Địa chính trị định hình lại ngành bán dẫn
Ngành bán dẫn toàn cầu đang bước vào giai đoạn “địa chính trị hóa”, khi các quốc gia lớn như Mỹ, Trung Quốc, EU, Nhật Bản đua nhau ban hành chính sách hỗ trợ sản xuất chip nội địa.
Mục tiêu: giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng tập trung ở Đông Á và tăng tính tự chủ trong công nghệ lõi.
Việt Nam – tâm điểm mới của “friend-shoring”
Theo báo cáo, Việt Nam đang trỗi dậy mạnh mẽ trong khu vực Đông Nam Á nhờ:
- Vị trí địa chiến lược giữa Trung Quốc, Hàn Quốc và Đài Loan.
- Chính trị ổn định, môi trường đầu tư thuận lợi.
- Làn sóng dịch chuyển sản xuất “China + 1” của các tập đoàn chip lớn.
Các “ông lớn” như Intel, Amkor, Hana Micron, Samsung, Synopsys và Marvell đã mở rộng nhà máy hoặc trung tâm R&D tại Bắc Ninh, Thái Nguyên và TP.HCM.
Chính phủ Việt Nam vào cuộc mạnh mẽ
Chiến lược bán dẫn quốc gia đang được triển khai với ba trụ cột chính:
- Ưu đãi thuế và chính sách FDI công nghệ cao.
- Phát triển nhân lực thiết kế vi mạch – mục tiêu 50.000 kỹ sư đến năm 2030.
- Hợp tác quốc tế với Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan để tiếp cận công nghệ và vốn đầu tư.
Cơ hội và thách thức song hànhViệt Nam được đánh giá có tiềm năng trở thành trung tâm đóng gói, kiểm định và thiết kế bán dẫn ứng dụng (ASIC, AI chip) của khu vực. Tuy nhiên, báo cáo cũng cảnh báo một số rào cản:
- Thiếu kỹ sư vi mạch chuyên sâu.
- Hạ tầng điện – nước – logistics chưa đạt chuẩn fab tiên tiến.
- Cạnh tranh mạnh từ Malaysia, Philippines và Ấn Độ.
Triển vọng đến năm 2030
HHeuristics dự báo, đến năm 2030, Việt Nam có thể chiếm 5–7% giá trị chuỗi cung ứng bán dẫn Đông Nam Á, với vai trò là “hub trung gian” giữa thiết kế, gia công và đóng gói.
Nếu duy trì chính sách ổn định và đầu tư đúng hướng, Việt Nam có thể vươn lên nhóm quốc gia chủ chốt trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.
Việt Nam đang không chỉ là nơi lắp ráp, mà dần trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị bán dẫn thế giới.”