Đây là nội dung được trao đổi tại hội thảo trực tuyến “Tăng cường đầu tư trực tiếp của Australia vào Việt Nam trong bối cảnh hội nhập CPTPP và RCEP” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức ngày 22/12 tại Hà Nội.
Theo các chuyên gia, từ khi Việt Nam ban hành Luật Đầu tư nước ngoài (năm 1987) và sau khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (năm 2007), các dòng vốn FDI vào Việt Nam đã gia tăng mạnh mẽ, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước thu hút FDI lớn nhất trong khu vực Đông Nam Á. Đặc biệt năm 2020, Việt Nam đã nằm trong Top 20 quốc gia thu hút nhiều FDI nhất trên thế giới (xếp vị trí thứ 19, tăng 5 bậc so với năm 2019).
Trong khi đó, Australia là một trong những quốc gia có đầu tư trực tiếp ra nước ngoài lớn, đứng thứ 15 thế giới năm 2020. Tuy nhiên, trong thời gian qua, đầu tư FDI của Australia vào Việt Nam còn khá khiêm tốn.
Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), lũy kế đến tháng 11/2021, Australia có 545 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn gần 1,94 tỷ USD. Hiện FDI của Australia chỉ chiếm 0,5% tổng giá trị FDI tại Việt Nam và đứng thứ 19 trong danh sách các nền kinh tế có đầu tư FDI lớn nhất vào nước ta.
Các dự án FDI Australia đầu tư tại Việt Nam tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực chế biến - chế tạo (chiếm gần 50%), dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao… Mặc dù số lượng các doanh nghiệp Australia đang hoạt động tại Việt Nam chưa lớn, song các dự án FDI của Australia đi vào hoạt động đã góp phần tạo ra các giá trị liên kết, lan tỏa, kết nối tích cực với các doanh nghiệp nội địa Việt Nam. Các dự án FDI nông nghiệp đã giúp nâng cao trình độ công nghệ nông nghiệp Việt Nam tại các địa bàn có dự án FDI của Australia hoạt động...
Bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập của VCCI cho biết hiện tại giữa Việt Nam và Australia đang có 3 hiệp định thương mại tự do (FTA) chung, trong đó có hai FTA thế hệ mới là Hiệp định CPTPP và Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) với nhiều cam kết đáng kể của Việt Nam dành cho các nhà đầu tư Australia. Với tác động cộng hưởng từ 3 FTA này và 12 FTA khác của Việt Nam sẽ mở ra những cơ hội đáng kể thu hút các doanh nghiệp FDI Australia đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam.
Tại hội thảo, ông Charles Thursby-Pelham, Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam cho biết hai bên vừa chính thức công bố "Chiến lược tăng cường gắn kết kinh tế Australia - Việt Nam" với mục tiêu đưa hai nước trở thành đối tác thương mại trong tốp 10 của nhau và tăng gấp đôi đầu tư song phương trong thời gian tới.
Tuy nhiên, để có thể hiện thực hóa được những cơ hội trên, Việt Nam cần giải quyết triệt để những bất cập đang "cản trở" các doanh nghiệp Australia đầu tư vào Việt Nam.
Theo TS. Uwe Kaufmann, Giảng viên cao cấp của Viện Kinh doanh Australia, để thu hút đầu tư Australia vào Việt Nam mạnh hơn, Việt Nam cần đẩy mạnh cải cách cả khu vực công và tư nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh thân thiện hơn với các nhà đầu tư nói chung, các nhà đầu tư từ Australia nói riêng.
Việt Nam cũng cần thực thi tốt các cam kết trong các FTA; đánh giá thường xuyên các luật và quy định trên cơ sở tương thích với thông lệ quốc tế, tạo thuận lợi cho đầu tư, kinh doanh, đồng thời cung cấp thông tin cập nhật, dễ tiếp cận về hệ thống pháp luật kinh doanh, cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư.