Tiêu điểm công nghệ
AI và bài toán việc làm: Thất nghiệp hàng loạt hay tái cấu trúc lực lượng lao động?
Mộc Đức - Thứ Hai, 02/06/2025 4:20 CH
Vietnet24h - Làn sóng AI đang thách thức mọi định nghĩa truyền thống về việc làm, khi các CEO, chuyên gia và học giả chia rẽ về ảnh hưởng thực sự của công nghệ này. Từ cảnh báo “tắm máu việc làm” đến lập luận về khả năng bù trừ, câu hỏi đặt ra là: con người sẽ thất nghiệp hàng loạt, hay đơn giản chỉ là đang đứng trước một kỷ nguyên tái cấu trúc toàn diện?
Khi trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ với tốc độ chưa từng thấy, một cuộc tranh luận đầy gay gắt đang diễn ra: Liệu AI sẽ gây ra làn sóng thất nghiệp hàng loạt, hay chỉ đơn giản là thúc đẩy sự chuyển dịch cấu trúc lao động như nhiều công nghệ từng làm trong quá khứ?
 
Những lo ngại không phải không có cơ sở. Mike Krieger – đồng sáng lập Instagram, hiện giữ vai trò Giám đốc sản phẩm tại Anthropic – thẳng thắn thừa nhận trong podcast Hard Fork (New York Times, 31/5) rằng AI đang tác động rõ rệt tới các vị trí đầu vào. Tại Anthropic – công ty phát triển chatbot Claude – sự ưu tiên đang nghiêng về các kỹ sư dày dạn kinh nghiệm, có khả năng tận dụng công cụ AI, thay vì nhân sự mới chưa định hình kỹ năng chuyên sâu. “Vai trò của kỹ sư mới sẽ thay đổi. Họ cần thích nghi hoặc bị bỏ lại phía sau”, Krieger nhấn mạnh.
 
Thậm chí, trong một dự báo mang màu sắc bi quan, CEO Anthropic Dario Amodei cho rằng thế giới sẽ chứng kiến một cuộc “tắm máu” thị trường lao động trong 1–5 năm tới. Theo ông, AI có thể giúp chữa ung thư, tăng trưởng kinh tế vượt bậc, nhưng đổi lại là nguy cơ 20% dân số thất nghiệp – một con số gấp 5 lần tỷ lệ thất nghiệp hiện tại của Mỹ.
 
Cái nhìn này không chỉ xuất hiện ở các công ty AI thuần túy. David Hsu, CEO Retool – nền tảng hỗ trợ lập trình bằng AI, với khách hàng lớn như AWS, Boston Consulting Group – cho rằng "việc thay thế lao động bằng AI không còn là viễn cảnh xa vời", và sẽ sớm trở thành bài toán bắt buộc trong tư duy điều hành doanh nghiệp.
 
Thực tế đã phần nào phản ánh xu hướng này: Microsoft vừa cắt giảm 6.000 nhân sự, chủ yếu là lập trình viên. Google cho biết 30% code mới được viết bởi AI. CEO Duolingo cũng tuyên bố dần thay nhân sự hợp đồng bằng AI, còn Shopify buộc đội ngũ quản lý "chứng minh mình hữu dụng hơn AI" trước khi xin thêm nhân lực. Những động thái này cho thấy AI đang tái định hình không chỉ cách làm việc, mà cả tư duy quản trị nhân sự ở cấp cao nhất.
 
Báo cáo Tương lai Việc làm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới xác nhận xu hướng này: 41% doanh nghiệp có kế hoạch cắt giảm nhân sự vì AI, trong khi chưa đến một nửa lên kế hoạch tái đào tạo để thích nghi.
 
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với viễn cảnh ảm đạm đó. Arvind Krishna, CEO IBM, lập luận rằng AI – thay vì cướp việc – lại tạo điều kiện mở rộng kinh doanh. “Chúng tôi đã tự động hóa rất nhiều, nhưng tổng số việc làm vẫn tăng, vì AI giúp tiết kiệm nguồn lực để đầu tư sang lĩnh vực khác”, ông chia sẻ với The Register.
 
Một nghiên cứu từ Đại học Yale, MIT và Northwestern công bố đầu năm cũng đưa ra quan điểm tương tự: AI không tác động đáng kể đến tổng thể việc làm, bởi sự mất đi ở nhóm ngành này sẽ được bù lại bởi tăng trưởng ở nhóm khác – đặc biệt là các ngành cần tương tác xã hội hoặc kỹ năng cảm xúc cao, nơi AI chưa thể thay thế hiệu quả.
 
Dimitris Papanikolaou – giáo sư tài chính tại Đại học Northwestern – cho rằng cần tránh cái nhìn nhị nguyên kiểu "AI thay thế = thất nghiệp". Theo ông, điều cốt lõi là mức độ AI có thể thực hiện toàn bộ nhiệm vụ của một công việc cụ thể. Nếu chỉ làm được một phần, nó sẽ trở thành công cụ hỗ trợ, giải phóng con người khỏi công việc lặp lại để tập trung vào sáng tạo và chiến lược.
Dữ liệu khảo sát gần đây của NBER trên 25.000 lao động tại 7.000 công ty cũng cho kết quả tương đồng: Chatbot AI tuy giúp tăng hiệu suất, nhưng chưa đem lại sự thay đổi rõ rệt về lương hay giờ làm – dấu hiệu cho thấy AI hiện tại đang ở vai trò hỗ trợ hơn là thay thế.
 
Trước sự lưỡng phân của quan điểm, có một điều dường như rõ ràng: AI đang tạo ra một cuộc chuyển dịch chưa từng có trên thị trường lao động – về cách làm việc, cơ cấu tổ chức, lẫn kỳ vọng kỹ năng. Như Yoshua Bengio – “cha đỡ đầu AI” – từng phát biểu: "AI sẽ thay thế nhiều công việc, nhưng không giành mất việc. Nó là đồng minh, không phải kẻ thù".
 
Vấn đề, vì vậy, không nằm ở việc chống lại AI, mà ở cách con người thích nghi. Chủ tịch FPT Trương Gia Bình nhận định: Người lao động cần chủ động trang bị kỹ năng về AI, học máy, khoa học dữ liệu, tư duy phân tích và giải quyết vấn đề – những yếu tố không thể dễ dàng bị tự động hóa.
 
AI không phải là dấu chấm hết của việc làm, mà là lời mời gọi tái định nghĩa lại nó. Những người lo ngại có lý do chính đáng – nhất là với nhóm công việc có tính lặp lại cao. Nhưng thái độ phản kháng không phải là giải pháp. Thay vào đó, hành trình học hỏi liên tục, thích ứng linh hoạt và cộng tác cùng AI sẽ là chiếc chìa khóa duy nhất để không bị bỏ lại phía sau trong cuộc cách mạng công nghệ thế kỷ 21.
CEO Anthropic cảnh báo: AI có thể khiến 20% người Mỹ mất việc trong vài năm tới Vietnet24h - Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, ông Dario Amodei – Giám đốc điều hành hãng AI nổi tiếng Anthropic – cảnh báo AI sẽ tạo ra một làn sóng thất nghiệp nghiêm trọng, đặc biệt trong lĩnh vực nhân viên văn phòng. Ông kêu gọi các nhà hoạch định chính sách “ngưng tô hồng” về làn sóng cắt giảm nhân sự do AI.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Google Maps cho phép xem lại đường phố từ quá khứ, bạn đã thử chưa? Vietnet24h - Chỉ với vài cú nhấn trên ứng dụng hoặc máy tính, bạn có thể quay lại thời điểm năm 2010 để xem phố xá lúc đó như thế nào. Đây là tính năng Street View mở rộng mà nhiều người dùng vẫn chưa khám phá hết.
Google Search tiết lộ những tính năng sáng tạo có thể thay đổi trải nghiệm trực tuyến của bạn Vietnet24h - Các công cụ tìm kiếm vẫn là đồng minh đáng tin cậy của chúng ta trong hành trình tìm kiếm thông tin, với 16,4 tỷ truy vấn mỗi ngày chỉ tính riêng trên Google.
Google Maps nên lo lắng: Apple Maps giờ thông minh hơn và... nhớ cả bạn thích đi đâu! Vietnet24h - Apple vừa tung bản cập nhật iOS 26 khiến cộng đồng công nghệ xôn xao. Apple Maps không chỉ dẫn đường mà còn ghi nhớ thói quen di chuyển, gợi ý theo sở thích cá nhân và bảo mật tuyệt đối. Đây chính là điều mà Google Maps – với mọi dữ liệu khổng lồ – vẫn chưa thể làm được.
Apple và cuộc "đại tu hệ điều hành" tại WWDC 2025: Khi con số không chỉ là ký hiệu Vietnet24h - Tại WWDC 2025, Apple không đơn thuần giới thiệu các phiên bản phần mềm kế tiếp mà đang vẽ lại cả triết lý định danh sản phẩm và trải nghiệm người dùng. Việc chuyển từ iOS 19 sang iOS 26 không phải chỉ là đổi số, mà là tín hiệu của một chiến lược hợp nhất, đồng bộ và hướng tới tương lai của toàn hệ sinh thái Apple.
Sony FE PZ 16-35mm F4 G – Khi sự tinh gọn gặp sức mạnh quang học Vietnet24h - Trong thế giới nhiếp ảnh và quay phim hiện đại, nơi tính linh hoạt và hiệu suất thường phải đánh đổi lẫn nhau, Sony một lần nữa chứng minh họ có thể phá vỡ quy luật ấy bằng việc ra mắt ống kính zoom điện góc rộng FE PZ 16-35mm F4 G – một minh chứng cho hướng đi ngày càng rõ ràng của hãng: tối ưu trải nghiệm sáng tạo nội dung trên hệ máy mirrorless full-frame mà không thỏa hiệp về chất lượng.
Vì sao màn hình kép và AI khiến Yoga Book 9i trở nên khác biệt? Vietnet24h - Không phải là chiếc laptop đầu tiên có màn hình kép, nhưng Yoga Book 9i kết hợp công nghệ OLED, AI và thiết kế xoay gập linh hoạt theo cách mà rất ít sản phẩm trên thị trường có thể làm được. Đâu là điểm khiến nó trở thành công cụ mơ ước cho người làm sáng tạo?
Muốn dùng AI không cần mạng? Google đã có giải pháp mới cho bạn Vietnet24h - Không cần Wi-Fi, không cần 4G, bạn vẫn có thể tạo ảnh, viết code hay tóm tắt văn bản nhờ AI. Với AI Edge Gallery, Google mang trải nghiệm trí tuệ nhân tạo về ngay trong túi áo của bạn – gọn nhẹ, bảo mật và sẵn sàng mọi lúc.
Thiết kế siêu mỏng "đòi hỏi" đánh đổi – iPhone 17 Air và bài toán năng lượng Vietnet24h - Việc Apple chuẩn bị trình làng iPhone 17 Air với thiết kế siêu mỏng chỉ 5,5 mm, theo tiết lộ mới nhất từ tài khoản yeux1122 trên Naver, đang tạo ra nhiều kỳ vọng về mặt thẩm mỹ – nhưng cũng đồng thời đặt ra những dấu hỏi lớn về hiệu suất pin và trải nghiệm người dùng trong thực tế.
MediaTek ra mắt bộ xử lý AI cho Chromebook Plus Vietnet24h - MediaTek Inc., nhà thiết kế IC lớn nhất tại Đài Loan, đã giới thiệu bộ xử lý mới -- Kompanio Ultra -- vào thứ Hai, công ty mô tả đây là cột mốc mới nhất trong Chromebook hiệu suất cao, chạy bằng trí tuệ nhân tạo.
Chuẩn GPMI của Trung Quốc: ‘Một dây cáp cho mọi thiết bị’ Vietnet24h - GPMI được thiết kế để tối giản hóa kết nối số bằng cách gộp cả dữ liệu và điện năng vào một sợi cáp duy nhất. Nếu được phổ biến, đây có thể là bước ngoặt định hình lại hệ sinh thái điện tử trong tương lai.
Cổ phiếu Samsung Electronics tăng khi công ty ký hợp đồng cung cấp chip trị giá 16,5 tỷ đô la Vietnet24h - Samsung không nêu tên bên đối tác nhưng cho biết ngày bắt đầu có hiệu lực của hợp đồng là ngày 26 tháng 7 năm 2024 - ngày nhận được đơn đặt hàng - và ngày kết thúc là ngày 31 tháng 12 năm 2033.
Huawei giới thiệu hệ thống điện toán AI cạnh tranh với sản phẩm hàng đầu của Nvidia Vietnet24h - Hệ thống CloudMatrix 384 đã ra mắt công chúng lần đầu tiên tại Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC), một sự kiện kéo dài ba ngày tại Thượng Hải
iPhone 17 Air: Năm tính năng nhất định phải có mà chúng tôi hy vọng Apple sẽ cung cấp Vietnet24h - Năm nay, Apple đã làm thay đổi mọi thứ bằng cách cắt giảm phiên bản Plus và tung ra một phiên bản mỏng nhẹ, thanh mảnh hơn: tin đồn đang lan truyền rằng thiết bị này có thể có độ dày đáng kinh ngạc 5,4mm.
Nỗ lực của Trung Quốc và Ấn Độ trong tự chủ sản xuất chip tiên tiến Vietnet24h - Kể từ khi gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei bị Mỹ đưa vào danh sách đen, Trung Quốc đã tăng cường nỗ lực thúc đẩy khả năng tự chủ về công nghệ.
Galaxy Z Fold 7 mới giảm độ dày và trọng lượng như thế nào Vietnet24h - Chiếc điện thoại thông minh Galaxy Z Fold 7 mới đã giảm được độ dày và trọng lượng đủ để người dùng cảm nhận được sự khác biệt trong khi vẫn giữ được hiệu năng ngang bằng với Galaxy S25 mạnh mẽ của Samsung.
Samsung sẽ ra mắt phiên bản beta của AI Health Coach tại Hoa Kỳ vào cuối năm nay Vietnet24h - Samsung Electronics sắp ra mắt phiên bản beta của AI Health Coach thông qua ứng dụng Samsung Health tại Mỹ, đánh dấu bước tiến đáng kể trong việc ứng dụng AI vào việc cung cấp hướng dẫn y tế tại nhà.
Khi AI vào phòng mổ: Robot tự mổ 100% cho người thật không cần bác sĩ Vietnet24h - Không còn là viễn tưởng, robot SRT-H đã thực hiện ca phẫu thuật đầu tiên mà không cần sự can thiệp của con người. Được huấn luyện từ video thực tế và lệnh bằng giọng nói, cỗ máy này đang tái định nghĩa vai trò của AI trong y học thế kỷ 21.
Grok 4 dường như muốn tìm hiểu quan điểm của Elon Musk khi trả lời những câu hỏi gây tranh cãi Vietnet24h - Khi chatbot Grok 4 của xAI ra mắt vào thứ Tư, người dùng và các phương tiện truyền thông đã nhanh chóng chỉ ra các ví dụ về việc chatbot này tham khảo quan điểm của chủ sở hữu Elon Musk về các vấn đề gây tranh cãi.
Mối đe dọa thuế quan của Hoa Kỳ làm gia tăng sự bất ổn trong ngành công nghiệp chip Hàn Quốc Vietnet24h - Ngành bán dẫn của Hàn Quốc đang phải đối mặt với sự bất ổn ngày càng gia tăng sau lời đe dọa áp thuế đối với chất bán dẫn và dược phẩm của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Nvidia là công ty đầu tiên đạt mức vốn hóa thị trường 4 nghìn tỷ đô la Vietnet24h - Cổ phiếu Nvidia tăng hơn 2% vào thứ Tư và lần đầu tiên vượt qua mức vốn hóa thị trường 4 nghìn tỷ đô la.
Bê tông thông minh và giấc mơ về một ngành xây dựng trung hòa carbon Vietnet24h - Trong bối cảnh biến đổi khí hậu trở thành một trong những thách thức cấp bách nhất của nhân loại, một đột phá từ Đại học Southern California (USC) có thể định hình lại ngành xây dựng – lĩnh vực vốn là một trong những nguồn phát thải CO₂ lớn nhất toàn cầu. Nhưng lần này, vật liệu truyền thống như bê tông không chỉ là một phần của vấn đề, mà đang được tái định nghĩa để trở thành một phần của giải pháp.
Apple hướng đến mục tiêu cách mạng hóa nhiếp ảnh với camera iPhone mới lấy cảm hứng từ thị giác con người Vietnet24h - Theo một bằng sáng chế mới được nộp, Apple đang hướng đến mục tiêu cách mạng hóa công nghệ camera trên những chiếc iPhone trong tương lai, tiết lộ những kế hoạch đầy tham vọng nhằm nâng cao khả năng chụp ảnh.
Otto Aviation trình làng máy bay không cửa sổ Phantom 3500, bay thử từ 2027 Vietnet24h - Mẫu máy bay Phantom 3500 do Otto Aviation phát triển đang gây chú ý với thiết kế không cửa sổ nhằm tăng hiệu suất khí động học. Công ty dự kiến sẽ cho cất cánh thử nghiệm vào cuối năm 2027, mở ra chương mới cho hàng không thương mại cận âm.
LG Innotek ra mắt mô-đun xe truyền thông vệ tinh 5G đầu tiên trên thế giới Vietnet24h - Mô-đun mới nhất hỗ trợ 5G NR-NTN, một mạng truyền thông di động hoạt động trên các vệ tinh quỹ đạo Trái đất thấp, cho phép truyền dữ liệu khối lượng lớn theo thời gian thực.
Công nghệ như phim viễn tưởng: Đeo kính áp tròng, nhắm mắt vẫn thấy rõ! Vietnet24h - Ngỡ chỉ có trong phim Marvel, nhưng loại kính áp tròng siêu nhỏ gọn vừa ra đời tại Trung Quốc lại có thể giúp người dùng nhìn thấy trong đêm tối mà không cần mở mắt. Chuyện thật như đùa, nhưng khoa học đã chứng minh điều đó là khả thi.
Google, Samsung sẽ ra mắt kính thông minh XR trong năm nay Vietnet24h - Samsung bước lên vị trí dẫn đầu về phần cứng trong sự trở lại của kính thông minh Google, mở rộng vai trò trong hệ sinh thái XR đang phát triển
Neuralink: cấy chip não, biên tập video và đăng YouTube bằng suy nghĩ Vietnet24h - Trong một bước đột phá ấn tượng, Bradford Smith, người mắc bệnh ALS, đã chứng minh khả năng tuyệt vời của công nghệ giao diện não-máy tính (BCI) khi có thể biên tập video và đăng tải lên YouTube chỉ bằng suy nghĩ, mà không cần sự trợ giúp từ bất kỳ thiết bị hay người khác. Đây không chỉ là sự tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ mà còn mang lại hy vọng mới cho những người khuyết tật vận động.
LG Display công bố màn hình OLED màu xanh huỳnh quang thương mại đầu tiên trên thế giới Vietnet24h - LG Display đã xác minh thành công hiệu suất sản xuất của tấm nền điốt phát quang hữu cơ phát quang màu xanh lam (OLED) cho dây chuyền sản xuất hàng loạt lần đầu tiên trên thế giới, công ty cho biết hôm thứ Năm (1/5).
Người Trung Quốc chuẩn bị bay như Iron Man! Vietnet24h - Một thiết bị bay cá nhân vừa được trình diễn tại Hàng Châu khiến nhiều người liên tưởng đến các bộ phim siêu anh hùng. Nhưng lần này, không phải Hollywood mà chính các nhà khoa học Trung Quốc mới là người hiện thực hóa giấc mơ bay cá nhân.
Công nghệ cấy ghép não được FDA chấp thuận cho Precision Neuroscience Vietnet24h - Precision Neuroscience thông báo rằng một thành phần cốt lõi của hệ thống cấy ghép não đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận.