Trong khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra những triển vọng mới trong lĩnh vực y tế, các thử nghiệm ban đầu lại cho thấy hệ thống này có thể trở thành "thảm họa" nếu không được quản lý đúng cách. Những lỗi nghiêm trọng, thậm chí là thông tin bịa đặt, đang làm dấy lên lo ngại về tính an toàn của AI trong chăm sóc sức khỏe.
Trước áp lực ngày càng gia tăng lên hệ thống y tế toàn cầu, AI được kỳ vọng sẽ là giải pháp hỗ trợ đắc lực. Từ việc chẩn đoán bệnh nhanh chóng đến ghi chép thông tin y khoa, công nghệ này có thể giúp giảm tải cho bác sĩ và tối ưu hóa chi phí thăm khám. Ngoài ra, khả năng thông dịch ngôn ngữ trực tiếp của AI còn mở ra cơ hội tiếp cận y tế cho những người không sử dụng tiếng Anh.
Tuy nhiên, theo Washington Post, việc thay thế bác sĩ bằng AI vẫn là một mục tiêu xa vời. Hàng loạt khảo sát với các chuyên gia y tế chỉ ra rằng hiệu suất của AI trong thử nghiệm thực tế còn nhiều hạn chế.
Giáo sư lâm sàng Christopher Sharp tại Stanford đã thử nghiệm AI để soạn thảo khuyến cáo y tế. Khi hỏi GPT-4 của OpenAI về một trường hợp dị ứng cà chua, hệ thống đã đưa ra khuyến cáo sử dụng kem steroid trên môi – điều mà Sharp khẳng định là không an toàn vì mô môi rất mỏng.
Một thử nghiệm khác của giáo sư Roxana Daneshjou tại Stanford càng làm nổi bật nguy cơ từ AI. ChatGPT đã đưa ra lời khuyên hoàn toàn sai lầm khi xử lý áp xe cho một phụ nữ đang cho con bú. Những khuyến cáo này đi ngược lại hướng dẫn chính thức từ Viện Y học Nuôi con bằng sữa mẹ, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho bệnh nhân.
Theo Gizmodo, các lỗi nhỏ trong y tế có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Trong một khảo sát của Daneshjou với hơn 80 chuyên gia, 20% phản hồi từ ChatGPT bị đánh giá là nguy hiểm.
Dù vậy, nhiều bác sĩ vẫn nhìn nhận AI như một công cụ hỗ trợ hữu ích. Theo một bác sĩ tại Stanford, hai phần ba bác sĩ ở đây đang sử dụng AI để ghi chép thông tin, giúp họ tập trung hơn vào chăm sóc bệnh nhân.
Tuy nhiên, sự phiến diện và khả năng "bịa đặt" của AI lại là vấn đề lớn. Công nghệ Whisper của OpenAI từng tự ý thêm thông tin sai lệch vào hồ sơ bệnh nhân, hoặc thậm chí gán nghề nghiệp không chính xác cho họ.
Adam Rodman, bác sĩ nội khoa tại Trung tâm Y tế Beth Israel Deaconess, cảnh báo: "AI tạo sinh chỉ là một cỗ máy dự đoán từ ngữ, không thực sự hiểu các khái niệm hay hoàn cảnh cụ thể của bệnh nhân. Nếu không kiểm tra kỹ đầu ra, chúng ta có thể làm xấu đi chất lượng chăm sóc sức khỏe".
Dù còn nhiều hạn chế, tiềm năng của AI trong y tế là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ này an toàn và hiệu quả, các hệ thống y tế cần thiết lập quy trình hậu kiểm nghiêm ngặt, đồng thời hạn chế phụ thuộc vào AI trong những quyết định quan trọng.
AI không thay thế được sự thông minh và nhân văn của con người – đặc biệt trong lĩnh vực y tế, nơi mỗi quyết định đều liên quan trực tiếp đến mạng sống.