Apple vừa chính thức công bố danh sách những thiết bị đang được sản xuất và lắp ráp tại Việt Nam – động thái tưởng chừng như đơn giản nhưng lại mang nhiều tầng ý nghĩa chiến lược. Đây là lần đầu tiên "Táo khuyết" công khai mức độ tham gia sâu của Việt Nam vào chuỗi giá trị toàn cầu của hãng, cho thấy quốc gia Đông Nam Á này không còn là điểm đến phụ trợ, mà đang trở thành một mắt xích cốt lõi trong kế hoạch dịch chuyển sản xuất của Apple khỏi Trung Quốc.
Từ AirPods, Apple Watch, HomePod đến iPad, Mac mini – những cái tên được nhắc đến không phải là sản phẩm cấp thấp, mà là các thiết bị chủ lực trong hệ sinh thái phần cứng của Apple. Việc những sản phẩm này được lắp ráp hoặc gia công tại Việt Nam không chỉ thể hiện sự tin tưởng về mặt năng lực sản xuất, mà còn khẳng định trình độ công nghệ tại đây đã tiệm cận chuẩn toàn cầu. Đặc biệt, Mac mini 2024 – mẫu máy tính đầu tiên đạt chuẩn trung hòa carbon – được sản xuất tại Việt Nam càng củng cố thông điệp rằng Apple đang coi đây là một trung tâm sản xuất chiến lược cho tương lai bền vững.
Dễ thấy, Việt Nam đang vươn mình từ vai trò "gia công giá rẻ" lên tầm cao mới, nơi không chỉ làm theo bản thiết kế có sẵn mà còn có thể tiếp nhận công đoạn sản xuất phức tạp, yêu cầu cao về kỹ thuật. Việc Apple đầu tư mở rộng chương trình đào tạo cho nhân sự trong chuỗi cung ứng tại Việt Nam – với nội dung chuyên sâu về lập trình, điều khiển robot... – là một chỉ dấu rõ ràng rằng hãng không chỉ tìm kiếm sự tiết kiệm chi phí, mà đang đầu tư dài hạn cho năng lực bản địa.
Theo các ước tính mới nhất, đến cuối năm 2025, Việt Nam có thể sản xuất 20% tổng sản lượng iPad và Apple Watch toàn cầu, 65% AirPods và 5% MacBook. Những con số này không nhỏ nếu đặt trong bối cảnh Apple từng hoàn toàn phụ thuộc vào Trung Quốc trong suốt hơn một thập kỷ.
Một điểm đáng chú ý khác: phần lớn các sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam vẫn chủ yếu phục vụ thị trường châu Âu và Mỹ, trong khi phiên bản bán tại Đông Nam Á thường được sản xuất ở Trung Quốc. Điều này phản ánh sự phân tầng trong chiến lược phân phối và chuỗi cung ứng, nơi Việt Nam không chỉ là "nhà máy" mà còn đang trở thành trung tâm đảm trách các thị trường đòi hỏi chất lượng cao nhất.
Việc số lượng đối tác Apple tại Việt Nam tăng từ 27 lên 35 chỉ trong một năm – đưa Việt Nam trở thành nước dẫn đầu Đông Nam Á và đứng thứ tư toàn cầu về số lượng đối tác – càng cho thấy tầm vóc vai trò mới của Việt Nam trong hệ sinh thái công nghệ toàn cầu.
Có thể nói, động thái công khai danh sách sản phẩm “Made in Vietnam” là lời khẳng định không chính thức nhưng rất rõ ràng: Apple đang chọn Việt Nam là điểm tựa quan trọng cho chuỗi cung ứng trong một thế giới đầy biến động. Và trong cuộc chơi này, Việt Nam không còn là lựa chọn thứ hai.