Tham vọng chế tạo máy bay vận tải lớn nhất thế giới – WindRunner – không đến từ một ông lớn ngành hàng không như Boeing hay Airbus, mà từ một công ty non trẻ, chưa từng chế tạo máy bay: Radia. Đằng sau giấc mơ xanh vận chuyển cánh turbine gió khổng lồ là hàng loạt câu hỏi hóc búa về kỹ thuật, công nghiệp và niềm tin vào một mô hình chưa từng được kiểm chứng.

 

Dự án WindRunner ra đời trong bối cảnh ngành năng lượng tái tạo – đặc biệt là điện gió trên đất liền – đang gặp rào cản logistics nghiêm trọng. Cánh turbine gió càng lớn càng tối ưu hiệu suất, nhưng giới hạn vận chuyển bằng đường bộ hoặc đường sắt khiến các trang trại gió trong đất liền không thể bắt kịp quy mô của các dự án ngoài khơi. Radia bước vào cuộc chơi với một đề xuất táo bạo: tạo ra một chiếc máy bay khổng lồ chuyên dụng, mở đường cho thế hệ turbine gió cỡ đại vươn xa vào nội địa.

 

WindRunner – nếu được hiện thực hóa – sẽ là máy bay dài nhất từng được chế tạo (108 m), với khoang hàng có thể nuốt trọn một cánh turbine dài tới 105 m. Sải cánh 80 m của nó tương đương gần 3/4 sân bóng đá. Và đây là lúc những dấu hỏi bắt đầu xuất hiện.

 

Thứ nhất, Radia chưa từng chế tạo một chiếc máy bay nào. Dù doanh nhân sáng lập Mark Lundstrom là một kỹ sư hàng không, đội ngũ của ông chủ yếu dựa vào kinh nghiệm thuê ngoài từ các đối tác như Leonardo (Italy), Aernnova (Tây Ban Nha), hay công ty kiểm định AFuzion. Dự án cũng chưa có đối tác động cơ chính thức – một thiếu sót đáng lo ngại khi xét đến quy mô và tính phức tạp của cỗ máy này.

 

Thứ hai, thiết kế của WindRunner đầy mâu thuẫn. Chiếc máy bay phải vừa khổng lồ để chứa được cánh turbine, vừa nhẹ và linh hoạt để có thể cất/hạ cánh trên đường băng ngắn, nhiều khi chưa trải nhựa – điều chưa từng có tiền lệ ở các máy bay vận tải hạng nặng. Kết quả: trọng tải tối đa chỉ dừng ở mức 72.500 kg và tầm bay khoảng 2.000 km – giới hạn khả năng ứng dụng trong phạm vi nội lục, khiến WindRunner khó vươn ra thị trường quốc tế.

 

Thứ ba, giấy phép và chứng nhận an toàn là rào cản sống còn. Việc phát triển máy bay thương mại – đặc biệt là hàng hóa hạng nặng – đòi hỏi chứng nhận nghiêm ngặt từ các cơ quan như FAA (Mỹ) hay EASA (châu Âu). Với một công ty mới, chưa có lịch sử vận hành, quy trình này không chỉ kéo dài mà còn tốn kém, đặc biệt khi thiết kế của WindRunner quá độc đáo để có thể so sánh hoặc tham chiếu từ các mẫu máy bay hiện hành.

 

Cuối cùng, vấn đề là niềm tin. Không phải về tính cấp thiết của giải pháp – ngành điện gió rõ ràng cần một cuộc cách mạng về vận chuyển – mà là niềm tin thị trường dành cho một công ty tay ngang dám tuyên bố sẽ làm điều mà ngay cả những tên tuổi hàng đầu cũng không mạo hiểm thử. WindRunner giống như một “Tesla ngành hàng không” trong giai đoạn Elon Musk còn mơ về xe điện – đầy lý tưởng, nhưng chưa có gì bảo đảm về thành công.

 

Trong khi đó, cơn khát đổi mới trong ngành hàng không vẫn âm ỉ, đặc biệt sau sự ra đi của Antonov An-225 và sự kết thúc sản xuất các dòng máy bay siêu tải như C-5 Galaxy hay An-124. WindRunner có thể là câu trả lời, hoặc là bài học đắt giá cho bất kỳ ai đánh cược vào giấc mơ khổng lồ với đôi chân chưa đủ vững.

 

Tham vọng tạo ra máy bay lớn nhất thế giới không chỉ là bài toán kỹ thuật. Đó là bài kiểm tra bản lĩnh công nghiệp, sức bền tài chính, và năng lực vượt qua hoài nghi. Với Radia, hành trình này vừa bắt đầu – và chông gai đã chờ sẵn ở mọi bước đi.