõ ràng, tốc độ tăng trưởng đã chậm lại trên toàn cầu và do đó gây thêm áp lực [lên Apple] trong việc tích cực theo đuổi các thị trường mới nổi”.
Một 'siêu thị trường'
Ives dự đoán rằng “trong những năm tới, Indonesia, Malaysia và Ấn Độ sẽ chiếm một miếng bánh lớn hơn cho Apple, nhờ những nỗ lực của hãng tại các quốc gia này.”
Ông nói rằng, việc bắt đầu bán hàng trực tuyến ở một quốc gia thường diễn ra trước khi tung ra các cửa hàng truyền thống của Apple. Ví dụ, điều này đúng với Ấn Độ, nơi đã có các cửa hàng vật lý đầu tiên vào tháng trước và Cook cam kết đầu tư nhiều hơn vào quốc gia này.
Theo Chiew Le Xuan, nhà phân tích nghiên cứu về điện thoại thông minh ở Đông Nam Á của Canalys, cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam mắt hôm thứ Năm cho thấy, Apple đang “củng cố hơn nữa” sự hiện diện của mình tại các thị trường mới nổi.
Ông cho biết gã khổng lồ công nghệ đã “tích cực tăng cường” sự hiện diện của mình trong khu vực trong những tháng gần đây, tăng cường phân phối và mạng lưới các đại lý được ủy quyền, đặc biệt là ở Malaysia.
Apple còn nhiều dư địa để hoạt động ở những thị trường này. Hiện tại, công ty chỉ điều hành các cửa hàng của riêng mình ở các nền kinh tế phát triển hơn trong khu vực, chẳng hạn như Thái Lan và Singapore, theo Canalys. Ngay cả Indonesia, một quần đảo rộng lớn và là thị trường điện thoại thông minh lớn thứ sáu thế giới, cũng chưa có một cửa hàng Apple thực tế nào. Theo dữ liệu của Canalys, thị phần của Apple ở đó rất nhỏ, chỉ 1% vào năm 2022.
“Chúng tôi đang nỗ lực ở một số thị trường này và thực sự nhận thấy, đặc biệt là với thị phần thấp và sự năng động của nhân khẩu học… một cơ hội tuyệt vời cho chúng tôi,” Cook cho biết trong cuộc gọi kết quả của Apple.
Apple gia nhập danh sách ngày càng nhiều các doanh nghiệp toàn cầu trở nên lạc quan ở Đông Nam Á, nơi đang đổ nhiều vốn đầu tư hơn vào sản xuất.
Cơ sở người tiêu dùng của khu vực cũng hứa hẹn, với số lượng hộ gia đình có thu nhập trung bình và khá giả ở các nền kinh tế như Việt Nam, Indonesia và Philippines dự kiến sẽ tăng khoảng 5% mỗi năm cho đến năm 2030, theo Boston Consulting Group.
Công ty tư vấn đã gọi nhóm người tiêu dùng này là “siêu thị trường tiếp theo”. Theo Ives, sức hấp dẫn của tầng lớp trung lưu đang lên ở Đông Nam Á “đã thay đổi sự năng động ở những quốc gia này, điều mà trước đây Apple đã tránh xa”. Ông nói: “Đây là một cơ hội vàng cho Apple.
Những thách thức vẫn còn
Trong nhiều năm, các thương hiệu cao cấp như Apple đã phải vật lộn để cạnh tranh ở các thị trường mới nổi vì giá sản phẩm của họ, thay vào đó chọn cách dựa vào các đại lý địa phương.
Một chiếc iPhone có giá từ 470 USD đến 1.100 USD, là khá đắt đỏ đối với người tiêu dùng ở các nền kinh tế Đông Nam Á kém phát triển, nơi phần lớn các lô hàng điện thoại thông minh có giá dưới 200 USD.
Ông Chiew cho biết sự vắng mặt của Apple ở những nơi như Campuchia hay Việt Nam thường rõ ràng hơn vào dịp ra mắt iPhone mới, vì người mua từ những quốc gia đó thường bay đến Singapore hoặc Malaysia để mua thiết bị và mang về bán lại.
Điều này có thể thay đổi trong những năm tới, đặc biệt là khi Apple tiếp tục tăng cường hỏa lực trong khu vực. Ives dự đoán rằng Apple có thể “mở rộng hơn nữa hệ sinh thái và xúc tu của mình sang các thị trường mới nổi bằng cách sử dụng sách hướng dẫn về Trung Quốc”, nghĩa là hãng có thể cố gắng thu hút khách hàng thông qua “các chiến lược định giá khác nhau và xây dựng từ đó”. Ông nói thêm, khi những người dùng đó đã chuyển đổi sang hệ điều hành của Apple, iOS, họ có xu hướng gắn bó và trở thành khách hàng trung thành.
Ives cho biết: “Đây là một phần cốt lõi trong thành công của nó ở Trung Quốc mà giờ đây có thể được nhân rộng ở Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam cùng nhiều nước khác. Nhưng Apple có thể phải đối mặt với những rào cản ở Đông Nam Á, nơi một số quốc gia đã đặt ra những yêu cầu nghiêm ngặt đối với các doanh nghiệp nước ngoài, theo ông Chiew cho biết.
Ví dụ, ít nhất 35% linh kiện của hàng điện tử bán ở Indonesia phải được sản xuất tại địa phương, ngưỡng mà Apple phải đáp ứng bằng cách làm việc với các đối tác, ông nói thêm. Các quy định tương tự đã ngăn Apple mở cửa hàng ở Ấn Độ trong nhiều năm cho đến khi các quy định được nới lỏng vào năm 2019. Và trong khi người tiêu dùng đang trở nên giàu có hơn, mức giá của công ty vẫn được coi là cao ở nhiều thị trường mới nổi, Ives lưu ý. “Chúng tôi cho rằng, việc tăng trưởng sẽ còn nhiều khó khăn.”