Sau khi lấy ý kiến các bộ ngành, người dân, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (Lao động-Thương binh và Xã hội) đã hoàn thiện và trình Chính phủ dự thảo nghị định tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng từ ngày 1/7 tới.

Các nhóm được điều chỉnh tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng gồm: Cán bộ, công chức, công nhân, viên chức và người lao động (kể cả người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, quỹ bảo hiểm xã hội nông dân Nghệ An); quân nhân, công an và người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu hằng tháng; cán bộ xã/phường/thị trấn đang hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng; người đang hưởng trợ cấp mất sức lao động hằng tháng, công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hằng tháng; quân nhân, công an tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước có dưới 20 năm, làm nhiệm vụ quốc tế sau ngày 30/4/1975 đã phục viên, xuất ngũ đang hưởng trợ cấp hằng tháng; người đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng; người đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng trước ngày 1/1/1995.

Theo đó, Bộ LĐTB&XH đề nghị thực hiện điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng của tháng 6/2023 đối với các đối tượng đã được điều chỉnh theo Nghị định số 108/2021/NĐ-CP ngày 7/12/2021 của Chính Phủ điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng.

Tăng thêm 20,8% trên mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng của tháng 6/2023 đối với các đối tượng chưa được điều chỉnh theo Nghị định số 108/2021/NĐ-CP ngày 7/12/2021 của Chính phủ điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng.

Theo quy định tại Điều 57 Luật Bảo hiểm xã hội, lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách và quỹ bảo hiểm xã hội. Và, kể từ ngày 1/7/2023, thực hiện việc điều chỉnh mức lương cơ sở tăng từ 1.490.000 đồng/tháng lên thành 1.800.000 đồng/tháng (mức tăng 20,8%). Điều này tác động làm tăng mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng của một số người nghỉ hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng từ ngày 1/7/2023 trở đi. Do việc xác định mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng đối với một số chế độ bảo hiểm của Luật Bảo hiểm xã hội được xác định theo mức lương cơ sở.

Sau khi tăng lương hưu theo các mức chung kể trên, người nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng trước ngày 1/1/1995 nếu có mức lương dưới 3 triệu đồng/tháng sẽ được điều chỉnh tăng thêm. Với người có lương hưu sau tăng dưới 2,7 triệu đồng/tháng được tăng thêm 300.000 đồng/tháng; người có lương từ 2,7 triệu đồng đến dưới 3 triệu đồng/tháng được tăng bù số còn thiếu để được 3 triệu đồng/tháng.

Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội lý giải việc tăng lương hưu từ 1/7/2023 để phù hợp với thời điểm tăng lương cơ sở; Quốc hội đã có nghị quyết tăng 12,5% lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội cho đối tượng do ngân sách nhà nước bảo đảm và hỗ trợ thêm đối với người nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp.

Lý giải về các mức tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng kể trên, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết, Nghị quyết 69/2022 của Quốc hội đã thông qua phương án tăng lương hưu, trợ cấp hằng tháng thêm 12,5% với nhóm do ngân sách nhà nước đảm bảo.

Do việc xác định mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng đối với một số chế độ bảo hiểm của Luật Bảo hiểm xã hội được xác định theo mức lương cơ sở.

Vì vậy, những người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do nhà nước quy định khi nghỉ hưu, hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng từ ngày 1/1/2022 cho đến trước ngày 1/7/2023 sẽ thấp hơn 7,4%, so với những người nghỉ hưu trước ngày 1/1/2022 và những người nghỉ hưu từ ngày 1/7/2023 trở đi (cùng quá trình công tác, cùng hệ số lương).

Nguyên nhân là do trong thời gian từ ngày 1/1/2022 đến trước ngày 1/7/2023, người lao động không được điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội.

Bởi vì trong thời gian này, mức lương cơ sở chưa được điều chỉnh nhưng cũng không được điều chỉnh mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng. Do đó, để đảm bảo tương quan và quyền lợi của người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tính toán, sau khi tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trợ cấp hằng tháng, ngân sách nhà nước chi tăng thêm 2.662,2 tỷ đồng cho 6 tháng cuối năm nay, với 891 nghìn người được điều chỉnh.

Quỹ bảo hiểm xã hội tăng chi thêm cho 6 tháng cuối năm nay 9.675,4 tỷ đồng tỷ đồng, để tăng lương cho 2,17 triệu người.

Với nhóm nghỉ hưởng lương hưu, trợ cấp trước ngày 1/1/1995 có mức hưởng dưới 3 triệu đồng/tháng được điều chỉnh tăng thêm, dự kiến có khoảng 236,6 nghìn người thuộc đối tượng điều chỉnh do ngân sách nhà nước chi trả với kinh phí điều chỉnh khoảng 272,9 tỷ đồng.

Tổng kinh phí tăng thêm cho lần điều chỉnh tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng từ ngày 1/7 là hơn 12.600 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách nhà nước tăng thêm 2.982,69 tỷ đồng; nguồn Quỹ bảo hiểm xã hội 9.675,4 tỷ đồng.