Thông tin này nổi lên như một trong những điểm nhấn tài chính quan trọng nhất đối với ngành ô tô điện châu Á vào thời điểm cuối năm, đồng thời là một tín hiệu chiến lược cho tham vọng quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam.
IPO tại Hồng Kông – lựa chọn chiến lược vốn và thị trường
Việc VinFast cân nhắc IPO tại Hồng Kông thay vì thị trường Mỹ hay Singapore cho thấy một chiến lược “hai mũi đinh ba” mang tính chiến lược:
-
Tiếp cận dòng vốn quốc tế quy mô lớn: Các sàn chứng khoán như Hồng Kông có tính thanh khoản cao và gần với chuỗi cung ứng công nghệ – sản xuất ô tô của châu Á, nơi nhiều đối tác, khách hàng và nhà đầu tư có sẵn nhận thức về ngành ô tô điện.
-
Gắn với thị trường gần với chuỗi giá trị sản xuất: VinFast hiện đang đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu vào thị trường Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á — nhưng Hồng Kông là “cửa ngõ” vào vốn châu Á và dòng đầu tư Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.
-
So sánh với lựa chọn Mỹ: Thị trường Mỹ có vốn lớn hơn, nhưng đi kèm với chi phí tuân thủ, pháp lý và cạnh tranh báo cáo cao hơn. Trong bối cảnh niềm tin thị trường quốc tế về các hãng xe EV mới còn đa dạng, Hồng Kông có thể là “bệ phóng” ít rủi ro hơn cho thị trường châu Á.
Định giá mục tiêu 3 tỷ USD dù thấp hơn nhiều lần so với các thương hiệu đã niêm yết trên sàn quốc tế, nhưng là mức định giá đáng kể đối với một hãng xe xuất phát từ thị trường mới nổi như Việt Nam — nhất là trong bối cảnh các công ty EV toàn cầu đang trải qua giai đoạn kiểm định lợi nhuận và hiệu quả vốn hậu giai đoạn tăng trưởng nóng.
Áp lực ngành EV toàn cầu và thách thức đối với VinFast
Ngành xe điện toàn cầu đang bước vào giai đoạn “thực chiến”: từ đầu tư dàn trải sang cạnh tranh lợi nhuận. Các hãng lớn như Tesla, BYD, Hyundai, VW đã chuyển trọng tâm sang tối ưu chi phí, mở rộng cơ sở khách hàng và đạt cash-flow dương. Trong bối cảnh đó, các “tay chơi mới” như VinFast đối mặt với các thách thức:
Áp lực dòng tiền và lợi nhuận
VinFast đã thu hút hàng tỷ USD đầu tư vốn vay và vốn góp để mở nhà máy, phát triển sản phẩm và tiếp cận thị trường Mỹ – châu Âu. Tuy nhiên, thị trường EV vốn đòi hỏi đầu tư ban đầu lớn và thời gian hòa vốn dài hạn. IPO có thể giúp VinFast bổ sung vốn chủ sở hữu, giảm gánh nặng nợ vay và tăng đòn bẩy tài chính mềm hơn.
Niềm tin nhà đầu tư
Thị trường vốn đòi hỏi kết quả tăng trưởng không chỉ về sản lượng mà còn về biên lợi nhuận và hiệu quả sử dụng vốn. Những hãng EV mới nếu không chứng minh được đường cong lợi nhuận rõ rệt sẽ chịu áp lực định giá thấp. Mức định giá 3 tỷ USD phản ánh thái độ thận trọng của giới đầu tư về kỳ vọng lợi nhuận và rủi ro ngành.
Cạnh tranh và bản địa hóa chuỗi cung ứng
VinFast cần cân bằng giữa mở rộng thị trường và tối ưu hóa chuỗi cung ứng nội địa – quốc tế. Đầu tư vào các mắt xích quan trọng như pin, chip, module điện tử, cũng như liên kết với các hãng lớn, là yếu tố sống còn để cải thiện hiệu quả chi phí và khả năng cạnh tranh dài hạn.
Cơ hội và lợi thế chiến lược của VinFast
IPO thành công tại Hồng Kông mang tới cho VinFast những cơ hội đáng kể:
Tư duy khu vực hóa vốn và định giá gần hơn với chuỗi ngành
Hồng Kông là điểm trung chuyển vốn quan trọng cho các doanh nghiệp châu Á. IPO tại đây giúp VinFast tiếp cận dòng vốn châu Á – nguyên tắc phù hợp với sự định hướng kết nối chuỗi cung ứng khu vực; Gắn kết với các quỹ đầu tư tìm kiếm cơ hội trong ngành công nghệ xanh – EV, nơi định giá dựa trên triển vọng dài hạn thay vì lợi nhuận trung hạn.
Thương hiệu quốc tế hóa
Một thương hiệu EV từ Việt Nam — nếu niêm yết thành công với định giá đáng kể — sẽ là bằng chứng về năng lực sản xuất, quản trị và cạnh tranh trên thị trường toàn cầu, đồng thời tạo sức hút mới cho các nhà cung cấp và đối tác chiến lược.
Ảnh hưởng tích cực đến hệ sinh thái công nghiệp trong nước
VinFast được xem là đầu tàu cho ngành sản xuất ô tô điện Việt Nam. IPO và dòng vốn đi kèm có thể thúc đẩy: Đầu tư vào công nghiệp phụ trợ, linh kiện, năng lượng sạch, R&D ô tô; Tăng chất lượng lao động kỹ thuật cao trong lĩnh vực sản xuất công nghệ cao; Kết nối các doanh nghiệp nhỏ – vừa trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đối chiếu với bối cảnh IPO EV toàn cầu
Trong vài năm qua, các hãng EV lớn như Tesla, BYD, NIO, Xpeng đều đã niêm yết tại các thị trường vốn trọng yếu (NYSE, HKEX) với mức định giá hàng chục đến hàng trăm tỷ USD. Tuy nhiên, sự sụt giảm lợi nhuận trong ngành EV giữa kỳ và áp lực giá giảm khiến định giá của nhiều hãng tương lai điều chỉnh lại.
Đối với VinFast, lựa chọn Hồng Kông là điểm đến IPO phù hợp với: Vị thế thị trường vốn châu Á đang trưởng thành nhanh; Nhà đầu tư quan tâm tới các câu chuyện tăng trưởng bền vững và hội nhập khu vực; Sự gần gũi với các đối tác sản xuất, phân phối và chuỗi cung ứng khu vực.
Điều này cũng phù hợp xu hướng định hướng vốn theo khu vực thay vì tập trung vào các “đảo vốn” truyền thống như Wall Street.
IPO là bước ngoặt, nhưng cần giá trị kinh doanh bền vững
Tin VinFast đang liên kết với kế hoạch IPO tại Hồng Kông với định giá tiềm năng 3 tỷ USD là dấu mốc quan trọng trong hành trình toàn cầu hóa của doanh nghiệp này. Đây không chỉ là một thương vụ tài chính, mà còn là bài kiểm tra niềm tin thị trường về mô hình kinh doanh EV dựa trên hiệu quả vốn, kỹ năng quản trị và chiến lược chuỗi cung ứng.
IPO sẽ mang lại vốn để phát triển, nhưng điều quan trọng hơn là chứng minh khả năng chuyển nguồn vốn đó thành lợi nhuận dài hạn và giá trị dành cho cổ đông. Nếu VinFast làm được điều đó, không chỉ thị trường Hồng Kông mà cả thị trường vốn toàn cầu sẽ phải đánh giá lại vị thế của một hãng xe Việt Nam trong bản đồ ô tô điện thế kỷ 21.
Với một ngành đầy biến động như EV, IPO không phải là đỉnh điểm, mà là bước khởi đầu cho thử thách thực thi chiến lược và củng cố niềm tin thị trường. Đối với VinFast và các doanh nghiệp trong nước, đây là cơ hội nhưng cũng là lời nhắc nhở rõ ràng về cách đi tới thành công — cần giá trị nội tại hơn là định giá tiềm năng.