Nvidia đã đạt được một chiến thắng lớn vào tháng trước khi chính phủ Hoa Kỳ tuyên bố sẽ cho phép công ty này tiếp tục bán chip H20 sản xuất riêng cho Trung Quốc. Tuy nhiên, rõ ràng là Bắc Kinh sẽ không trải thảm đỏ đón tiếp. Bất chấp việc Hoa Kỳ nới lỏng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip - điều mà Bắc Kinh từ lâu đã phản đối - Nvidia đang được chào đón trở lại trong bối cảnh ngày càng mất lòng tin và bị giám sát chặt chẽ.
Thứ Ba tuần này (12/8), Bloomberg đưa tin rằng, Trung Quốc đã khuyến cáo các công ty không sử dụng chip H20 của Nvidia, hoặc chip của Advanced Micro Devices, đặc biệt là cho các trường hợp sử dụng cho chính phủ và an ninh quốc gia, trích dẫn các nguồn tin thân cận.
Đáp lại báo cáo này, Nvidia cho biết trong một tuyên bố rằng H20 "không phải là sản phẩm quân sự hoặc cơ sở hạ tầng của chính phủ", và việc cấm bán H20 tại Trung Quốc sẽ chỉ gây tổn hại đến vị thế dẫn đầu về kinh tế và công nghệ của Hoa Kỳ mà không mang lại lợi ích an ninh quốc gia nào.
Trong một báo cáo riêng, The Information cho biết, các cơ quan quản lý Trung Quốc đã đi xa đến mức ra lệnh cho các công ty công nghệ lớn, bao gồm ByteDance, Alibaba và Tencent, tạm dừng hoàn toàn việc mua chip Nvidia cho đến khi hoàn tất đánh giá an ninh quốc gia. “Chúng tôi nghe nói rằng đây là một yêu cầu cứng rắn, và [các cơ quan chức năng thực sự] đang ngừng các đơn đặt hàng H20 bổ sung cho một số công ty”, Qingyuan Lin, nhà phân tích cấp cao về chất bán dẫn Trung Quốc tại Bernstein, cho biết.
Tin tức này được đưa ra chỉ vài tuần sau khi Nvidia bị các quan chức Trung Quốc triệu tập vì lo ngại an ninh liên quan đến công nghệ theo dõi tiềm ẩn và “cửa hậu” trong chip của họ. Điều này cũng làm gián đoạn kế hoạch duy trì thị phần của Nvidia tại Trung Quốc, khi CEO Jensen Huang đang cố gắng điều hướng hoạt động kinh doanh của mình trong bối cảnh căng thẳng gia tăng và chính sách thương mại thay đổi giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Cuộc điều tra của Bắc Kinh nhắm vào Nvidia diễn ra sau khi Hạ viện và Thượng viện đề xuất luật yêu cầu các công ty bán dẫn như Nvidia phải tích hợp cơ chế bảo mật và xác minh vị trí vào chip trí tuệ nhân tạo tiên tiến của họ.
Nvidia đã phủ nhận bất kỳ "cửa hậu" nào cho phép truy cập hoặc điều khiển từ xa.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích trong ngành chip, các hành động chống lại Nvidia cũng cho thấy Bắc Kinh vẫn kiên định với các chiến dịch tự cung tự cấp chip và có khả năng sẽ phản đối kế hoạch của chính quyền Trump nhằm duy trì vị thế thống trị của phần cứng AI Mỹ tại Trung Quốc. "Điều này đang báo hiệu cho các công ty công nghệ Trung Quốc rằng họ phải tiếp tục hỗ trợ sự phát triển AI của Huawei, ngay cả khi chip của Nvidia tốt hơn", Chris Miller, tác giả cuốn "Chip War: The Fight for the World's Most Critical Technology", chia sẻ.
Trung Quốc tập trung xây dựng chuỗi cung ứng nội địa
Trung Quốc từ lâu đã mong muốn xây dựng một chuỗi cung ứng chip tự chủ, và nhiều chuyên gia cho rằng những nỗ lực này đã được đẩy nhanh kể từ khi các hạn chế xuất khẩu chip có hiệu lực lần đầu tiên vào tháng 10 năm 2022.
Mặc dù các công ty GPU (bộ xử lý đồ họa) nội địa của Trung Quốc vẫn tụt hậu so với Nvidia về cả quy mô và tiến bộ, nhưng họ lại được hưởng lợi từ nguồn tài trợ khổng lồ của nhà nước và các hạn chế đối với những con chip tiên tiến nhất của Nvidia.
Reva Goujon, giám đốc của Rhodium Group, cho biết, Bắc Kinh dường như đang cố gắng giải quyết những hạn chế đối với việc áp dụng chip do Trung Quốc sản xuất trong nước — dựa trên các câu hỏi của cơ quan quản lý về H20 được đặt ra cho các nhà phát triển AI trong nước. Mặc dù đó vẫn là một thách thức nghiêm trọng, nhưng "nó thậm chí còn được quan tâm hàng đầu hơn bây giờ khi các quan chức Nội các Hoa Kỳ công khai phát sóng một chiến lược để khiến Trung Quốc nghiện công nghệ Hoa Kỳ hơn", bà nói thêm.
Khi việc nối lại xuất khẩu H20 lần đầu tiên được công bố vào tháng 7, một quan chức chính quyền Trump đã trình bày chính sách này như một sự nhượng bộ thương mại. Tuy nhiên, trong những tuần tiếp theo, chính quyền đã ám chỉ rằng động thái này cũng là một phần của chiến lược nhằm duy trì AI của Trung Quốc được xây dựng trên công nghệ của Hoa Kỳ.
Trump cũng đang đàm phán một thỏa thuận dự kiến sẽ cho phép Washington được hưởng 15% lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của Nvidia tại Trung Quốc.
Không phải là lệnh cấm hoàn toàn
Tuy nhiên, bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh đối với H20, các chuyên gia nghi ngờ rằng Bắc Kinh sẽ ngăn chặn việc nhập khẩu các sản phẩm này một cách có ý nghĩa, ít nhất là ở thời điểm hiện tại. "Chính phủ Trung Quốc khó có thể duy trì lệnh cấm. Sau khi cuộc điều tra kết thúc, tôi không nghĩ họ có lý do chính đáng để thực sự ngăn chặn H20", Lin của Bernstein nhận định.
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng vẫn chưa rõ cuộc điều tra sẽ kéo dài bao lâu, và việc trì hoãn sự trở lại của H20 có thể tạo thêm cơ hội cho các công ty trong nước khi các công ty AI tìm kiếm các giải pháp thay thế.
Các công ty như Huawei đang thiết kế GPU riêng cho thị trường Trung Quốc.
Ray Wang, giám đốc nghiên cứu về chất bán dẫn, chuỗi cung ứng và công nghệ mới nổi tại Futurum Group, cho biết những động thái gần đây của Bắc Kinh có thể nhằm gửi đi thông điệp rằng H20 tiềm ẩn mối lo ngại về an ninh, và chính phủ sẽ theo dõi chặt chẽ việc sử dụng chúng. "Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm dài hạn của một số khách hàng", ông nói thêm.
Trong khi đó, giả sử chip H20 được phép quay trở lại thị trường, chúng được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích cho các nhà phát triển AI trong nước trong thời gian chờ đợi ngành công nghiệp trong nước tiếp tục phát triển.
Công ty nghiên cứu và tư vấn bán dẫn SemiAnalysis cho biết trong một lưu ý hôm thứ Ba: "Nhu cầu về chip H20 tại Trung Quốc hiện đang rất đáng kể". Huawei, mặc dù đã tăng cường sản xuất mạnh mẽ, vẫn không thể đáp ứng toàn bộ nhu cầu suy luận của Trung Quốc, họ nói thêm.
Mặc dù Trung Quốc đã đạt được những bước tiến lớn trong thiết kế chip, nhưng nguồn cung GPU tiên tiến của nước này vẫn bị hạn chế bởi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu hiện hành đối với thiết bị sản xuất chip tiên tiến nhất thế giới.
"Việc tiếp cận công nghệ của Mỹ vẫn có thể có giá trị khi các nhà phát triển AI và nhà sản xuất chip Trung Quốc đang gặp phải những khó khăn ngày càng tăng do những hạn chế về tính toán, nhưng Bắc Kinh muốn đảm bảo lộ trình này cuối cùng vẫn hướng tới sự tự chủ", Goujon của Rhodium cho biết.
Trong khi đó, có những dấu hiệu cho thấy Washington có thể thực hiện nhiều bước hơn nữa để duy trì vị thế thống trị của chip Mỹ tại thị trường Trung Quốc. Hôm thứ Ba, Tổng thống Trump cho biết ông sẵn sàng mở rộng việc phê duyệt chip cho các công ty ngoài Nvidia và AMD. Ông cũng ám chỉ rằng ông sẽ cho phép Nvidia bán phiên bản chip Blackwell mới nhất ít mạnh mẽ hơn cho Trung Quốc.