Tài chính, Kinh doanh
Sau 30 năm đổi mới, Năng suất lao động Việt Nam vẫn thấp nhất Đông Nam Á
Lê Cường - Thứ Tư, 28/04/2021 8:22 CH
Vietnet24h - Nền kinh tế Việt Nam đang đứng trước áp lực liên tục từ sự hội nhập toàn cầu và trong khu vực ngày càng sâu sắc. Mặc dù tăng trưởng cao một cách hợp lý trong 25 năm qua, năng suất và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam vẫn ở mức thấp nhất trong các quốc gia Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Sáng 28/4, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN), Viện Chính sách Quốc gia Nhật Bản (GRIPS) Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo: “Năng suất lao động ở Việt Nam: nguồn gốc và thách thức cho tăng trưởng”.
Các chuyên gia kinh tế chụp ảnh kỷ niệm 
Theo báo cáo tại Hội thảo, năng suất lao động (NSLĐ) là mối quan tâm của Đảng và Chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, những số liệu thống kê và các phân tích thực trạng năng suất còn chưa đầy đủ, thảo luận chính sách chưa đủ sâu và mang tính thực tiễn cao. 
 
Các doanh nghiệp không có những lợi thế cạnh tranh đảm bảo để đương đầu với thị trường toàn cầu. Dẫn đến kết quả là, sự tăng trưởng NSLĐ toàn nền kinh tế Việt Nam qua 3 giai đoạn từ 1991 – 2019 luôn ở mức thấp chỉ khoảng 5%. 
 
Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và Chiến lược (VESS) phát biểu: cần có một chương trình về năng suất lao động tầm quốc gia để thay đổi tư duy, tầm nhìn từ hệ thống lãnh đạo nhà nước đến từng người dân lao động. 
“Chúng ta sẽ tạo ra các phong trào mạnh giống như Singpore đã làm cách đây 60 năm”, ông Thành nói: “Malaysia, Thái Lan cũng làm như vậy trong quá trình tăng trưởng nhanh của mình”. 
 
Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cũng có quan điểm đồng thuận: “Đến khi nào ngay cả những người lái xe ôm, taxi cũng tìm cách đi đúng đường, đúng luật, lại nhanh chóng đến địa điểm cần đến thì lúc đó chúng ta sẽ có được năng xuất lao động cao trong toàn xã hội”. 
 
Khảo sát năm 2017, NSLĐ của Việt Nam trong hầu hết các ngành đều ở mức thấp nhất so với các nước Đông Nam Á và Đông Bắc Á, thua kém cả Campuchia trong lĩnh vực vận tải, kho bãi, chỉ hơn về nông lâm thủy sản. 
 
“Nhật Bản và Hàn Quốc, NSLĐ đều tăng 10% ở những giai đoạn kinh tế tăng trưởng nhanh. Trong khi đó, Việt Nam cao nhất cũng chỉ loanh quanh mốc 5%”, TS. Thành cho biết.  
 
Mới đây, Đại hội XIII của Đảng ‘cũng chỉ dám’ đặt ra mục tiêu tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam trong giai đoạn 2021 – 2025 một cách khiêm tốn là 6,5%/năm. Nhưng cũng được coi là một thách thức khi năng suất lao động tại Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại. 
 
Ngoài nguyên nhân dịch chuyển cơ cấu ngành nghề, báo cáo của Hội thảo tập trung nghiên cứu 3 khu vực kinh tế nhà nước, FDI và tư nhân coi là trọng điểm chính. 
 
Theo nghiên cứu, nguyên nhân của NSLĐ thấp là do Khu vực kinh tế FDI giảm sút và trì trệ. Đặc biệt NSLĐ trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo không cao do thay đổi nội dung hoạt động. Trước năm 2000, các doanh nghiệp FDI sử dụng vốn lớn và công nghệ chiếm đa số. Sau đó, chuyển sang sử dụng lao động giá rẻ, tay nghề thấp, ít cải tiến máy móc công nghệ cũng như nâng cao tay nghề cho người lao động, dẫn đến NSLĐ giảm. 
 
“Chính phủ Việt Nam đã thất bại trong việc nâng cấp ngành theo NSLĐ”, TS. Nguyễn Đức Thành phân tích: “Các doanh nghiệp FDI coi Việt Nam là nơi diễn ra các công việc đơn giản. Họ không đầu tư công nghệ cũng như đào tạo, nâng cao trình độ cho người lao động. Nếu tiền lương tiếp tục tăng, các FDI sẽ đơn giản là rời khỏi Việt Nam tạo nên tình huống bẫy thu nhập trung bình điển hình”. 
 
Đối với khu vực kinh tế tư nhân, NSLĐ vẫn còn thấp do nguồn lực về vốn ít và không được nhiều ưu đãi như các doanh nghiệp nhà nước. “Cần một thời gian dài để khu vực này tích lũy vốn, và Nhà nước cần tạo ra môi trường kinh doanh ổn định hơn, giảm những phiền nhiễu gây cản trở cho sự phát triển”, ông Thành khuyến nghị. 
 
NSLĐ trong khu vực kinh tế nhà nước có vẻ là điểm sáng nhất, khi tiếp tục tăng trưởng hơn so với 2 khu vực kinh tế trên. Các DNNN đã thực hiện nhiều cuộc cải cách, tinh gọn bộ máy, cổ phần hóa nhiều doanh nghiệp nên NSLĐ tăng lên. Song, theo ông Nguyễn Đức Thành, nguyên nhân của việc luôn đạt tăng năng suất lao động cao ngay cả trong thời kỳ Covid – 19, khi các khu vực tư nhân và FDI gặp khó khăn là do được ưu đãi sử dụng vốn lớn và có nhiều sự bảo hộ từ Chính phủ. 
 
 “Tuy NSLĐ tăng cao, nhưng khu vực kinh tế nhà nước không phải là hình mẫu lý tưởng cần nhân rộng ra trong nền kinh tế”, ông Thành khẳng định: “Họ được rất nhiều ưu đãi và chiếm dụng vốn rất lớn”. 
 
Trước đó, thông tin tại Hội thảo do của Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức hồi đầu tháng 4 cho biết, khu vực kinh tế nhà nước được sử dụng 60% ngân sách nhưng chỉ tạo ra 40% GDP so với khu vực kinh tế khác nên chưa đạt hiệu quả cao như mong đợi. 
 
Ở Hội thảo đó, 12 đại án doanh nghiệp nhà nước nhằm minh bạch và cải thiện bộ máy quản lý để tăng hiệu quả kinh tế đã được các chuyên gia phân tích. Nhưng khi được hỏi, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện chiến lược cạnh tranh chỉ ngao ngán cho rằng ông “vẫn chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm” đâu cả!
Phiên 2 tọa đàm
Theo ông Nguyên Đức Thành, khi Việt Nam đang trong giai đoạn đầu của công nghiệp hóa sản xuất hàng may mặc, dày dép và các thiết bị điện tử để xuất khẩu dưới sự hướng dẫn và quản lý của nước ngoài, cần phải đạt được hiệu suất cao để có thể gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sau đó dần dần nâng cấp từ ‘giá rẻ, phổ thông’ thành ‘hàng chất lượng cao, thượng lưu’. Mục tiêu cuối cùng các quốc gia nên hướng tới là trở thành nước tạo ra các hàng hóa dịch vụ mới, có khả năng đáp ứng được đòi hỏi khắt khe trên toàn cầu, từ đó mang lại lợi nhuận cao cho những người phát minh và thương mại hóa chúng. 
 
Ông Phạm Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI cho rằng, tăng năng suất lao động cần gắn với phát triển kinh tế bền vững. “Chúng ta không tăng năng suất bằng mọi giá”. 
 
Hiện nay, Việt Nam chưa có đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm về năng suất lao động mà chia đều cho 3 cơ quan là Bộ Lao động, Bộ Công thương và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cần thành lập một Ban quản lý chịu trách nhiệm năng suất lao động ở Việt Nam. 
UNDP: Chỉ số đánh giá môi trường bản địa Việt Nam rất thấp, chỉ đạt 141/180 Vietnet24h - Tăng trưởng kinh tế nhanh là kết quả nỗ lực của Việt Nam những thập niên gần đây. Nhưng để đạt đến sự bền vững, thì bảo vệ môi trường và kinh doanh có trách nhiệm cần được coi trọng trước nhất. Việt Nam không thể chọn cách phát triển như cũ.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Samsung Electronics dự báo lợi nhuận hoạt động sẽ giảm trong quý 1 năm nay Vietnet24h - Theo một báo cáo cho biết hôm thứ Hai (31/3), Samsung Electronics Co. dự kiến ​​sẽ báo cáo lợi nhuận hoạt động giảm trong quý đầu tiên, chủ yếu là do hiệu suất bán dẫn yếu.
Elon Musk cho biết xAI đã mua lại X trong một thỏa thuận định giá trang web truyền thông xã hội ở mức 33 tỷ đô la Vietnet24h - Elon Musk cho biết vào thứ sáu (28/3) rằng, ông sẽ sáp nhập hai công ty của mình, xAI và X, thành một thực thể duy nhất.
Samsung SDI công bố chào bán quyền mua cổ phiếu trị giá 2 nghìn tỷ won cho khả năng cạnh tranh trong tương lai Vietnet24h - Quỹ sẽ được sử dụng cho liên doanh với GM, mở rộng nhà máy Hungary và tất cả các dây chuyền sản xuất pin thể rắn
Đợt bán tháo cổ phiếu của các ông lớn công nghệ, dẫn đầu là Tesla, đã xóa sổ 2,7 nghìn tỷ đô la giá trị khỏi các công ty vốn hóa lớn Vietnet24h - Bảy công ty công nghệ lớn đã mất tổng cộng 2,7 nghìn tỷ đô la vốn hóa thị trường kể từ khi Nasdaq đạt đỉnh trong năm cách đây khoảng ba tuần.
Cổ phiếu Tesla lại lao dốc khi các nhà đầu tư tháo chạy khỏi công ty xe điện Vietnet24h - Cổ phiếu Tesla lại giảm vào thứ Hai (10/3) khi niềm tin vào công ty xe điện của Elon Musk tiếp tục tan rã sau "cú hích" sau bầu cử của Trump.
Các công ty công nghệ lớn mất hơn 750 tỷ đô la vốn hóa thị trường trong ngày tồi tệ nhất của Nasdaq kể từ năm 2022 Vietnet24h - Bảy công ty công nghệ có giá trị nhất đã mất hơn 750 tỷ đô la giá trị thị trường vào thứ Hai khi nỗi lo suy thoái làm rung chuyển Phố Wall.
Cổ phiếu Tesla đã giảm hàng tuần kể từ khi Elon Musk đến Washington Vietnet24h - Cổ phiếu Tesla đã mất gần như toàn bộ mức tăng sau bầu cử, giảm trong bảy tuần liên tiếp kỷ lục.
Ông Trump ký lệnh hành pháp thành lập quỹ dự trữ bitcoin chiến lược của Hoa Kỳ Vietnet24h - Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp thành lập quỹ dự trữ bitcoin chiến lược.
LG Uplus hướng tới mục tiêu doanh thu 300 triệu đô la từ AI khi hợp tác với Google Vietnet24h - Tổng giám đốc điều hành LG Uplus Hong Bum-shik đã tiết lộ kế hoạch trung hạn của công ty là tạo ra doanh thu 300 triệu đô la thông qua quan hệ đối tác trí tuệ nhân tạo (AI) với Google.
Nvidia bị ra khỏi câu lạc bộ vốn hóa thị trường 3 nghìn tỷ đô la sau khi cổ phiếu giảm hơn 8% Vietnet24h - Cổ phiếu Nvidia giảm hơn 8% vào thứ năm (27/2), một ngày sau khi công ty báo cáo thu nhập, đẩy vốn hóa thị trường của nhà sản xuất chip này xuống dưới 3 nghìn tỷ đô la.
Thuế quan của Trump có thể mang lại cơ hội kinh doanh lớn cho công ty khởi nghiệp phần mềm chuỗi cung ứng LightSource Vietnet24h - LightSource, một công ty khởi nghiệp về phần mềm chuỗi cung ứng, đã huy động được 33 triệu đô la trong vòng gọi vốn do Bain Capital Ventures và Lightspeed Venture Partners dẫn đầu.
Hệ thống đồng CEO của Samsung bị đặt câu hỏi sau cái chết của Han Jong-hee Vietnet24h - Sau sự ra đi đột ngột của Phó chủ tịch Samsung Electronics Han Jong-hee, mối lo ngại đang gia tăng về tác động của khoảng trống lãnh đạo trong mảng kinh doanh thiết bị điện tử và tiêu dùng của công ty - hiện chỉ còn lại một mình giám đốc bán dẫn.
Hoa Kỳ thêm hàng chục thực thể Trung Quốc vào danh sách đen xuất khẩu Vietnet24h - Hoa Kỳ đã thêm sáu công ty con của Inspur Group, nhà cung cấp dịch vụ dữ liệu lớn và điện toán đám mây hàng đầu của Trung Quốc, cùng hàng chục thực thể Trung Quốc khác vào danh sách hạn chế xuất khẩu của mình vào thứ Ba (25/3).
Samsung Electronics Đối Mặt Với ​​Khoản Tiền Phạt Lớn Lên Đến 601 Triệu Đô La Vì Bị Cáo Buộc Trốn Thuế Ở Ấn Độ Vietnet24h - Samsung Electronics đang phải đối mặt với thách thức tài chính đáng kể tại Ấn Độ, khi chính phủ Ấn Độ đã yêu cầu gã khổng lồ công nghệ này phải trả 601 triệu đô la tiền thuế truy thu và tiền phạt vì trốn thuế nhập khẩu thiết bị viễn thông quan trọng.
Chủ tịch Samsung thăm BYD tại Trung Quốc Vietnet24h - Chủ tịch điều hành Samsung Electronics Lee Jae-yong đã đến thăm trụ sở chính của nhà sản xuất xe điện (EV) Trung Quốc BYD vào thứ Hai (24/3).
Tại sao nhiều nhân sự cấp cao lại rời khỏi Samsung Electronics? Vietnet24h - Một số giám đốc điều hành cấp cao tại Samsung Electronics gần đây đã rời công ty, mặc dù ban đầu họ gia nhập với kỳ vọng cao về việc củng cố các hoạt động kinh doanh và hoạt động quản lý trong tương lai.
Hàn Quốc nêu vấn đề về khả năng bị Hoa Kỳ chỉ định là 'quốc gia nhạy cảm' Vietnet24h - Nếu bị đưa vào danh sách, các nhà nghiên cứu từ các quốc gia trong danh sách sẽ phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn khi tham gia các cơ sở nghiên cứu hoặc dự án liên kết với bộ này, có khả năng khiến họ khó tham gia vào nghiên cứu của Hoa Kỳ về các công nghệ tiên tiến
Triển lãm Đại hội Thế giới Di động 2025 sẽ giới thiệu nhiều thiết bị telecom AI Vietnet24h - Các công ty viễn thông Hàn Quốc sẽ giới thiệu công nghệ mới nhất và các trường hợp sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Đại hội Thế giới DI động (Mobile World Congress - MWC) 2025 sắp tới, tập trung vào cách kiếm lợi nhuận trong ngành AI đang phát triển nhanh chóng.
Google thông báo sa thải nhân viên trong bộ phận HR và đám mây như một phần của chiến dịch cắt giảm chi phí Vietnet24h - Tuần này, công ty cũng đã sa thải một số nhân viên mảng đám mây và dự định tái đầu tư số tiền tiết kiệm được khi tuyển dụng những vị trí bán hàng và kỹ thuật quan trọng.
Modi muốn Tesla sản xuất ô tô tại Ấn Độ, nhưng việc này không dễ Vietnet24h - Tesla được cho là đang tuyển dụng và tìm kiếm địa điểm mở phòng trưng bày tại Ấn Độ sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk.
Meta tìm đến trọng tài để ngăn chặn người tố giác quảng bá cuốn sách tiết lộ tất cả Vietnet24h - Meta đang tìm cách ngăn chặn việc quảng bá cuốn hồi ký mới của một cựu nhân viên có nội dung mô tả công ty theo hướng không hay, bao gồm cả cáo buộc quấy rối tình dục của giám đốc chính sách công ty.
KT kết hợp AI với thể thao, K-pop tại Đại hội Thế giới Di động (MWC) 2025 Vietnet24h - K-Stadium được thiết kế để tăng cường sự tương tác của người hâm mộ bằng AI. Một trong những tính năng chính của nó là hệ thống dịch phụ đề thời gian thực do AI hỗ trợ.
Amazon sẽ giành quyền kiểm soát sáng tạo cho loạt phim James Bond từ gia đình Broccoli Vietnet24h - Amazon sắp giành được quyền sáng tạo đối với loạt phim James Bond béo bở.
Squid Game mùa 2: Cơn sốt hay bẫy lừa đảo tiền số? Vietnet24h - Với sự phổ biến của Squid Game mùa hai, các token liên quan đến bộ phim này đã thu hút hàng triệu USD. Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư đã mất trắng khi các token này bị sụt giảm giá trị chỉ trong thời gian ngắn, báo hiệu một làn sóng lừa đảo "rút thảm" trên thị trường tiền số.
Lễ chùa thời công nghệ: Nhật Bản số hóa nghi lễ đầu năm Vietnet24h - Chùa Zojoji, biểu tượng Phật giáo tại Tokyo, đang tiên phong tích hợp công nghệ thanh toán QR cho nghi lễ Saisen, vừa tiện lợi vừa giữ nguyên tinh thần truyền thống.
TikTok gặp rắc rối tại Nga: bị phạt vì không gỡ nội dung cấm Vietnet24h - Vừa qua, TikTok bị phạt gần 30.000 USD tại Nga vì vi phạm các quy định pháp lý về nội dung. Quyết định này cho thấy Nga đang quyết liệt hơn trong việc kiểm soát các nền tảng mạng xã hội.
Hoàn thiện hạ tầng viễn thông tại làng Nủ sau thảm họa lũ quét Vietnet24h - Vừa qua, nhà mạng VNPT đã chính thức khởi công lắp đặt trạm phát sóng di động (BTS) tại khu vực xây dựng bản tái định cư mới cho người dân thôn Làng Nủ, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.
Thành công rực rỡ: Black Myth - Wukong thu về gần 1 tỷ USD Vietnet24h - Black Myth: Wukong, tựa game hành động nhập vai của Game Science, đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trên thị trường game quốc tế, với doanh thu gần chạm ngưỡng 1 tỷ USD chỉ sau hai tuần ra mắt.
Trải nghiệm âm nhạc kết hợp công nghệ đỉnh cao của Galaxy AI Immersive Vietnet24h - Sự kiện hoành tráng chào đón thế hệ điện thoại gập mới Galaxy Z Fold6 và Galaxy Z Flip6 - nơi âm nhạc và công nghệ hội tụ, thể hiện vị thế tiên phong dẫn đầu kỷ nguyên AI mới đã bùng nổ với 50.000 người tham gia.
Tùng Tán Lâm - Vẻ đẹp thiêng liêng giữa lòng Shangri-La Vietnet24h - Đối với những tín đồ đam mê du lịch tâm linh, tu viện Tùng Tán Lâm (Songzanlin) là một điểm đến không thể bỏ qua. Những người từng đặt chân đến Shangri-la đều khẳng định đây là một trong những tu viện đáng ghé thăm nhất trên thế giới.