Tháng 11/2022, ChatGPT ra mắt, khởi động cơn sốt AI tạo sinh trên toàn cầu. Đến tháng 4/2023, OpenAI - công ty sở hữu ChatGPT - được định giá 29 tỷ USD. Vào tháng 2/2024, giá trị của công ty đã tăng lên 80 tỷ USD, gần gấp ba lần chỉ trong chưa đầy 10 tháng. Theo CB Insights, OpenAI hiện là một trong những công ty khởi nghiệp công nghệ giá trị nhất thế giới, chỉ sau ByteDance (chủ sở hữu TikTok) và SpaceX.
XAI, một startup do Elon Musk thành lập vào tháng 7/2023, đã được định giá 24 tỷ USD chỉ sau chưa đầy một năm. CNN nhận định rằng sự kỳ vọng vào việc AI có thể cách mạng hóa cuộc sống con người đã thu hút giới đầu tư, khiến họ rót những khoản tiền khổng lồ vào các công ty AI.
Tuy nhiên, ngôi sao sáng nhất trong cơn sốt AI này là Nvidia. Các mẫu GPU của công ty được săn lùng để xây dựng hệ thống đào tạo AI. Cuối tháng 5/2023, Nvidia trở thành nhà sản xuất chip đầu tiên trên thế giới đạt giá trị vốn hóa 1.000 tỷ USD. Giữa tháng 6/2024, giá trị công ty tiếp tục tăng lên 3,3 nghìn tỷ USD, có lúc vượt qua Apple và Microsoft, trở thành công ty giá trị nhất thế giới.
Dù có giá trị hàng đầu, Nvidia lại không nằm trong danh sách 100 thương hiệu nổi tiếng nhất thế giới năm 2023 do Interbrand công bố. Điều này khiến nhiều người hoài nghi về độ bền vững của thương hiệu.
Theo Reuters, sự phấn khích về AI hiện nay đang được so sánh với bong bóng dotcom hơn hai thập kỷ trước. Khi đó, cổ phiếu của các công ty dotcom tăng giá nhanh chóng tại Wall Street vào cuối những năm 1990 khi Internet trở nên phổ biến. Sự đầu tư mang tính đầu cơ đã đẩy chỉ số Nasdaq Composite (tập trung các cổ phiếu ngành công nghệ) tăng 400% từ 1995 đến 2000. Tuy nhiên, đến tháng 10/2002, chỉ số này đã giảm 80% so với đỉnh sau khi bong bóng dotcom xì hơi vào năm 1999.
Giá trị của Nvidia tăng 4.300% trong 5 năm qua được so sánh với Cisco - một trong "tứ kỵ sĩ" từng tăng 4.500% giá trị trong 5 năm và đạt đỉnh vào năm 2000.
Sameer Samana, chiến lược gia thị trường toàn cầu cấp cao tại Viện đầu tư Wells Fargo, cho biết: "Không ai biết chính xác điều gì sẽ xảy ra với AI. Không có gì chắc chắn về người chiến thắng trong tương lai."
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng dù có sự tương đồng, AI và dotcom có sự khác biệt quan trọng. Các nhà phân tích của Capital Economics lưu ý rằng đợt tăng giá hiện tại chủ yếu được thúc đẩy bởi triển vọng thu nhập vững chắc. Đây là dấu hiệu cho thấy giá trị nền tảng vẫn đóng vai trò lớn trong việc định giá công ty.
"Chúng tôi cho rằng bong bóng dotcom sẽ không quay lại cho đến khi định giá các công ty chưa đạt giới hạn tối đa như những năm 2000," Reuters dẫn lời các nhà phân tích tại Capital Economics.
Trong khi cơn sốt AI tiếp tục thu hút sự chú ý của giới đầu tư với những mức định giá ấn tượng, lo ngại về việc lặp lại kịch bản bong bóng dotcom là không thể phủ nhận. Các chuyên gia đang theo dõi sát sao sự phát triển này để dự đoán liệu giá trị của các công ty công nghệ có duy trì được sự bền vững hay không. Dù triển vọng của AI mang lại nhiều cơ hội đổi mới và cách mạng hóa công nghệ, bài học từ quá khứ vẫn nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết phải cân nhắc thận trọng và đánh giá đúng mức giá trị thực của các doanh nghiệp trong cơn sốt này.