Nhưng nỗi sợ hãi và đột phá tiềm ẩn đã thúc đẩy đợt bán tháo này còn sâu sắc hơn nhiều so với một công ty khởi nghiệp AI. Thung lũng Silicon hiện đang tính đến một kỹ thuật trong phát triển AI được gọi là chưng cất, một kỹ thuật có thể đảo ngược bảng xếp hạng AI.
Chưng cất là một quá trình trích xuất kiến thức từ một mô hình AI lớn hơn để tạo ra một mô hình nhỏ hơn. Nó có thể cho phép một nhóm nhỏ hầu như không có nguồn lực nào tạo ra một mô hình tiên tiến.
Một công ty công nghệ hàng đầu đầu tư nhiều năm và hàng triệu đô la để phát triển một mô hình hàng đầu từ đầu. Sau đó, một nhóm nhỏ hơn như DeepSeek lao vào và đào tạo mô hình chuyên biệt hơn của riêng mình bằng cách đặt câu hỏi cho mô hình "giáo viên" lớn hơn. Quá trình này tạo ra một mô hình mới có khả năng gần như mô hình của công ty lớn nhưng đào tạo nhanh hơn và hiệu quả hơn.
“Kỹ thuật chưng cất này cực kỳ mạnh mẽ và cực kỳ rẻ, và nó dành cho bất kỳ ai”, Ali Ghodsi, CEO của Databricks, cho biết, đồng thời nói thêm rằng ông hy vọng sẽ thấy sự đổi mới khi nói đến cách xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn hay LLM. “Chúng ta sẽ thấy rất nhiều sự cạnh tranh cho LLM. Đó là những gì sẽ xảy ra trong kỷ nguyên mới mà chúng ta đang bước vào”.
Hiện nay, chưng cất đang cho phép các công ty khởi nghiệp và phòng nghiên cứu ít vốn cạnh tranh ở vị trí tiên tiến nhanh hơn bao giờ hết.
Các nhà nghiên cứu tại Berkeley cho biết, sử dụng kỹ thuật này, họ đã tái tạo mô hình lý luận của OpenAI với giá 450 đô la trong 19 giờ vào tháng trước. Ngay sau đó, các nhà nghiên cứu tại Stanford và Đại học Washington đã tạo ra mô hình lý luận của riêng họ chỉ trong 26 phút, sử dụng chưa đến 50 đô la tín dụng tính toán, họ cho biết. Công ty khởi nghiệp Hugging Face đã tái tạo tính năng mới nhất và hấp dẫn nhất của OpenAI, Nghiên cứu sâu, dưới dạng thử thách mã hóa trong 24 giờ.
DeepSeek không phát minh ra quá trình chưng cất, nhưng nó đã đánh thức thế giới AI về tiềm năng phá vỡ của nó. Nó cũng mở ra sự trỗi dậy của một trật tự nguồn mở mới — một niềm tin rằng tính minh bạch và khả năng tiếp cận thúc đẩy sự đổi mới nhanh hơn so với nghiên cứu đóng cửa.
"Nguồn mở luôn chiến thắng trong ngành công nghệ", Arvind Jain, CEO của Glean, công ty tạo ra công cụ tìm kiếm hỗ trợ AI cho các doanh nghiệp, cho biết. "Bạn không thể đánh bại được động lực mà một dự án nguồn mở thành công thực sự có thể tạo ra".
Bản thân OpenAI đã quay lại chiến lược nguồn đóng của mình sau thành tích của DeepSeek.
"Cá nhân tôi nghĩ rằng chúng ta đã đi sai hướng trong lịch sử và cần tìm ra một chiến lược nguồn mở khác", CEO của OpenAI Sam Altman đã viết trong một bài đăng trên Reddit vào ngày 31 tháng 1.
Sự kết hợp giữa sức hút mới tìm thấy của quá trình chưng cất và sự gia tăng phổ biến của nguồn mở đang hoàn toàn thay đổi động lực cạnh tranh trong AI.