Còn nhớ Google Glass – dự án kính thông minh đầu tiên của Google – từng gây sốt một thời nhưng nhanh chóng chìm vào quên lãng bởi những rào cản về công nghệ, quyền riêng tư và thiếu ứng dụng thực tiễn. Nối tiếp là Daydream – nền tảng VR trên smartphone – cũng không trụ nổi trước những giới hạn phần cứng và trải nghiệm nghèo nàn.
Nhưng thay vì rút lui hoàn toàn, Google âm thầm xây dựng lại chiến lược. Android XR chính là sản phẩm kết tinh từ nhiều bài học thất bại: một nền tảng tách biệt với Android di động, được thiết kế chuyên biệt cho thế giới ba chiều, nơi tương tác không còn qua màn hình cảm ứng mà bằng cử chỉ, ánh nhìn, chuyển động và lời nói.
Thị trường XR từng bị gắn mác “thị trường ngách” dành cho gamer và nhà phát triển phần mềm, nhưng Apple với Vision Pro đã làm thay đổi nhận thức đó. Việc Google quay trở lại với Android XR không chỉ là một phản ứng thị trường, mà là sự công nhận rằng XR đang là bước tiếp theo của điện toán phổ thông – nơi làm việc, học tập và giải trí hòa trộn trong không gian số đan xen thực tế.
Android XR được thiết kế để tương thích với kho ứng dụng Android truyền thống, đồng thời mở rộng trải nghiệm với cử chỉ và tương tác không gian. Mục tiêu rõ ràng: không phải thay thế điện thoại, mà mở ra một lớp nền tảng mới – “không gian thứ ba” – giữa thế giới vật lý và kỹ thuật số.
Hợp tác với Samsung – thông điệp mạnh mẽ gửi đến Apple và Meta
Việc Google xác nhận hợp tác với Samsung để sản xuất thiết bị đeo XR đầu tiên – dự kiến ra mắt cuối 2025 – là một động thái có tính chiến lược. Không giống Apple, vốn kiểm soát toàn bộ phần cứng và phần mềm; Google đang đi theo mô hình Android truyền thống: xây dựng nền tảng mở để tạo ra hệ sinh thái thiết bị đa dạng.
Nếu thành công, Android XR có thể kích hoạt một làn sóng sản xuất kính thông minh từ các nhà sản xuất toàn cầu – từ LG, Lenovo đến Oppo, giống như Android đã từng làm với điện thoại. Đây chính là khác biệt cốt lõi giữa Google và các đối thủ: họ không muốn bán kính, họ muốn định nghĩa hệ điều hành cho kính.
Động lực lớn nhất đến từ bối cảnh: smartphone đang tiệm cận giới hạn đổi mới, trong khi AI và chip xử lý ngày càng mạnh, rút ngắn khoảng cách giữa tưởng tượng và khả năng tính toán thực tế. Thêm vào đó, thế hệ Z và alpha – những người sinh ra cùng công nghệ – đang đòi hỏi những phương thức tương tác mới, trực quan, nhập vai hơn.
Google không muốn bỏ lỡ cuộc chuyển dịch này một lần nữa.
Dù Android XR mang nhiều hứa hẹn, nhưng rào cản vẫn không nhỏ. XR đòi hỏi phần cứng mạnh, pin bền, thiết kế gọn nhẹ, trải nghiệm không gây chóng mặt – chưa kể rào cản tâm lý khi người dùng chưa quen đeo thiết bị cả ngày. Đồng thời, Google cần đảm bảo Android XR không trở thành “Android dành cho kính” một cách hời hợt, mà thực sự xây lại UX từ nền móng cho môi trường không gian ba chiều.
Điểm sáng là việc Google không đơn độc: họ có Qualcomm hỗ trợ phần cứng (với chip XR2 Gen 2), có Samsung sản xuất thiết bị, và có cộng đồng Android sẵn sàng mở rộng ứng dụng sang XR.
Với Android XR, Google đang đưa ra một thông điệp rõ ràng: kỷ nguyên hậu-smartphone đang tới gần, và họ sẽ không đứng ngoài. Trong lịch sử, Google từng chậm chân với mạng xã hội, bỏ lỡ smart speaker, và từng rút lui khỏi nhiều dự án đeo thông minh. Nhưng với XR – họ dường như đang quay trở lại bằng tư duy nền tảng mà họ giỏi nhất.
Nếu Android XR thành công, nó có thể là công cụ giúp XR thoát khỏi vỏ bọc công nghệ “kỹ trị” để trở thành một phần tự nhiên của đời sống số – như cách Android từng đưa smartphone từ phòng thí nghiệm vào tay hàng tỉ người dùng toàn cầu.