Robot chó Black Panther II của startup Mirror Me (Trung Quốc) vừa đạt vận tốc kỷ lục 9,7 m/giây, vượt qua WildCat của Boston Dynamics – một biểu tượng lâu đời của công nghệ robot Mỹ. Nhưng câu chuyện không chỉ là một cuộc “so găng kỹ thuật” giữa hai mẫu robot bốn chân, mà phản ánh một làn sóng cạnh tranh sâu sắc hơn: Trung Quốc đang không chỉ chạy nhanh hơn – mà còn chạy thông minh hơn trong cuộc đua làm chủ thế hệ robot tương lai.
Tốc độ 9,7 m/giây tương đương với việc robot hoàn thành cự ly 100 m trong hơn 13 giây – tiệm cận thành tích của các vận động viên chuyên nghiệp. Trong bối cảnh mà các chuẩn mực về chuyển động của robot thường bị giới hạn bởi yếu tố an toàn, ổn định và khả năng xử lý địa hình, việc Black Panther II duy trì vận tốc gần 10 m/giây đã phá vỡ những giới hạn lâu nay của robot bốn chân.
Quan trọng hơn, đây không chỉ là thành tích đơn lẻ của một mẫu thiết bị. Đằng sau Black Panther II là một hệ sinh thái khởi nghiệp, đại học, quỹ đầu tư và chiến lược công nghiệp do Trung Quốc đẩy mạnh trong nhiều năm qua – với mục tiêu không giấu giếm: vượt Mỹ trong lĩnh vực robot tự hành, hình người và trí tuệ nhân tạo tích hợp.
Boston Dynamics từng là biểu tượng công nghệ phương Tây, nơi sản xuất ra những robot gây choáng ngợp với các màn nhào lộn, leo dốc hay chạy nước rút. Nhưng chính tại thời điểm tưởng chừng như không ai đuổi kịp, Trung Quốc đã lặng lẽ xây dựng những đội ngũ như Mirror Me – ra đời chỉ vài tháng trước nhưng đã tạo nên cột mốc kỹ thuật mới.
Điều đáng nói là Mirror Me không phải công ty tách biệt với giới nghiên cứu – họ được sáng lập bởi giảng viên, sinh viên Đại học Chiết Giang, và hiện kết nối trực tiếp với trung tâm đổi mới robot ở Hàng Châu. Đây là ví dụ điển hình cho cách Trung Quốc phối hợp giữa nghiên cứu học thuật và công nghiệp hóa để tăng tốc đổi mới.
Robot bốn chân tốc độ cao không chỉ là công cụ để biểu diễn kỹ thuật. Chúng được xem là nền tảng cho thế hệ robot phục vụ trong các tình huống thực tế đòi hỏi tốc độ phản ứng như tìm kiếm cứu hộ, hỗ trợ quân sự, vận chuyển hàng hóa trong môi trường phức tạp hoặc phối hợp tác chiến.
Việc Mirror Me đặt mục tiêu xây robot hai chân chạy 10 m/giây vào năm 2026, hay robot hình người làm trợ lý vào năm 2030, cho thấy họ không dừng ở việc phá kỷ lục – mà đang chuẩn bị cho bước nhảy lớn hơn: đưa robot vào đời sống hàng ngày với giá thành và hiệu suất cạnh tranh.
Điểm đặc biệt trong mô hình phát triển của Mirror Me là khả năng tiếp cận chuỗi cung ứng trong nước – từ linh kiện điện tử, chip xử lý, cho tới hệ thống truyền động. Trung Quốc không chỉ đầu tư vào nghiên cứu, mà còn làm chủ năng lực sản xuất phần cứng với tốc độ và quy mô mà phương Tây khó theo kịp.
Với chi phí R&D thấp hơn, khả năng sản xuất nhanh, và lực lượng nhân sự khổng lồ từ các đại học kỹ thuật, các startup như Mirror Me có thể liên tục thử nghiệm, thất bại, học lại – và cải tiến sản phẩm trong chu kỳ ngắn hơn nhiều so với các hãng Mỹ hay Nhật.
Mirror Me là minh chứng rằng trong kỷ nguyên robot – tuổi đời công ty không quyết định vị thế công nghệ. Thành lập chỉ từ tháng 5/2024, họ đã thách thức Boston Dynamics – một biểu tượng ba thập kỷ – bằng một cú tăng tốc đột phá.
Nhưng thành tích này không phải điều đáng lo ngại – mà là tín hiệu để các quốc gia khác, bao gồm Việt Nam, nhìn lại chiến lược công nghệ của mình. Trong khi thế giới đang bước vào cuộc chạy đua mới về robot, AI và tự động hóa, câu hỏi lớn là: Chúng ta sẽ quan sát hay tham gia? Và nếu tham gia, chúng ta sẽ đứng ở đâu trong hệ sinh thái đổi mới toàn cầu này?