Đó là một tuyên bố chiến lược cho thấy nỗ lực kiên định của Trung Quốc trong hành trình xây dựng năng lực tự chủ công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực bán dẫn – “trái tim” của nền kinh tế số hiện đại.
Theo các phân tích được trích dẫn, mẫu điện thoại cao cấp mới của Huawei được trang bị chip Kirin sản xuất bởi SMIC trên tiến trình cải tiến từ 7nm (N+3). Dù chưa đạt tới trình độ tiên tiến nhất của thế giới hiện nay, bước tiến này mang ý nghĩa lớn hơn giá trị kỹ thuật thuần túy: nó phản ánh khả năng vượt qua các rào cản địa chính trị và kiểm soát công nghệ để duy trì năng lực sáng tạo và sản xuất nội sinh.
Tự chủ công nghệ: Từ lựa chọn chiến lược đến yêu cầu sống còn
Trong bối cảnh các biện pháp kiểm soát xuất khẩu công nghệ ngày càng khắt khe, đặc biệt từ Mỹ và các đồng minh, ngành công nghệ Trung Quốc buộc phải chuyển từ mô hình “hội nhập phụ thuộc” sang “hội nhập có chọn lọc và tự chủ nền tảng”. Huawei, từ vị thế một tập đoàn toàn cầu dựa mạnh vào chuỗi cung ứng quốc tế, đã trở thành biểu tượng của sự chuyển hướng này.
Việc sử dụng chip nội địa cho sản phẩm thương mại cao cấp cho thấy Trung Quốc không còn coi tự chủ bán dẫn là mục tiêu dài hạn mang tính khẩu hiệu, mà đã đưa nó trở thành nhiệm vụ thực tiễn, gắn với thị trường, người tiêu dùng và sức cạnh tranh quốc gia.
Khoảng cách công nghệ: Thực tế cần nhìn thẳng
Cần nhìn nhận một cách khách quan rằng tiến trình 7nm cải tiến vẫn còn khoảng cách so với các công nghệ 5nm hay 3nm đang được TSMC và Samsung triển khai. Điều này đồng nghĩa với việc Huawei khó có thể cạnh tranh trực diện về hiệu năng đỉnh cao hay hiệu suất năng lượng tại phân khúc toàn cầu cao cấp nhất.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, khoảng cách công nghệ không đồng nghĩa với thất bại chiến lược. Với thị trường nội địa khổng lồ, sự hỗ trợ chính sách mạnh mẽ và hệ sinh thái ngày càng hoàn thiện, các giải pháp “đủ tốt” nhưng có tính chủ động cao lại mang giá trị bền vững hơn so với sự phụ thuộc vào công nghệ bên ngoài.
Tác động đến chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu
Động thái của Huawei cho thấy chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu đang bước vào giai đoạn phân mảnh và tái cấu trúc. Thay vì một chuỗi giá trị tối ưu toàn cầu dựa trên lợi thế so sánh, thế giới đang chứng kiến sự hình thành của các “khối công nghệ” với mức độ tự chủ ngày càng cao.
Trong bức tranh đó, Huawei và SMIC không chỉ đại diện cho nỗ lực của một doanh nghiệp, mà còn là biểu hiện của chiến lược quốc gia nhằm giữ vững năng lực công nghệ cốt lõi trong dài hạn. Điều này sẽ tác động sâu sắc đến cách các quốc gia khác – đặc biệt là các nền kinh tế đang phát triển – hoạch định chính sách công nghiệp và chiến lược tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
Hàm ý chính sách cho các quốc gia đang phát triển
Câu chuyện của Huawei mang lại một thông điệp rõ ràng: không thể tham gia bền vững vào chuỗi giá trị công nghệ cao nếu chỉ dừng ở các khâu giá trị thấp. Đầu tư cho năng lực thiết kế, sản xuất lõi và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo là con đường dài, tốn kém, nhưng mang tính quyết định.
Đối với các quốc gia như Việt Nam, đây là lời nhắc nhở mạnh mẽ về tầm quan trọng của chính sách phát triển công nghiệp công nghệ cao, liên kết doanh nghiệp nội địa với các chương trình R&D, đào tạo nhân lực và hợp tác quốc tế có chọn lọc, nhằm từng bước nâng cao năng lực nội sinh trong kỷ nguyên số.
Việc Huawei sử dụng chip nội địa trong sản phẩm mới là một bước tiến chiến lược hơn là một cú bứt phá công nghệ. Nó cho thấy một thực tế đang hình thành: trong trật tự công nghệ toàn cầu mới, năng lực tự chủ, khả năng thích ứng và tầm nhìn dài hạn có thể quan trọng không kém – thậm chí quan trọng hơn – việc dẫn đầu tuyệt đối về công nghệ.
Trong cuộc cạnh tranh công nghệ ngày càng gắn chặt với địa chính trị và an ninh quốc gia, câu chuyện Huawei không chỉ là câu chuyện của một doanh nghiệp Trung Quốc, mà là bài học lớn cho mọi nền kinh tế đang tìm kiếm vị thế của mình trong kỷ nguyên số đầy biến động.