Nhắc đến sự phổ biến ngày càng tăng trên toàn cầu của xe điện, hầu hết mọi người đều nghĩ đến những chiếc xe của Tesla - nhà sản xuất EV hàng đầu thế giới. Nhưng Elon Musk có một số đối thủ cạnh tranh đang bám sát phía sau.
Trên thực tế, hơn một thập kỷ trước, khi nhắc đến BYD trong một cuộc phỏng vấn của Bloomberg News, CEO Tesla Elon Musk khẳng định ông không coi nhà sản xuất xe điện Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh của Tesla. "Tôi không nghĩ họ có một sản phẩm tuyệt vời", Musk cho biết.
Thế nhưng giờ đây, Elon Musk đang có nguy cơ bị vượt mặt bởi trùm xe điện Trung Quốc được tập đoàn Berkshire Hathaway của huyền thoại Warren Buffett đầu tư này.
Sản phẩm bán chạy nhất tại các thị trường xe sạch mới nổi như Brazil, Israel và Thái Lan đều không phải là Tesla. Đặc quyền khoe khoang ở những nơi đó thuộc về BYD - nhà sản xuất EV và xe plug-in hybrid của Trung Quốc. Những chiếc xe của BYD ngày càng miệt mài lăn bánh nhiều hơn trên đường phố từ Sydney đến Delhi và thậm chí cả Montevideo, Uruguay.
Trong quý đầu năm, BYD chiếm 39% doanh số bán xe năng lượng mới (xe điện hoặc hybrid), tương đương với 12% doanh số bán ôtô cá nhân tại Trung Quốc - thị trường xe hơi lớn nhất thế giới hiện nay. BYD đã vượt Volkswagen thành thương hiệu xe bán chạy nhất Trung Quốc - thị trường xe hơi lớn nhất thế giới. Đây là đòn giáng vào sự thống trị của Volkswagen tại đây suốt 15 năm qua.
Công ty có trụ sở tại Thâm Quyến đang thành công vượt bậc ở Trung Quốc, lật đổ Volkswagen AG trở thành thương hiệu xe bán chạy nhất tại quốc gia này trong quý đầu tiên của năm nay - một sự gián đoạn đáng chú ý về sự thống trị của Volkswagen ở đó kể từ ít nhất là năm 2008. Có lý do cho sự “đổi ngôi” lần này: Trong quý đó, BYD chiếm 39% doanh số bán xe năng lượng mới (xe điện hoặc hybrid) – tức là 12% tổng doanh số bán xe chở khách - tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới, dựa trên dữ liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc
BYD tiếp tục mở rộng ra quốc tế với tốc độ chóng mặt. Mặc dù Mỹ vẫn bị giới hạn vì lý do chính trị, công ty Trung Quốc gần đây đã vào Mexico, Tây Ban Nha và Anh. Tháng này, họ có kế hoạch thử vận may ở Ý, bắt đầu bằng một bữa tiệc ra mắt ở Torino – quê hương của Fiat. Sau lần đầu tiên xuất khẩu xe năng lượng mới sang Na Uy vào năm 2021, công ty hiện đang bán những chiếc xe như vậy từ Singapore sang Thụy Điển - một kỳ tích thực sự đối với một thương hiệu tiêu dùng Trung Quốc.
Khác với những hãng xe điện khác, BYD tự sản xuất để cung cấp pin và thiết bị bán dẫn cho chính mình, thậm chí còn bán lại cho các hãng xe khác. Chính điều này đã giúp họ tránh được những tác động từ sự đứt gãy chuỗi cung ứng mà hầu hết công ty đều gặp phải trong đại dịch Covid-19.
Nhờ đó, vào năm ngoái, BYD đã bán được tổng cộng 1,86 triệu xe năng lượng mới, nhiều hơn cả doanh số của 4 năm trước đó cộng lại.
BYD được ưa chuộng nhờ thiết kế bắt mắt, nhiều tính năng và giá cả phải chăng. Mẫu hatchback điện mới nhất của hãng – Seagull – có giá khởi điểm chỉ 10.400 USD. Động cơ 55 kW, pin 30 kWh, khả năng chạy liên tục 300 km sau mỗi lần sạc và tốc độ tối đa gần 130 km một giờ.
Tại trụ sở của BYD ở ngoại ô Thâm Quyến, hàng chục nghìn nhân viên đang làm việc tại hơn 10 tòa nhà văn phòng và nhà máy. Họ di chuyển qua lại bằng đường sắt trên cao do chính BYD xây dựng. Ở đây còn có ký túc xá cho nhân viên và bảo tàng vinh danh hàng trăm kỹ sư cũng như các thành tích tài chính của công ty. Một bức tường trong này vẽ biểu đồ doanh thu của BYD, từ gần như bằng 0 năm 1995 đến 424 tỷ nhân dân tệ (60 tỷ USD) năm 2022.
Bất chấp các nỗ lực tăng cường mở rộng ra nước ngoài, BYD vẫn thu được hơn 3/4 doanh thu từ Trung Quốc - nơi tăng trưởng doanh số ôtô đang dần chậm lại. Trong khi đó, hơn một nửa doanh thu của Tesla không đến từ Mỹ, còn Toyota chỉ có 1/4 doanh thu đến từ Nhật Bản.
Năm nay, BYD đặt mục tiêu bán 3,7 triệu xe điện hoàn toàn và xe chạy điện xăng. Trong khi đó, Tesla cho biết họ có thể sản xuất 2 triệu xe điện năm 2023. Dù vậy, BYD có lợi thế hơn do Musk chỉ sản xuất xe thuần điện.
BYD đã trở thành hãng xe chạy năng lượng sạch hàng đầu tại Brazil, Colombia, Israel và Thái Lan trong quý I. Tại các nước này, họ đã vượt BMW, Renault và cả các đối thủ đồng hương Zhejiang Geely, Hozon New Energy Automobile. Còn tại Australia, Ấn Độ và New Zealand, họ hiện nằm trong top 5.
Nhiều chính phủ châu Âu và Đông Nam Á cũng quan tâm đến BYD. Công ty này đang thảo luận với giới chức về việc xây nhà máy ở Pháp, tờ Les Echos cho biết hồi tháng 5. Tháng trước, BYD cũng xác nhận với Bloomberg có kế hoạch sản xuất ở Việt Nam để bán tại chỗ và xuất khẩu Đông Nam Á.
Hãng xe này đang xây nhà máy tại Thái Lan. Đây sẽ là nhà máy đầu tiên của họ ở nước ngoài. Họ cũng đang cân nhắc sản xuất ở Philippines và Indonesia. Tại Brazil, Ford Motor đang đàm phán bán một trong các nhà máy ở Bahia cho BYD.