OpenAI, tổ chức tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, vừa công bố kế hoạch chuyển đổi cơ cấu sang mô hình công ty công ích (Public Benefit Corporation - PBC) vào năm 2025. Đây là bước đi mang tính chiến lược để công ty hoạt động như một startup tăng trưởng cao, đồng thời gỡ bỏ các hạn chế hiện tại của mô hình phi lợi nhuận.
"Hàng trăm tỷ USD mà các tập đoàn lớn đang đầu tư vào AI là minh chứng cho nhu cầu vốn khổng lồ. Chúng tôi cần huy động nhiều hơn những gì tưởng tượng, và để làm điều đó, cấu trúc hiện tại phải thay đổi", đại diện OpenAI chia sẻ.
Bất chấp định giá 157 tỷ USD và vòng gọi vốn kỷ lục 6,6 tỷ USD vào tháng 10 vừa qua, OpenAI vẫn phải đối mặt với áp lực tài chính lớn để duy trì cuộc đua AI tạo sinh. Công ty dự kiến doanh thu 3,7 tỷ USD nhưng chịu lỗ đến 5 tỷ USD trong năm nay, phần lớn do chi phí phát triển mô hình ngôn ngữ lớn và cơ sở hạ tầng đám mây từ đối tác Microsoft.
Bên cạnh đó, mâu thuẫn nội bộ và sự ra đi của các lãnh đạo chủ chốt như CTO Mira Murati hay Jan Leike càng làm tăng thêm khó khăn. Một số nhân sự cũ chỉ trích OpenAI "hành xử như công ty vì lợi nhuận nhưng vẫn núp bóng tổ chức phi lợi nhuận".
Không chỉ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các đối thủ như Google, Anthropic hay xAI của Elon Musk, OpenAI còn vướng vào cuộc chiến pháp lý với chính nhà đồng sáng lập Musk. Tỷ phú này đã đệ đơn kiện, yêu cầu tòa án ngăn OpenAI chuyển đổi mô hình, đồng thời công khai gọi kế hoạch này là "một trò lừa đảo".
Đáp lại, OpenAI nhấn mạnh Musk từng ủng hộ mô hình vì lợi nhuận từ năm 2017. CEO Sam Altman cho biết kế hoạch tái cấu trúc đã được cân nhắc kỹ lưỡng trong hơn một năm, độc lập với các tranh chấp gần đây.
Khi cấu trúc mới được hoàn thiện, OpenAI dự kiến phát triển hoạt động thương mại mạnh mẽ hơn, đồng thời duy trì một nhánh phi lợi nhuận để thực hiện các chiến dịch từ thiện trong y tế, giáo dục và khoa học. Ban lãnh đạo kỳ vọng sự thay đổi sẽ giúp công ty huy động vốn dễ dàng hơn, đồng thời bắt kịp tốc độ tăng trưởng của thị trường AI, dự đoán đạt giá trị hơn 1.000 tỷ USD trong thập kỷ tới.
Tuy nhiên, con đường phía trước không dễ dàng. Những bất đồng nội bộ, áp lực từ nhà đầu tư và các đối thủ cạnh tranh khiến OpenAI phải đối mặt với bài toán khó: làm thế nào để giữ vững sứ mệnh phát triển AI an toàn trong khi đáp ứng kỳ vọng thương mại hóa?
OpenAI không chỉ đặt cược vào một cấu trúc mới, mà còn đặt cược vào khả năng duy trì lòng tin từ cộng đồng và các đối tác chiến lược.