Sáng 21/4, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ công bố, kích hoạt hệ thống hóa đơn điện tử toàn quốc do Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) tổ chức. Lễ công bố được tổ chức theo hình thức trực tuyến trên 1.500 điểm cầu (tại Tổng cục Thuế, 63 tỉnh, thành phố, các chi cục thuế…).

Sử dụng toàn bộ hóa đơn điện tử trước ngày 1/7

Thực hiện Luật Quản lý thuế và Chương trình chuyển đổi số quốc gia Việt Nam đến năm 2030, ngày 21/11/2021, Bộ Tài chính đã công bố triển khai hóa đơn điện tử giai đoạn 1 tại 6 tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Phú Thọ, Quảng Ninh và Bình Định. Các địa phương này chiếm khoảng 60% lượng doanh nghiệp và khoảng 70% hóa đơn điện tử của cả nước.

Đồng thời, Bộ chuẩn bị để triển khai hóa đơn điện tử tại 57 tỉnh, thành phố còn lại để đến trước ngày 1/7/2022, đảm bảo bao phủ hóa đơn điện tử trên toàn quốc theo đúng tinh thần chỉ đạo tại Nghị quyết số 01/NQ-CP năm 2022 của Chính phủ.

Tới ngày 31/3/2022, toàn bộ các tổ chức, doanh nghiệp tại 6 tỉnh, thành phố triển khai giai đoạn 1 đã thực hiện chuyển đổi sang sử dụng hóa đơn điện tử (TPHCM là 221.873, Hà Nội là 176.960, Hải Phòng là 18.927, Quảng Ninh là 10.044, Bình Định là 7.842 và Phú Thọ là 6.181). Toàn bộ hộ, cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai đã sử dụng hóa đơn điện tử (trong đó Hà Nội là 9.233, TPHCM là 6.428, Quảng Ninh là 2.064, Phú Thọ là 1.133, Bình Định là 937 và Hải Phòng là 885).

Cơ quan thuế đã tiếp nhận xử lý trên 58 triệu hóa đơn, trong đó có 44 triệu hóa đơn có mã đã gửi cơ quan thuế. Hóa đơn không mã gửi đầy đủ dữ liệu đến cơ quan thuế là trên 5,5 triệu hóa đơn. Hóa đơn không mã gửi theo bảng tổng hợp đến cơ quan thuế là 8,6 triệu hóa đơn.

Theo Tổng cục Thuế, ở thời điểm cao điểm ngày 20/4, hệ thống hóa đơn điện tử thực hiện tới 1,7 triệu giao dịch trong 1 phút, chỉ mất khoảng 0,01 giây cho 1 giao dịch cấp mã hóa đơn, tức là gần như ngay tức thì ngay sau khi người nộp thuế gửi yêu cầu.

Tổng cục Thuế đã đặt ra lộ trình đến hết ngày 10/5/2022 phải hoàn thành tối thiểu 50%, đến hết ngày 31/5/2022 phải hoàn thành 90% và đến hết ngày 30/6/2022 phải hoàn thành 100% số lượng doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định số 123/2020/NĐ-CP.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ, trong thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo hết sức quyết liệt với các hoạt động chuyển đổi số của ngành tài chính, trong đó có việc triển khai hóa đơn điện tử. Với mục tiêu "lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ", ngành thuế quyết tâm góp phần cùng Bộ Tài chính góp phần thực hiện thành công Chiến lược chuyển đổi số quốc gia theo chủ trương của Đảng, định hướng của Chính phủ.

Theo Bộ trưởng, thành công trong triển khai hóa đơn điện tử giai đoạn 1 là nền tảng, tiền đề quan trọng để triển khai thực hiện giai đoạn 2 trên phạm vi toàn quốc, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và tính bao phủ toàn diện của hóa đơn điện tử.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc yêu cầu cơ quan thuế các cấp cần quán triệt đến toàn hệ thống thực hiện tuyên truyền, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp chuyển sang áp dụng hóa đơn điện tử, đảm bảo đến trước ngày 1/7/2022, toàn bộ doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang sử dụng hóa đơn chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử.

"Thu thuế phải thu được lòng dân"

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Lễ công bố kích hoạt toàn quốc hệ thống hóa đơn điện tử là dấu mốc quan trọng thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số không chỉ của ngành thuế, mà còn với hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước, doanh nghiệp, người dân.

Đây là sự kiện quan trọng, khẳng định nỗ lực lớn, quyết tâm cao, hành động quyết liệt của Chính phủ, của Bộ Tài chính, của ngành thuế trong tiến trình đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hướng đến chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số.

Cơ bản đồng tình với các báo cáo, phát biểu tại sự kiện, những kết quả và định hướng, giải pháp trong thời gian tới của ngành tài chính với hệ thống hóa đơn điện tử, Thủ tướng nhấn mạnh thêm một số nội dung.

Thủ tướng nêu rõ, văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề cập sâu rộng sắc về chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số trong các mục tiêu, quan điểm phát triển và các đột phá chiến lược. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trong đó nhấn mạnh yêu cầu cấp bách để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số.

Thủ tướng phân tích, thuế là lĩnh vực quan trọng của tài chính quốc gia, liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực này mang lại rất nhiều lợi ích trong công tác quản lý cũng như cho người dân, doanh nghiệp, không chỉ bảo đảm thu đúng, thu đủ, tiết giảm chi phí xã hội, mà còn tăng cường tính công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, tiêu cực... trong quá trình thu thuế.

Thủ tướng nhắc lại, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn cán bộ, công chức ngành thuế: "Thu thuế phải thu được lòng dân", lời căn dặn này đến nay vẫn còn nguyên giá trị và ngành thuế đã kế thừa, phát triển thành phương châm hành động "Minh bạch - Chuyên nghiệp - Liêm chính - Đổi mới".

Thời gian qua, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế luôn nằm trong số những cơ quan đi đầu trong chuyển đổi số. Điều này đã tạo điều kiện để thực hiện sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, viên chức trong ngành và góp phần giúp ngành thuế liên tục hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách hằng năm, đóng góp quan trọng trong việc bảo đảm nguồn lực tài chính quốc gia, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, trong đó có thu đủ chi.

Tổng thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý giai đoạn 2016-2020 hoàn thành vượt mức dự toán được giao, bình quân tăng 9,7%/năm. Trong năm 2021, một năm rất đặc biệt, rất khó khăn của đất nước do dịch bệnh diễn biến phức tạp, với sự đồng lòng của nhân dân, ủng hộ của doanh nghiệp, tổng thu đạt 1.345.590 tỷ đồng, vượt dự toán gần 229.000 tỷ đồng. Số thu ngân sách quý I/2022 đạt gần 410.000 tỷ đồng, bằng 34,9% dự toán, tăng 10,8% cùng kỳ.

Bên cạnh những kết quả tích cực nêu trên, công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Thủ tướng nêu rõ những thách thức đối với tiến trình chuyển đổi số của ngành thuế, như chưa có chiến lược chuyển đổi số rõ ràng; thiếu hụt nhân lực trình độ cao, nhất là công nghệ thông tin; chưa được đầu tư bài bản, phù hợp với thực tế phát triển, nhất là về hạ tầng công nghệ; sự thích ứng của một bộ phận người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước còn hạn chế; công tác tuyên truyền, vận động người dân, doanh nghiệp tham gia tích cực, hiệu quả vào chuyển đổi số chưa được coi trọng đúng tầm…

Chia sẻ với những khó khăn này, Thủ tướng mong muốn ngành tài chính quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, khắc phục mọi khó khăn để tiếp tục phát triển ngành thuế lên một tầm cao mới. Thủ tướng nhấn mạnh một số bài học kinh nghiệm được rút ra: Phải quyết tâm, quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, đặc biệt người đứng đầu, trên cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, cơ sở khoa học; tạo được sự thống nhất về nhận thức và hành động từ Trung ương đến cơ sở; phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ trong ngành thuế, giữa các ngành, với doanh nghiệp và người dân; phát huy tinh thần sáng tạo, đột phá của đội ngũ cán bộ, công chức trong tìm tòi các giải pháp, vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành tốt yêu cầu, nhiệm vụ được giao; không ngừng hoàn thiện thể chế xuất phát từ thực tiễn và đầu tư cơ sở vật chất phù hợp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Đây cũng là những bài học quan trọng để các bộ, ngành, địa phương khác tham khảo trong công tác quản lý, cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

Người đứng đầu Chính phủ nêu rõ: Trong giai đoạn tới, ngành thuế cần tiếp tục nỗ lực, cố gắng hơn nữa xây dựng hệ thống chính sách thuế đồng bộ, thống nhất, minh bạch, công bằng, hiệu quả, có tính ổn định cao, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phù hợp với chiến lược cải cách thuế giai đoạn 2021-2030. Hệ thống thuế phải vừa góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, vừa là một trong những công cụ quản lý kinh tế vĩ mô hiệu quả, vừa góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, củng cố niềm tin, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tham gia tích cực, hiệu quả vào phát triển kinh tế-xã hội và quá trình chuyển đổi số.