Cuộc điều tra này được cho là liên quan đến việc Nvidia vi phạm cam kết khi mua lại công ty thiết kế chip Mellanox Technologies của Israel, một thương vụ đã hoàn tất vào năm 2020. Các nhà phân tích cho rằng đây là động thái đáp trả của Trung Quốc đối với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới từ Mỹ, nhằm hạn chế sự tiếp cận của ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc với công nghệ của phương Tây.
Sau khi thông tin về cuộc điều tra được công bố, cổ phiếu của Nvidia đã giảm 2,2%, phản ánh sự lo ngại của các nhà đầu tư trước những tác động có thể có từ cuộc điều tra này. Nvidia, vốn là một trong những công ty bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, đã phải đối mặt với nhiều thách thức lớn khi Mỹ liên tục áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với công nghệ chip tiên tiến, đặc biệt là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).
Cuộc điều tra này diễn ra trong bối cảnh Mỹ đã áp đặt những biện pháp hạn chế xuất khẩu lần thứ ba đối với ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc trong ba năm qua, ảnh hưởng đến khoảng 140 công ty Trung Quốc. Chính phủ Trung Quốc cũng đã đáp trả bằng cách tuyên bố cấm xuất khẩu một số khoáng sản quý hiếm, vốn có ứng dụng quan trọng trong sản xuất quân sự và công nghệ cao như tế bào quang điện mặt trời và cáp quang sang Mỹ.
Mới đây, bốn hiệp hội công nghiệp lớn của Trung Quốc, đại diện cho các ngành viễn thông, kinh tế số, ô tô và bán dẫn, đã đưa ra cảnh báo đối với các công ty trong nước về việc hạn chế mua chip từ Mỹ, cho rằng sản phẩm Mỹ không còn an toàn và khuyến khích sử dụng các sản phẩm nội địa.
Trước khi lệnh kiểm soát xuất khẩu được áp dụng, Nvidia đã chiếm đến 90% thị phần chip AI tại Trung Quốc. Tuy nhiên, các biện pháp hạn chế mới của Mỹ đã khiến công ty phải phát triển các phiên bản đặc thù của chip AI cho thị trường Trung Quốc, nhằm đáp ứng các quy định xuất khẩu của Mỹ. Trong năm tài chính 2023, Trung Quốc đã giảm tỷ trọng doanh thu của Nvidia, chỉ còn chiếm 17% doanh thu toàn cầu, giảm đáng kể so với mức 26% của hai năm trước.
Ngoài các khó khăn từ chính sách kiểm soát xuất khẩu, Nvidia còn đối diện với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các công ty bán dẫn nội địa của Trung Quốc, đặc biệt là Huawei, một đối thủ lớn trong lĩnh vực chip AI.
Cuộc điều tra của Trung Quốc đối với Nvidia không phải là lần đầu tiên đất nước này thực hiện các biện pháp chống độc quyền đối với các công ty công nghệ lớn từ phương Tây. Lần gần nhất Trung Quốc tiến hành điều tra chống độc quyền là vào năm 2013, khi Qualcomm bị cáo buộc lạm dụng vị thế thống trị trong ngành viễn thông không dây và tính phí quá cao. Kết quả là Qualcomm phải đồng ý nộp phạt lên đến 975 triệu USD, mức phạt lớn nhất mà Trung Quốc áp dụng đối với một công ty công nghệ nước ngoài tại thời điểm đó.
Hiện tại, Nvidia chưa đưa ra bất kỳ bình luận chính thức nào về cuộc điều tra này. Tuy nhiên, đây rõ ràng là một thách thức lớn đối với công ty trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và các yếu tố chính trị đang tác động mạnh mẽ đến ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu. Với việc Trung Quốc tiếp tục thắt chặt các biện pháp kiểm soát đối với các công ty công nghệ nước ngoài, tương lai của Nvidia tại thị trường tỷ dân đang đối mặt với không ít rủi ro và thử thách.
Việc điều tra này cũng làm nổi bật những căng thẳng đang gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới về việc kiểm soát và sở hữu công nghệ tiên tiến, đồng thời phản ánh sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là trong ngành công nghiệp bán dẫn, nơi các công ty như Nvidia và các đối thủ Trung Quốc đều đang đua tranh để giành lợi thế.