Khi TSMC cân nhắc đưa tiến trình 2nm đến Arizona sớm hơn hai năm so với kế hoạch ban đầu, điều này không chỉ đơn thuần là bước tiến kỹ thuật – mà là một tín hiệu rõ ràng về sự dịch chuyển cán cân địa chính trị trong ngành bán dẫn toàn cầu.
Theo tiết lộ của Commercial Times, hãng đúc bán dẫn lớn nhất thế giới có thể bắt đầu sản xuất chip 2nm tại Mỹ ngay từ năm 2026 – thay vì giai đoạn 2028-2030 như công bố trước đó. Nếu điều này thành hiện thực, Mỹ không chỉ rút ngắn khoảng cách công nghệ với Đài Loan mà còn giành lấy một phần vị thế chiến lược trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn tiên tiến – lĩnh vực đang được xem là “dầu mỏ mới” trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.
Sự thay đổi lộ trình của TSMC không thể tách rời bối cảnh địa chính trị ngày càng phức tạp giữa Mỹ, Trung Quốc và Đài Loan. Trong khi SMIC – nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc – vẫn đang chật vật với tiến trình 7nm và hy vọng đạt 5nm bằng các kỹ thuật vòng vo như in đa mẫu và máy quang khắc cũ, thì Mỹ đang dồn lực thu hút năng lực sản xuất chip tiên tiến về lãnh thổ mình.
Việc TSMC đẩy sớm kế hoạch chip 2nm sang Mỹ có thể được xem là phản ứng trực tiếp trước những chính sách thuế quan mới và sức ép địa chính trị từ chính phủ Mỹ – nơi phần lớn khách hàng lớn của họ như Apple, Nvidia, AMD hay Qualcomm đang hiện diện.
Thực tế, dự án của TSMC tại Arizona từng đối mặt với nhiều thách thức: khác biệt văn hóa lao động, thiếu hụt kỹ sư lành nghề tại Mỹ, cũng như sự trì trệ trong triển khai kỹ thuật. Kế hoạch xuất xưởng chip 5nm vào năm 2024 buộc phải điều chỉnh thành chip 4nm vào năm 2025. Tuy nhiên, từ cuối 2024, dây chuyền 4nm đã chính thức được chuyển giao, tạo tiền đề cho bước nhảy vọt lên 2nm sớm hơn dự kiến.
Trong bối cảnh Mỹ liên tục đầu tư hàng chục tỷ USD để tái thiết ngành bán dẫn nội địa, nếu TSMC có thể sản xuất chip 2nm ngay trên đất Mỹ vào năm 2026, điều này sẽ mang lại lợi thế kép: vừa thỏa mãn yêu cầu an ninh chuỗi cung ứng của Mỹ, vừa bảo vệ vị thế công nghệ của TSMC trước sự trỗi dậy đầy bất ổn của các đối thủ Trung Quốc.
Sản xuất chip 2nm tại Mỹ đồng nghĩa với việc phần lớn sức mạnh xử lý của tương lai – từ AI, điện toán biên, thiết bị di động đến hệ thống phòng thủ – sẽ được phát triển ngay tại trung tâm quyền lực kinh tế - quân sự hàng đầu thế giới. Điều này sẽ tạo ra một lớp rào chắn mềm về công nghệ đối với Trung Quốc, nơi vẫn bị hạn chế tiếp cận các thiết bị EUV và công cụ sản xuất chip tiên tiến từ Hà Lan và Mỹ.
Việc TSMC có thể đúc chip 2nm tại Arizona sớm hơn dự kiến là bước đi không chỉ nhằm tối ưu hóa sản xuất, mà còn là sự tái định vị chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ở đó, Mỹ không chỉ muốn sở hữu năng lực thiết kế chip, mà còn muốn kiểm soát cả phần phức tạp nhất: sản xuất.
Nếu tiến trình 2nm thật sự được triển khai tại Mỹ từ 2026, đây sẽ là lời khẳng định cho kỷ nguyên “bán dẫn là địa chính trị”, nơi mỗi nanomet không chỉ là đơn vị kỹ thuật – mà là một thước đo quyền lực.