Trong cuộc họp cổ đông ngày 28/5, Mark Zuckerberg công bố rằng Meta AI – trợ lý trí tuệ nhân tạo do Meta phát triển – đã chạm mốc một tỷ người dùng hàng tháng chỉ sau chưa đầy một năm triển khai. Đây không đơn thuần là một thành tích về mặt số lượng người dùng, mà phản ánh tham vọng rõ ràng của Meta trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo toàn cầu, nơi công ty đặt cược tương lai vào một trợ lý AI cá nhân hóa, đa nền tảng và miễn phí.
Meta AI khởi đầu như một chatbot tích hợp trong Facebook, Instagram, Messenger và WhatsApp – tận dụng lợi thế "đất dụng võ" với hàng tỷ người dùng sẵn có. Tuy nhiên, dưới lớp vỏ đơn giản của một công cụ trò chuyện là hệ thống ngôn ngữ lớn LLaMA mà Meta đã âm thầm xây dựng và tinh chỉnh qua nhiều thế hệ. LLaMA không chỉ là công nghệ lõi đứng sau Meta AI, mà còn là lời tuyên bố rằng Meta không chấp nhận vai phụ trong sân chơi AI do OpenAI, Google và các công ty khác chi phối.
Bằng cách "tặng không" công cụ AI cho người dùng Việt Nam, hỗ trợ tiếng Việt từ cuối năm 2024, Meta đang cho thấy chiến lược khác biệt: thay vì xây tường thu phí sớm, họ xây dựng một tầng lớp người dùng trung thành, rồi mới khai thác mô hình kinh doanh sau. Đúng như Zuckerberg hé lộ, các gói đăng ký trả phí sẽ là giai đoạn tiếp theo – nhưng chỉ sau khi người dùng đã quen thuộc và phụ thuộc vào Meta AI trong đời sống số hàng ngày.
Zuckerberg không giấu giếm định hướng chiến lược: Meta AI sẽ không chỉ là chatbot mà trở thành “trợ lý AI cá nhân hàng đầu” – một mục tiêu đầy tham vọng khi thị trường đã có những tên tuổi như ChatGPT, Gemini, Claude hay Grok. Trong thế giới đó, yếu tố quyết định không nằm ở việc AI có trả lời đúng câu hỏi hay không, mà là mức độ cá nhân hóa, khả năng giao tiếp tự nhiên qua giọng nói và mức độ “hiểu người dùng” sâu đến đâu.
Meta đang đi theo đúng hướng: tích hợp AI ngay trong luồng trải nghiệm mạng xã hội – nơi người dùng chia sẻ cảm xúc, tìm cảm hứng, tiêu thụ thông tin – để từ đó tạo nên một trợ lý không rời tay. Việc AI có thể giải thích một bài viết trên Facebook, gợi ý địa điểm du lịch, hay tạo hình ảnh từ văn bản là bước đầu của một hành trình dài hơn: khiến AI trở thành người đồng hành không thể thiếu.
Không giống nhiều đối thủ phải bắt đầu từ con số 0, Meta có lợi thế hệ sinh thái khổng lồ. Việc cán mốc một tỷ người dùng trong chưa đầy một năm không chỉ thể hiện sức mạnh phân phối mà còn cho thấy nhu cầu tiềm ẩn của người dùng với một AI gắn liền với nền tảng họ đã quen dùng. Meta AI có thể không là công cụ thông minh nhất, nhưng lại là công cụ "tiện" nhất – và trong cuộc chiến công nghệ, sự tiện lợi có thể thắng trí tuệ.
Tuy vậy, việc mở rộng AI cũng đồng nghĩa với trách nhiệm lớn hơn. Cuộc họp cổ đông lần này chứng kiến nhiều đề xuất về đạo đức AI, quyền riêng tư, tác động khí hậu và cả đánh giá rủi ro từ công nghệ blockchain. Đó là lời nhắc rằng bất kỳ tham vọng nào – đặc biệt là với AI – đều không thể tách rời khỏi câu hỏi: “Chúng ta đang tạo ra công cụ vì ai và để làm gì?”
Một tỷ người dùng Meta AI là một cột mốc đáng nể – nhưng nó không phải là đích đến. Đó mới chỉ là điểm xuất phát cho một Meta "hậu mạng xã hội", nơi trí tuệ nhân tạo không chỉ là công cụ mà trở thành lớp giao diện trung tâm cho đời sống số. Nếu Meta thành công, thế giới không chỉ chứng kiến sự trỗi dậy của một chatbot, mà là sự tái định nghĩa cách con người tương tác với công nghệ. Và khi ấy, câu hỏi không còn là "Meta AI có gì khác biệt?" mà là "Liệu chúng ta có thể sống thiếu nó hay không?"