Môi trường & Năng lượng
Sau 30 năm đổi mới, Năng suất lao động Việt Nam vẫn thấp nhất Đông Nam Á
Lê Cường - Thứ Tư, 28/04/2021 8:22 CH
Vietnet24h - Nền kinh tế Việt Nam đang đứng trước áp lực liên tục từ sự hội nhập toàn cầu và trong khu vực ngày càng sâu sắc. Mặc dù tăng trưởng cao một cách hợp lý trong 25 năm qua, năng suất và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam vẫn ở mức thấp nhất trong các quốc gia Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Sáng 28/4, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN), Viện Chính sách Quốc gia Nhật Bản (GRIPS) Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo: “Năng suất lao động ở Việt Nam: nguồn gốc và thách thức cho tăng trưởng”.
Các chuyên gia kinh tế chụp ảnh kỷ niệm 
Theo báo cáo tại Hội thảo, năng suất lao động (NSLĐ) là mối quan tâm của Đảng và Chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, những số liệu thống kê và các phân tích thực trạng năng suất còn chưa đầy đủ, thảo luận chính sách chưa đủ sâu và mang tính thực tiễn cao. 
 
Các doanh nghiệp không có những lợi thế cạnh tranh đảm bảo để đương đầu với thị trường toàn cầu. Dẫn đến kết quả là, sự tăng trưởng NSLĐ toàn nền kinh tế Việt Nam qua 3 giai đoạn từ 1991 – 2019 luôn ở mức thấp chỉ khoảng 5%. 
 
Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và Chiến lược (VESS) phát biểu: cần có một chương trình về năng suất lao động tầm quốc gia để thay đổi tư duy, tầm nhìn từ hệ thống lãnh đạo nhà nước đến từng người dân lao động. 
“Chúng ta sẽ tạo ra các phong trào mạnh giống như Singpore đã làm cách đây 60 năm”, ông Thành nói: “Malaysia, Thái Lan cũng làm như vậy trong quá trình tăng trưởng nhanh của mình”. 
 
Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cũng có quan điểm đồng thuận: “Đến khi nào ngay cả những người lái xe ôm, taxi cũng tìm cách đi đúng đường, đúng luật, lại nhanh chóng đến địa điểm cần đến thì lúc đó chúng ta sẽ có được năng xuất lao động cao trong toàn xã hội”. 
 
Khảo sát năm 2017, NSLĐ của Việt Nam trong hầu hết các ngành đều ở mức thấp nhất so với các nước Đông Nam Á và Đông Bắc Á, thua kém cả Campuchia trong lĩnh vực vận tải, kho bãi, chỉ hơn về nông lâm thủy sản. 
 
“Nhật Bản và Hàn Quốc, NSLĐ đều tăng 10% ở những giai đoạn kinh tế tăng trưởng nhanh. Trong khi đó, Việt Nam cao nhất cũng chỉ loanh quanh mốc 5%”, TS. Thành cho biết.  
 
Mới đây, Đại hội XIII của Đảng ‘cũng chỉ dám’ đặt ra mục tiêu tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam trong giai đoạn 2021 – 2025 một cách khiêm tốn là 6,5%/năm. Nhưng cũng được coi là một thách thức khi năng suất lao động tại Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại. 
 
Ngoài nguyên nhân dịch chuyển cơ cấu ngành nghề, báo cáo của Hội thảo tập trung nghiên cứu 3 khu vực kinh tế nhà nước, FDI và tư nhân coi là trọng điểm chính. 
 
Theo nghiên cứu, nguyên nhân của NSLĐ thấp là do Khu vực kinh tế FDI giảm sút và trì trệ. Đặc biệt NSLĐ trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo không cao do thay đổi nội dung hoạt động. Trước năm 2000, các doanh nghiệp FDI sử dụng vốn lớn và công nghệ chiếm đa số. Sau đó, chuyển sang sử dụng lao động giá rẻ, tay nghề thấp, ít cải tiến máy móc công nghệ cũng như nâng cao tay nghề cho người lao động, dẫn đến NSLĐ giảm. 
 
“Chính phủ Việt Nam đã thất bại trong việc nâng cấp ngành theo NSLĐ”, TS. Nguyễn Đức Thành phân tích: “Các doanh nghiệp FDI coi Việt Nam là nơi diễn ra các công việc đơn giản. Họ không đầu tư công nghệ cũng như đào tạo, nâng cao trình độ cho người lao động. Nếu tiền lương tiếp tục tăng, các FDI sẽ đơn giản là rời khỏi Việt Nam tạo nên tình huống bẫy thu nhập trung bình điển hình”. 
 
Đối với khu vực kinh tế tư nhân, NSLĐ vẫn còn thấp do nguồn lực về vốn ít và không được nhiều ưu đãi như các doanh nghiệp nhà nước. “Cần một thời gian dài để khu vực này tích lũy vốn, và Nhà nước cần tạo ra môi trường kinh doanh ổn định hơn, giảm những phiền nhiễu gây cản trở cho sự phát triển”, ông Thành khuyến nghị. 
 
NSLĐ trong khu vực kinh tế nhà nước có vẻ là điểm sáng nhất, khi tiếp tục tăng trưởng hơn so với 2 khu vực kinh tế trên. Các DNNN đã thực hiện nhiều cuộc cải cách, tinh gọn bộ máy, cổ phần hóa nhiều doanh nghiệp nên NSLĐ tăng lên. Song, theo ông Nguyễn Đức Thành, nguyên nhân của việc luôn đạt tăng năng suất lao động cao ngay cả trong thời kỳ Covid – 19, khi các khu vực tư nhân và FDI gặp khó khăn là do được ưu đãi sử dụng vốn lớn và có nhiều sự bảo hộ từ Chính phủ. 
 
 “Tuy NSLĐ tăng cao, nhưng khu vực kinh tế nhà nước không phải là hình mẫu lý tưởng cần nhân rộng ra trong nền kinh tế”, ông Thành khẳng định: “Họ được rất nhiều ưu đãi và chiếm dụng vốn rất lớn”. 
 
Trước đó, thông tin tại Hội thảo do của Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức hồi đầu tháng 4 cho biết, khu vực kinh tế nhà nước được sử dụng 60% ngân sách nhưng chỉ tạo ra 40% GDP so với khu vực kinh tế khác nên chưa đạt hiệu quả cao như mong đợi. 
 
Ở Hội thảo đó, 12 đại án doanh nghiệp nhà nước nhằm minh bạch và cải thiện bộ máy quản lý để tăng hiệu quả kinh tế đã được các chuyên gia phân tích. Nhưng khi được hỏi, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện chiến lược cạnh tranh chỉ ngao ngán cho rằng ông “vẫn chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm” đâu cả!
Phiên 2 tọa đàm
Theo ông Nguyên Đức Thành, khi Việt Nam đang trong giai đoạn đầu của công nghiệp hóa sản xuất hàng may mặc, dày dép và các thiết bị điện tử để xuất khẩu dưới sự hướng dẫn và quản lý của nước ngoài, cần phải đạt được hiệu suất cao để có thể gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sau đó dần dần nâng cấp từ ‘giá rẻ, phổ thông’ thành ‘hàng chất lượng cao, thượng lưu’. Mục tiêu cuối cùng các quốc gia nên hướng tới là trở thành nước tạo ra các hàng hóa dịch vụ mới, có khả năng đáp ứng được đòi hỏi khắt khe trên toàn cầu, từ đó mang lại lợi nhuận cao cho những người phát minh và thương mại hóa chúng. 
 
Ông Phạm Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI cho rằng, tăng năng suất lao động cần gắn với phát triển kinh tế bền vững. “Chúng ta không tăng năng suất bằng mọi giá”. 
 
Hiện nay, Việt Nam chưa có đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm về năng suất lao động mà chia đều cho 3 cơ quan là Bộ Lao động, Bộ Công thương và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cần thành lập một Ban quản lý chịu trách nhiệm năng suất lao động ở Việt Nam. 
UNDP: Chỉ số đánh giá môi trường bản địa Việt Nam rất thấp, chỉ đạt 141/180 Vietnet24h - Tăng trưởng kinh tế nhanh là kết quả nỗ lực của Việt Nam những thập niên gần đây. Nhưng để đạt đến sự bền vững, thì bảo vệ môi trường và kinh doanh có trách nhiệm cần được coi trọng trước nhất. Việt Nam không thể chọn cách phát triển như cũ.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050 Vietnet24h - Ngày 21/9/2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 1018/QĐ-TTg ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050. Đây là bước tiến lớn trong việc đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm hàng đầu thế giới trong lĩnh vực bán dẫn, một ngành công nghiệp đang trở thành trụ cột trong nền kinh tế toàn cầu.
Tổng giám đốc điều hành Intel vạch ra con đường phía trước cho công ty Vietnet24h - Sau cuộc họp hội đồng quản trị kéo dài ba ngày vào tuần trước, Tổng giám đốc điều hành của Intel, Pat Gelsinger đã vạch ra con đường phía trước của công ty trong một lá thư gửi cho nhân viên.
Hoa Kỳ triển khai các biện pháp kiểm soát xuất khẩu liên quan đến chip mới Vietnet24h - Chính quyền Biden đang triển khai các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với các công nghệ quan trọng, bao gồm máy tính lượng tử và hàng hóa bán dẫn, trong bối cảnh Trung Quốc đang đạt được những tiến bộ trong ngành chip toàn cầu.
Các nhà lập pháp lo ngại về quảng cáo ma túy bất hợp pháp trên Facebook và Instagram Vietnet24h - Một nhóm nhà lập pháp lưỡng đảng đã gửi cho Giám đốc điều hành Meta, Mark Zuckerberg một lá thư bày tỏ quan ngại về các quảng cáo ma túy bất hợp pháp trên Facebook và Instagram.
Thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Vietnet24h - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 791/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn (Ban Chỉ đạo).
Khuyến nghị cấm trẻ dưới 16 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội Vietnet24h - Theo báo cáo của Ủy ban giáo dục Hạ viện Anh, việc khuyến nghị cấm trẻ dưới 16 tuổi sử dụng smartphone và tăng độ tuổi tối thiểu để mở tài khoản mạng xã hội lên 16 nhằm giảm tác động tiêu cực của công nghệ đối với sức khỏe và giáo dục của thanh thiếu niên.
Hội nghị thượng đỉnh AI toàn cầu lần thứ hai đảm bảo các cam kết an toàn từ các công ty Vietnet24h - Mười sáu công ty đi đầu trong việc phát triển Trí tuệ nhân tạo đã cam kết vào thứ Ba tại một cuộc họp toàn cầu để phát triển công nghệ này một cách an toàn vào thời điểm các cơ quan quản lý đang cố gắng theo kịp sự đổi mới nhanh chóng và những rủi ro mới nổi.
Hàn Quốc thiết lập hệ thống bản quyền nội dung AI vào cuối năm nay Vietnet24h - Theo Bộ Khoa học và CNTT Hàn Quốc hôm nay thứ Ba (21/5) cho biết, Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch thiết lập các giao thức kỹ thuật số mới bằng cách cải tiến hệ thống bản quyền cho nội dung do AI tạo ra và giải quyết các tin tức giả mạo do deepfake tạo ra.
Hàn Quốc chuẩn bị gói hỗ trợ trị giá hơn 7 tỷ USD cho ngành công nghiệp chip Vietnet24h - Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tuyên bố sẽ dồn mọi nguồn lực có thể để giành chiến thắng trong "cuộc chiến" về chip, hứa hẹn lợi ích về thuế cho các khoản đầu tư.
Samsung có kế hoạch tăng thêm 1 tỷ USD đầu tư vào Việt Nam hàng năm Vietnet24h - Giám đốc tài chính (CFO) của Samsung Electronics Park Hark-kyu cho biết khi gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hà Nội hôm thứ Năm vừa qua (10/5), Samsung có kế hoạch bổ sung khoảng 1 tỷ USD vào đầu tư vào Việt Nam hàng năm.
Huawei kêu gọi nhà mạng cùng xây dựng tương lai AI di động Vietnet24h - Phó chủ tịch Huawei, ông Li Peng, cho rằng mạng 5.5G sẽ là bệ phóng cho AI di động, giúp các nhà mạng khai thác tối đa cơ hội tăng trưởng từ nhu cầu sử dụng AI ngày càng tăng của người dùng.
Tại sao Meta và Snap chi hàng tỷ đô la cho kính AR Vietnet24h - Sau một thập kỷ phát triển và hàng tỷ đô la, vào tháng 9, CEO của Meta, Mark Zuckerberg đã vén bức màn về một trong những dự án đầy tham vọng nhất của công ty: một nguyên mẫu thực tế tăng cường có tên là Orion.
Tấn công mạng: khi AI trở thành vũ khí mới của tội phạm Vietnet24h - Một báo cáo mới từ Imperva chỉ ra rằng, với sự phổ biến của trí tuệ nhân tạo và mô hình ngôn ngữ lớn, ngành bán lẻ đang phải đối mặt với một làn sóng tấn công mạng ngày càng tinh vi. Hơn 500.000 cuộc tấn công mỗi ngày đang đe dọa nghiêm trọng đến an ninh thông tin và uy tín doanh nghiệp.
CEO Tesla Elon Musk ra mắt robotaxi 'Cybercab' Vietnet24h - Vào thứ năm (10/10), CEO của Tesla, Elon Musk đã giới thiệu một chiếc xe taxi robot được mong đợi từ lâu với hai cửa cánh chim và không có vô lăng hoặc bàn đạp và gây bất ngờ với xe tải robot, đặt cược vào sự thay đổi trọng tâm từ những chiếc xe giá rẻ dành cho thị trường đại chúng sang xe robot.
Có gì trong Triển lãm Quốc tế Thang máy lớn nhất Việt Nam? Vietnet24h - Nằm trong khuôn khổ Hội chợ Vietnam Expo, Vietnam Elevator Expo là triển lãm thang máy duy nhất, quy mô lớn nhất tại Việt Nam được tổ chức dưới sự hợp tác giữa Hiệp hội Thang máy Việt Nam (VNEA) và Công ty VINEXAD.
Liệu Samsung có kịp chuẩn bị cho sự suy thoái của ngành chip không? Vietnet24h - Các báo cáo cáo buộc cắt giảm việc làm trên toàn thế giới trong bối cảnh lo ngại về chip ngày càng tăng.
Kỷ nguyên mới: Mark Zuckerberg dự đoán kính AR sẽ thay thế smartphone Vietnet24h - Mark Zuckerberg, CEO Meta, đã công bố mẫu kính AR Orion và tin tưởng rằng trong thập kỷ tới, kính AR sẽ trở thành công cụ thay thế smartphone. Được trang bị nhiều tính năng tiên tiến và thiết kế nhẹ hơn, kính AR của Meta hứa hẹn thay đổi cách chúng ta tương tác với thế giới số.
Chủ đề 'Khuếch đại trí tuệ' của Huawei chiếm vị trí trung tâm tại Huawei Connect 2024 Vietnet24h - Huawei đã công bố những tiến bộ đáng kể trong công nghệ AI và điện toán tại Huawei Connect 2024, khai mạc vào ngày 19/9 tại Thượng Hải, Trung Quốc.
Samsung đang rất cần tăng năng suất đúc chip cho bộ vi xử lý AI Vietnet24h - Samsung Electronics đang phải đối mặt với nhu cầu cấp thiết là phải tăng năng suất sản xuất tại xưởng đúc cho bộ xử lý trí tuệ nhân tạo (AI) vì Nvidia đã gợi ý khả năng chuyển các đơn đặt hàng khỏi TSMC của Đài Loan, với lý do nhu cầu mạnh mẽ liên tục đối với chipset của công ty.
Giới công nghệ nhìn nhận điều gì ở việc Huawei ra mắt điện thoại gập ba Vietnet24h - Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei đã ra mắt điện thoại thông minh mới vào thứ Ba (10/9), được coi là điện thoại gập ba đầu tiên trên thế giới, vài giờ sau khi đối thủ cạnh tranh của Hoa Kỳ là Apple vén bức màn về chiếc iPhone mới được xây dựng cho AI.
Không khí trong nhà ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào? Vietnet24h - Trong khi chúng ta luôn chú trọng đến môi trường sống bên ngoài, ít ai để ý rằng không khí trong chính ngôi nhà của mình có thể là một sát thủ vô hình, âm thầm gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe. Không khí trong nhà, nếu không được quản lý đúng cách, có thể ô nhiễm hơn gấp nhiều lần so với bên ngoài, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của cả gia đình.
Pin mặt trời trên mái nhà: Cân bằng giữa năng lượng sạch và nhiệt độ đô thị Vietnet24h - Dữ liệu từ nghiên cứu mới cho thấy các tấm pin mặt trời vừa giúp giảm ô nhiễm vừa thay đổi nhiệt độ đô thị, yêu cầu các thành phố cần giải pháp tối ưu để tận dụng năng lượng tái tạo.
UNDP và IBM cùng nhau tạo ra bước đột phá trong dự báo năng lượng bằng AI Vietnet24h - Với sự ra mắt của GeoHub, UNDP và IBM đã phát triển các mô hình AI giúp người dùng phân tích và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu năng lượng, mở ra hy vọng cho một tương lai bền vững hơn.
LG Energy Solution tái chế pin hướng tới tương lai bền vững Vietnet24h - LG Energy Solution (LGES) đã tìm kiếm các cơ hội kinh doanh mới trên thị trường tái sử dụng và tái chế pin.
Septic: Giải pháp bể tự hoại thông minh giúp ngăn ngừa ô nhiễm nguồn nước Vietnet24h - Với khả năng chống thấm và xử lý chất thải tối ưu, bể tự hoại thông minh Septic đang được nhiều gia đình lựa chọn để thay thế cho các bể phốt bê tông cũ, giúp bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn sức khỏe.
Samsung SDI giới thiệu pin thế hệ tiếp theo tại IAA Transportation 2024 Vietnet24h - Samsung SDI đang giới thiệu dòng sản phẩm pin thế hệ tiếp theo được tối ưu hóa cho xe thương mại điện tại IAA Transportation 2024 ở Hanover, CHLB Đức.
Phát triển Kinh tế tuần hoàn: Xu hướng thế giới và định hướng chính sách tại Việt Nam Vietnet24h - Ngày 12/09/2024 tại Thành phố Hải Phòng đã diễn ra Diễn đàn Phát triển kinh tế tuần hoàn: Xu hướng thế giới và định hướng chính sách tại Việt Nam do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức. Diễn đàn tập trung đánh giá những kết quả đạt được, phân tích những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của việc thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.
Viettronics Tân Bình: Doanh nghiệp Xanh năm 2024 Vietnet24h - Vào tối ngày 29/08/2024, tại Khách sạn Rex, Quận 1, TP. HCM, Hiệp hội Doanh nghiệp TP. HCM (HUBA) và Báo Sài Gòn Giải Phóng phối hợp tổ chức Lễ Tôn vinh và trao Danh hiệu “Doanh nghiệp xanh TP. HCM năm 2024” .
Việc sử dụng nhiên liệu bền vững sẽ bắt buộc cho tất cả các chuyến bay quốc tế từ năm 2027 Vietnet24h - Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) bắt buộc các quốc gia áp dụng Chương trình Bù trừ và Giảm phát thải Carbon cho Hàng không Quốc tế (CORSIA) đối với 193 quốc gia thành viên bắt đầu từ năm 2027.
TSMC đối phó với những lo ngaii về thiếu hụt nguồn nước: ở Kumamoto Vietnet24h - Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) đang tham gia một chương trình tại Nhật Bản nhằm bảo tồn tài nguyên nước ngầm bằng cách làm ngập các cánh đồng lúa chưa sử dụng, trong bối cảnh lo ngại rằng các nhà máy sản xuất chip của công ty tại tỉnh Kumamoto có thể gây ra tình trạng thiếu nước trong khu vực.