Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của chúng ta. Từ ô tô tự lái đến trợ lý giọng nói, AI đang thâm nhập vào mọi khía cạnh đời sống con người.
Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, những thách thức mới và rủi ro tiềm ẩn nảy sinh đòi hỏi cần có cơ chế quản lý hiệu quả.
Trước thách thức này, 2 gã khổng lồ công nghệ thông tin Meta và IBM đã hợp tác với hơn 50 công ty, tổ chức để thành lập một liên minh công nghiệp chuyên phát triển AI nguồn mở.
Liên minh AI này, bao gồm các công ty như Intel, Sony, Dell, Oracle, AMD…, cam kết phát triển AI một cách có trách nhiệm, chia sẻ công nghệ và giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn liên quan đến công nghệ này.
Trong tuyên bố thành lập Liên minh AI, Giám đốc điều hành IBM Arvind Krishna ngày 5/12 nhấn mạnh: “Đây là một thời điểm then chốt trong việc xác định tương lai của AI.”
Ưu tiên quan trọng của Liên minh AI là đảm bảo an toàn và bảo mật cho AI. Việc phát triển phần cứng mới, sử dụng các mô hình AI nguồn mở và cộng tác tích cực với các nhà nghiên cứu khoa học cơ bản là những biện pháp được kỳ vọng đảm bảo phát triển công nghệ AI minh bạch và có đạo đức.
Ông Nick Clegg - Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Meta - cho biết: “Chúng tôi tin rằng sẽ tốt hơn nếu AI được phát triển mở, theo đó nhiều người có thể tiếp cận các lợi ích, tạo ra các sản phẩm sáng tạo và hướng tới sự an toàn khi ứng dụng công nghệ này”.
Dario Gil, Phó Chủ tịch cấp cao của IBM, người chỉ đạo bộ phận nghiên cứu của IBM, khẳng định sự ủng hộ đối với phương thức tiếp cận “không độc quyền và không khép kín,” theo đó ngăn chặn việc biến AI "thành một thứ bị nhốt trong thùng và không ai biết chúng là gì.”
Ông Gil cho biết Liên minh AI đang “cùng nhau khẳng định tương lai của AI sẽ được xây dựng cơ bản dựa trên nền tảng của sự trao đổi khoa học mở về các ý tưởng và đổi mới, bao gồm cả nguồn mở và công nghệ mở.”
Quan điểm này trái ngược với phương thức phát triển AI "nguồn đóng" mà Google, Microsoft và OpenAI - công ty đã tạo ra ChatGPT - đang áp dụng.
Cho đến nay OpenAI vẫn bảo mật các thuật toán và mô hình AI của mình, theo đó phải có sự đồng ý của OpenAI mới có thể truy cập chúng.
Tuy nhiên, OpenAI không được nhắc đến trong số những thành viên tham gia liên minh mới thành lập. Cho đến nay OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT, vẫn bảo vệ rất cẩn thận các thuật toán và mô hình AI của mình, bắt buộc có sự đồng ý của OpenAI mới có thể truy cập chúng.
Ngay cả những gã khổng lồ khác trong lĩnh vực AI như Google và Amazon cũng không tiết lộ mã nguồn hoặc cho phép các nhà nghiên cứu tải xuống mô hình của họ.
Ví dụ, Amazon đã đầu tư vào liên doanh AI nổi tiếng Anthropic và vừa giới thiệu một mô hình chatbot tương tự như ChatGPT.
Việc thành lập Liên minh AI nguồn mở báo hiệu xu thế sử dụng minh bạch và hợp tác cởi mở trong nghiên cứu AI đang ngày càng gia tăng trong thế giới công nghệ thông tin.
Sáng kiến này có thể là một bước quan trọng hướng tới một tương lai cởi mở và an toàn hơn của AI, thúc đẩy sự cân bằng giữa đổi mới và các tiêu chuẩn đạo đức trong một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng, đầy tiềm năng song cũng ẩn chứa những hiểm họa chưa thể lường hết được.