Quyết định này đã gây ra nhiều phản ứng trái chiều từ cộng đồng quốc tế và Việt Nam. Dưới đây là tóm tắt phản ứng của thế giới và Việt Nam dựa trên các diễn biến gần đây:
Phản ứng của thế giới
Quyết định hoãn thuế quan 90 ngày được xem là một động thái bất ngờ sau khi ông Trump kiên quyết áp dụng chính sách thuế đối ứng từ ngày 9 tháng 4, với mức thuế ban đầu dao động từ 11% đến 84% tùy quốc gia. Trước đó, chính sách này đã khiến thị trường tài chính toàn cầu chao đảo, với các chỉ số chứng khoán tại Mỹ, châu Á và châu Âu lao dốc do lo ngại về lạm phát và suy thoái kinh tế.
- Các quốc gia được hưởng lợi: Hơn 75 quốc gia đã liên lạc với Mỹ để đàm phán thỏa thuận thương mại và được hưởng chính sách hoãn thuế. Những nước này, theo ông Trump, là các quốc gia “không trả đũa” trước đề nghị của ông. Dù danh sách cụ thể chưa được công bố, động thái này được đánh giá là một cơ hội để các nước điều chỉnh chính sách thương mại nhằm tránh xung đột kinh tế với Mỹ. Một số lãnh đạo quốc tế, như Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson, bày tỏ hy vọng đây là bước đi để quay lại con đường hợp tác thương mại, tránh chiến tranh thương mại toàn diện.
- Phản ứng từ châu Âu: Liên minh châu Âu (EU), vốn bị áp mức thuế 20% trước đó, tỏ ra thận trọng. Thủ tướng Italy Giorgia Meloni gọi chính sách thuế ban đầu là “sai lầm” và hoan nghênh việc hoãn thuế như một tín hiệu tích cực, dù vẫn nhấn mạnh EU sẽ tiếp tục chuẩn bị các biện pháp đối phó nếu cần. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde kêu gọi hành động nhanh chóng để cải cách kinh tế, tận dụng thời gian hoãn thuế để giảm thiểu tác động.
- Trung Quốc: Là ngoại lệ duy nhất bị tăng thuế lên 125%, Trung Quốc đã phản ứng mạnh mẽ. Trước đó, Bắc Kinh đã áp thuế trả đũa 34% lên hàng hóa Mỹ từ ngày 4 tháng 4. Quyết định tăng thuế của ông Trump được xem là đòn đánh trực diện vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc, làm gia tăng căng thẳng thương mại song phương. Các chuyên gia nhận định Trung Quốc có thể tiếp tục trả đũa, đẩy cuộc chiến thương mại lên mức độ mới.
- Các tỷ phú và Phố Wall: Nhiều tỷ phú Mỹ như Bill Ackman, người từng đề xuất hoãn thuế 90 ngày, hoan nghênh quyết định này như một bước đi chiến lược để giảm áp lực lên thị trường tài chính. Tuy nhiên, một số ý kiến, như của Ray Dalio, vẫn lo ngại rằng chính sách thuế dài hạn của ông Trump có thể gây ra đình lạm và suy thoái kinh tế toàn cầu.
Phản ứng của Việt Nam
Việt Nam, vốn bị áp mức thuế đối ứng 46% – một trong những mức cao nhất – đã có những phản ứng nhanh chóng và mang tính xây dựng trước quyết định hoãn thuế của ông Trump.
- Chính phủ Việt Nam: Ngay sau thông báo hoãn thuế, Bộ Công thương Việt Nam, thông qua công hàm ngày 9 tháng 4, đã đề nghị Mỹ tạm hoãn áp thuế để có thêm thời gian đàm phán. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, người đang có chuyến công du tại Mỹ từ ngày 6-14 tháng 4, được kỳ vọng sẽ gặp giới chức Mỹ để thảo luận nhằm đạt được thỏa thuận thương mại cân bằng hơn. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng tái khẳng định mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025, bất chấp những thách thức từ chính sách thuế của Mỹ.
- Doanh nghiệp và thị trường: Trước khi có quyết định hoãn thuế, thị trường chứng khoán Việt Nam đã lao dốc mạnh, với VN-Index giảm 6,68% trong phiên ngày 3 tháng 4, mất hơn 19 tỷ USD vốn hóa. Quyết định hoãn thuế mang lại hy vọng cho các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may, gỗ, và thủy sản, vốn phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ (chiếm 30,43% kim ngạch xuất khẩu trong hai tháng đầu năm 2025). Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn lo ngại về sự không chắc chắn trong 90 ngày tới và khả năng Mỹ áp thuế trở lại nếu đàm phán không đạt kết quả.
- Giới chuyên gia: Các nhà phân tích tại Việt Nam nhận định quyết định hoãn thuế là “cơ hội vàng” để Việt Nam điều chỉnh chiến lược thương mại, giảm phụ thuộc vào Mỹ và đa dạng hóa thị trường. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng nếu Trung Quốc bán phá giá hàng hóa vào Đông Nam Á để đối phó thuế quan của Mỹ, Việt Nam có thể chịu thêm áp lực kinh tế.
Quyết định hoãn thuế quan 90 ngày của ông Trump được thế giới đón nhận như một “cú thở phào” tạm thời, mở ra cơ hội đàm phán để tránh một cuộc chiến thương mại toàn diện. Với Việt Nam, đây là khoảng thời gian quan trọng để chủ động ứng phó, đàm phán và điều chỉnh chính sách kinh tế. Tuy nhiên, sự không chắc chắn vẫn còn, đặc biệt khi Trung Quốc bị loại khỏi chính sách hoãn thuế, làm gia tăng nguy cơ leo thang căng thẳng kinh tế toàn cầu.