Máy tính, mạng
Sau 30 năm đổi mới, Năng suất lao động Việt Nam vẫn thấp nhất Đông Nam Á
Lê Cường - Thứ Tư, 28/04/2021 8:22 CH
Vietnet24h - Nền kinh tế Việt Nam đang đứng trước áp lực liên tục từ sự hội nhập toàn cầu và trong khu vực ngày càng sâu sắc. Mặc dù tăng trưởng cao một cách hợp lý trong 25 năm qua, năng suất và đổi mới sáng tạo ở Việt Nam vẫn ở mức thấp nhất trong các quốc gia Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Sáng 28/4, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN), Viện Chính sách Quốc gia Nhật Bản (GRIPS) Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức Hội thảo: “Năng suất lao động ở Việt Nam: nguồn gốc và thách thức cho tăng trưởng”.
Các chuyên gia kinh tế chụp ảnh kỷ niệm 
Theo báo cáo tại Hội thảo, năng suất lao động (NSLĐ) là mối quan tâm của Đảng và Chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, những số liệu thống kê và các phân tích thực trạng năng suất còn chưa đầy đủ, thảo luận chính sách chưa đủ sâu và mang tính thực tiễn cao. 
 
Các doanh nghiệp không có những lợi thế cạnh tranh đảm bảo để đương đầu với thị trường toàn cầu. Dẫn đến kết quả là, sự tăng trưởng NSLĐ toàn nền kinh tế Việt Nam qua 3 giai đoạn từ 1991 – 2019 luôn ở mức thấp chỉ khoảng 5%. 
 
Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và Chiến lược (VESS) phát biểu: cần có một chương trình về năng suất lao động tầm quốc gia để thay đổi tư duy, tầm nhìn từ hệ thống lãnh đạo nhà nước đến từng người dân lao động. 
“Chúng ta sẽ tạo ra các phong trào mạnh giống như Singpore đã làm cách đây 60 năm”, ông Thành nói: “Malaysia, Thái Lan cũng làm như vậy trong quá trình tăng trưởng nhanh của mình”. 
 
Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cũng có quan điểm đồng thuận: “Đến khi nào ngay cả những người lái xe ôm, taxi cũng tìm cách đi đúng đường, đúng luật, lại nhanh chóng đến địa điểm cần đến thì lúc đó chúng ta sẽ có được năng xuất lao động cao trong toàn xã hội”. 
 
Khảo sát năm 2017, NSLĐ của Việt Nam trong hầu hết các ngành đều ở mức thấp nhất so với các nước Đông Nam Á và Đông Bắc Á, thua kém cả Campuchia trong lĩnh vực vận tải, kho bãi, chỉ hơn về nông lâm thủy sản. 
 
“Nhật Bản và Hàn Quốc, NSLĐ đều tăng 10% ở những giai đoạn kinh tế tăng trưởng nhanh. Trong khi đó, Việt Nam cao nhất cũng chỉ loanh quanh mốc 5%”, TS. Thành cho biết.  
 
Mới đây, Đại hội XIII của Đảng ‘cũng chỉ dám’ đặt ra mục tiêu tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam trong giai đoạn 2021 – 2025 một cách khiêm tốn là 6,5%/năm. Nhưng cũng được coi là một thách thức khi năng suất lao động tại Việt Nam đang có dấu hiệu chậm lại. 
 
Ngoài nguyên nhân dịch chuyển cơ cấu ngành nghề, báo cáo của Hội thảo tập trung nghiên cứu 3 khu vực kinh tế nhà nước, FDI và tư nhân coi là trọng điểm chính. 
 
Theo nghiên cứu, nguyên nhân của NSLĐ thấp là do Khu vực kinh tế FDI giảm sút và trì trệ. Đặc biệt NSLĐ trong ngành công nghiệp chế biến chế tạo không cao do thay đổi nội dung hoạt động. Trước năm 2000, các doanh nghiệp FDI sử dụng vốn lớn và công nghệ chiếm đa số. Sau đó, chuyển sang sử dụng lao động giá rẻ, tay nghề thấp, ít cải tiến máy móc công nghệ cũng như nâng cao tay nghề cho người lao động, dẫn đến NSLĐ giảm. 
 
“Chính phủ Việt Nam đã thất bại trong việc nâng cấp ngành theo NSLĐ”, TS. Nguyễn Đức Thành phân tích: “Các doanh nghiệp FDI coi Việt Nam là nơi diễn ra các công việc đơn giản. Họ không đầu tư công nghệ cũng như đào tạo, nâng cao trình độ cho người lao động. Nếu tiền lương tiếp tục tăng, các FDI sẽ đơn giản là rời khỏi Việt Nam tạo nên tình huống bẫy thu nhập trung bình điển hình”. 
 
Đối với khu vực kinh tế tư nhân, NSLĐ vẫn còn thấp do nguồn lực về vốn ít và không được nhiều ưu đãi như các doanh nghiệp nhà nước. “Cần một thời gian dài để khu vực này tích lũy vốn, và Nhà nước cần tạo ra môi trường kinh doanh ổn định hơn, giảm những phiền nhiễu gây cản trở cho sự phát triển”, ông Thành khuyến nghị. 
 
NSLĐ trong khu vực kinh tế nhà nước có vẻ là điểm sáng nhất, khi tiếp tục tăng trưởng hơn so với 2 khu vực kinh tế trên. Các DNNN đã thực hiện nhiều cuộc cải cách, tinh gọn bộ máy, cổ phần hóa nhiều doanh nghiệp nên NSLĐ tăng lên. Song, theo ông Nguyễn Đức Thành, nguyên nhân của việc luôn đạt tăng năng suất lao động cao ngay cả trong thời kỳ Covid – 19, khi các khu vực tư nhân và FDI gặp khó khăn là do được ưu đãi sử dụng vốn lớn và có nhiều sự bảo hộ từ Chính phủ. 
 
 “Tuy NSLĐ tăng cao, nhưng khu vực kinh tế nhà nước không phải là hình mẫu lý tưởng cần nhân rộng ra trong nền kinh tế”, ông Thành khẳng định: “Họ được rất nhiều ưu đãi và chiếm dụng vốn rất lớn”. 
 
Trước đó, thông tin tại Hội thảo do của Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức hồi đầu tháng 4 cho biết, khu vực kinh tế nhà nước được sử dụng 60% ngân sách nhưng chỉ tạo ra 40% GDP so với khu vực kinh tế khác nên chưa đạt hiệu quả cao như mong đợi. 
 
Ở Hội thảo đó, 12 đại án doanh nghiệp nhà nước nhằm minh bạch và cải thiện bộ máy quản lý để tăng hiệu quả kinh tế đã được các chuyên gia phân tích. Nhưng khi được hỏi, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện chiến lược cạnh tranh chỉ ngao ngán cho rằng ông “vẫn chưa nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm” đâu cả!
Phiên 2 tọa đàm
Theo ông Nguyên Đức Thành, khi Việt Nam đang trong giai đoạn đầu của công nghiệp hóa sản xuất hàng may mặc, dày dép và các thiết bị điện tử để xuất khẩu dưới sự hướng dẫn và quản lý của nước ngoài, cần phải đạt được hiệu suất cao để có thể gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sau đó dần dần nâng cấp từ ‘giá rẻ, phổ thông’ thành ‘hàng chất lượng cao, thượng lưu’. Mục tiêu cuối cùng các quốc gia nên hướng tới là trở thành nước tạo ra các hàng hóa dịch vụ mới, có khả năng đáp ứng được đòi hỏi khắt khe trên toàn cầu, từ đó mang lại lợi nhuận cao cho những người phát minh và thương mại hóa chúng. 
 
Ông Phạm Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI cho rằng, tăng năng suất lao động cần gắn với phát triển kinh tế bền vững. “Chúng ta không tăng năng suất bằng mọi giá”. 
 
Hiện nay, Việt Nam chưa có đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm về năng suất lao động mà chia đều cho 3 cơ quan là Bộ Lao động, Bộ Công thương và Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cần thành lập một Ban quản lý chịu trách nhiệm năng suất lao động ở Việt Nam. 
UNDP: Chỉ số đánh giá môi trường bản địa Việt Nam rất thấp, chỉ đạt 141/180 Vietnet24h - Tăng trưởng kinh tế nhanh là kết quả nỗ lực của Việt Nam những thập niên gần đây. Nhưng để đạt đến sự bền vững, thì bảo vệ môi trường và kinh doanh có trách nhiệm cần được coi trọng trước nhất. Việt Nam không thể chọn cách phát triển như cũ.
Tin khác cùng chuyên mục
Tin đọc nhiều
Phần mềm độc hại SparkKitty: Khi thư viện ảnh trở thành cánh cửa cho tội phạm mạng tấn công ví tiền số Vietnet24h - Sự xuất hiện của SparkKitty – một biến thể mới trong họ trojan SparkCat – đã đánh dấu một bước tiến nguy hiểm trong chiến thuật tấn công mạng. Không chỉ đánh cắp dữ liệu như thông thường, loại mã độc này nhắm đến chính thư viện ảnh cá nhân – một kho lưu trữ tưởng chừng vô hại – để trích xuất những thông tin có thể mở toang cánh cửa vào ví tiền điện tử của nạn nhân.
Lỗ hổng zero-day trên Chrome: Báo động đỏ cho an ninh mạng toàn cầu Vietnet24h - Khi trình duyệt trở thành "cửa ngõ" mặc định để tiếp cận thế giới số, một lỗ hổng zero-day trên Chrome không chỉ đơn thuần là một lỗi kỹ thuật – mà là lời nhắc nghiêm khắc về mức độ mong manh của hệ sinh thái số hiện đại.
Safari và bài toán bảo mật bị bỏ ngỏ: Khi sự im lặng của Apple trở thành rủi ro của người dùng Vietnet24h - Một lỗ hổng trong tính năng toàn màn hình của trình duyệt Safari đang phơi bày hàng triệu người dùng Apple trước những chiến dịch lừa đảo tinh vi. Nhưng điều đáng báo động hơn cả không nằm ở bản thân lỗ hổng – mà ở thái độ có phần thờ ơ của Apple trước cảnh báo từ giới nghiên cứu bảo mật.
Việt Nam vào top 30 thế giới về tốc độ mạng: Nhưng hàng trăm bản làng vẫn mòn mỏi đợi sóng Vietnet24h - Trong khi người dân thành phố tận hưởng Internet 5G tốc độ cao, thì ở Sơn La, hơn 600 thôn bản vẫn chưa có đường truyền mạng. Câu chuyện kết nối số tại Việt Nam vẫn là bức tranh hai mảng sáng – tối, đòi hỏi những hành động quyết liệt hơn từ cơ quan quản lý và doanh nghiệp viễn thông.
Game Pet Samkok chiếm top 1 tại Việt Nam, nổi bật ở Thái Lan và Indonesia Vietnet24h - Chỉ sau một ngày phát hành, Pet Samkok – Báo Thủ 3Q do SohaGame phát triển – đã vươn lên đứng đầu App Store, Google Play tại Việt Nam và được Apple chọn hiển thị nổi bật tại Thái Lan, Indonesia, đánh dấu bước tiến mới của game Việt tại thị trường Đông Nam Á.
CEO của Nvidia, Jensen Huang cho biết Nintendo Switch 2 có bộ xử lý AI chuyên dụng Vietnet24h - CEO của Nvidia, Jensen Huang đã trình bày chi tiết về khả năng của máy chơi game Switch 2 mới của Nintendo.
Lượng tử hóa an ninh mạng: Khi thông tin được bảo vệ bởi định luật vật lý Vietnet24h - Hãy tưởng tượng mỗi tin nhắn bạn gửi được bảo vệ bằng định luật vật lý – không hacker nào có thể đọc trộm, vì chỉ cần nghe lén là… chính họ tự làm sai lệch thông tin. Đó không còn là viễn tưởng, mà là thực tế đang diễn ra tại Trung Quốc, nơi cuộc gọi mã hóa lượng tử đầu tiên vừa được thực hiện nhờ công nghệ bảo mật cấp độ nguyên tử.
Lượng PC xuất xưởng tăng trong quý đầu tiên khi các công ty chuẩn bị cho thuế quan Vietnet24h - Nhiều công ty đã đẩy nhanh quá trình giao hàng để chuẩn bị cho mức thuế quan sắp tới có thể gây áp lực lên thị trường máy tính và thiết bị điện tử đang phục hồi.
Trò chơi Xbox sẽ sớm có trên TV LG thông qua dịch vụ chơi game đám mây Vietnet24h - Theo LG Electronics, gần đây họ đã ký kết một quan hệ đối tác để cung cấp hàng trăm tựa game Xbox cho webOS của LG.
Tấn công mạng làm gián đoạn hoạt động của Japan Airlines Vietnet24h - Vừa qua, Japan Airlines đã trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công mạng nghiêm trọng, gây tác động lớn đến các hệ thống nội bộ của hãng. Các chuyên gia cho rằng vụ việc có thể dẫn đến sự cố chậm trễ và hủy chuyến bay trong những ngày tới.
5G cán mốc 2,9 tỷ thuê bao: Bệ phóng cho AI di động và nền kinh tế số Vietnet24h - Mạng 5G không còn là xu hướng mà đã trở thành nền tảng hạ tầng số toàn cầu. Với gần 2,9 tỷ thuê bao vào cuối 2025, công nghệ này đang thúc đẩy sự phát triển của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI), điện toán biên và các dịch vụ số mới – trong đó Việt Nam là thị trường nổi bật tại Đông Nam Á.
Điện thoại Pixel của Google sẵn sàng áp dụng tính năng Now Bar sáng tạo của Samsung Vietnet24h - Google có thể sắp ra mắt một tính năng mới gợi nhớ đến Now Bar của Samsung.
Dịch vụ taxi robot Uber, Waymo mở cửa đón khách tại Atlanta Vietnet24h - Vào thứ Ba, xe taxi robot Waymo đã có mặt tại Atlanta cho người dùng Uber khi hai công ty mở rộng quan hệ đối tác trong lĩnh vực gọi xe tại Hoa Kỳ.
Nhà sản xuất chip điện thoại thông minh lớn cho biết hệ điều hành Huawei mới có thể ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của họ Vietnet24h - Công ty sản xuất nhiều chip được sử dụng trong điện thoại thông minh, Công ty Sản xuất Bán dẫn Đài Loan (TSMC) sẽ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn bởi lệnh cấm ngăn Huawei tìm nguồn cung ứng linh kiện và phần mềm tại Hoa Kỳ.
Meta sẽ ra mắt kính thông minh với Oakley và Prada, mở rộng quan hệ đối tác với Luxottica Vietnet24h - Meta và EssilorLuxottica có kế hoạch phát hành các phiên bản kính thông minh hỗ trợ AI của họ dưới thương hiệu Oakley và Prada,
Samsung đặt mục tiêu bắt kịp các đối thủ Trung Quốc về điện thoại mỏng có thể gập lại khi Apple tuyên bố tham gia cuộc chơi Vietnet24h - Samsung chuẩn bị ra mắt chiếc điện thoại thông minh có thể gập lại tiếp theo, có thể gọi là Galaxy Fold7, tại một sự kiện vào tháng tới.
Samsung và TSMC đang tạo tiền đề cho cuộc đua khốc liệt trong công nghệ chip 2nm Vietnet24h - Cuộc đua toàn cầu để dẫn đầu thị trường bán dẫn 2 nanomet thế hệ tiếp theo sẽ trở nên khốc liệt hơn vào nửa cuối năm nay, với các nhà máy đúc hàng đầu TSMC và Samsung Electronics chuẩn bị bắt đầu sản xuất hàng loạt.
Motorola và Google thách thức sự thống trị của Samsung Vietnet24h - Nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu thế giới không chỉ giành được vị trí hàng đầu trên thị trường điện thoại có thể gập lại ở châu Âu mà còn đang đắm mình trong những lời khen ngợi toàn cầu.
Samsung Electronics áp dụng trợ lý mã hóa AI để tăng năng suất của nhà phát triển Vietnet24h - Samsung Electronics Co. cho biết hôm 8/6 rằng họ sẽ áp dụng dịch vụ trợ lý mã hóa trí tuệ nhân tạo có tên là Cline vào tháng tới để nâng cao năng suất cho các nhân viên phát triển phần mềm của mình.
SK hynix vượt qua Samsung trên thị trường DRAM toàn cầu lần đầu tiên trong quý 1 Vietnet24h - Theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu Omdia, doanh số bán DRAM toàn cầu đạt tổng cộng 26,33 tỷ đô la Mỹ trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 3, giảm 9 phần trăm so với quý trước, trong bối cảnh giá hợp đồng DRAM giảm và lượng hàng HBM xuất xưởng giảm.
Sự cố pin Anker và hồi chuông cảnh báo về chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu Vietnet24h - Từ Mỹ đến Việt Nam, Anker đang thực hiện thu hồi hàng loạt mẫu pin sạc dự phòng do nghi ngại về an toàn. Dù vấn đề chưa gây hậu quả cụ thể, nhưng sự kiện phản ánh rõ ràng mức độ rủi ro của các chuỗi cung ứng điện tử ngày càng phụ thuộc vào các linh kiện từ khắp nơi trên thế giới – trong đó không phải cái tên nào cũng đáng tin cậy.
Tăng trưởng OLED giảm sút khi thuế quan của Trump đe dọa doanh số bán điện thoại thông minh Vietnet24h - Mối lo ngại đang gia tăng về khả năng chậm lại trong các lô hàng điện thoại thông minh toàn cầu, do chính sách thuế quan leo thang của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, điều này có thể làm giảm đà tăng trưởng của ngành công nghiệp màn hình OLED của Hàn Quốc.
Xiaomi 16 lộ diện: Cấu hình "khủng", pin vượt Galaxy S25 gần gấp đôi Vietnet24h - Thông tin rò rỉ cho thấy Xiaomi 16 sẽ sở hữu viên pin 7.000 mAh, vượt trội so với 4.000 mAh trên Galaxy S25. Cộng với chip Snapdragon 8 Gen 4 Elite 2 và hệ thống ba camera 50 MP, đây có thể là flagship Android đáng gờm nhất trong nửa cuối năm nay.
Samsung sẽ ra mắt Galaxy Z Flip 7 và Fold 7 vào tháng 7 tại New York Vietnet24h - Samsung Electronics chuẩn bị ra mắt điện thoại màn hình gập mới vào tháng tới, tự hào với hiệu suất tương đương với mẫu Ultra, mẫu cao cấp nhất của dòng Galaxy S.
Xiaomi dẫn đầu thị trường thiết bị đeo tay toàn cầu, thị phần Apple giảm sút trong quý 1/2025 Vietnet24h - Theo báo cáo của Canalys, Xiaomi ghi nhận mức tăng trưởng 44% doanh số thiết bị đeo tay trong quý đầu năm 2025, qua đó chiếm lĩnh vị trí số 1 thị trường toàn cầu với 19% thị phần, vượt qua Apple – nhà sản xuất vốn thống trị lâu nay với 16%.
Doanh số bán điện thoại di động mang thương hiệu nước ngoài tại Trung Quốc tăng nhẹ vào tháng 4 Vietnet24h - Lượng điện thoại mang thương hiệu nước ngoài được bán ra tại Trung Quốc trong tháng 4 đã tăng lên 3,52 triệu chiếc so với mức 3,50 triệu chiếc của cùng kỳ năm trước.
Lượng iPhone xuất khẩu của Ấn Độ sang Hoa Kỳ tăng vọt ước tính 76%. Vietnet24h - Dữ liệu từ Canalys, hiện là một phần của Omdia, cho thấy số lượng iPhone được vận chuyển từ Ấn Độ đến Mỹ vào tháng 4 đã tăng khoảng 76%, đạt 3.000.000 chiếc.
BYD đánh bại Tesla về doanh số bán xe điện tại Châu Âu bất chấp thuế quan của EU trong 'thời khắc quan trọng' Vietnet24h - Dữ liệu từ JATO Dynamics cho thấy doanh số của BYD tại Châu Âu đã tăng 359% vào tháng 4 so với năm ngoái.
Xuất khẩu điện thoại thông minh của Trung Quốc sang Hoa Kỳ, bao gồm cả iPhone của Apple, giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2011 Vietnet24h - Xuất khẩu điện thoại thông minh của Trung Quốc giảm 72% xuống chỉ còn dưới 700 triệu đô la Mỹ vào tháng 4, khi chiến dịch áp thuế của Trump làm gián đoạn chuỗi cung ứng công nghệ.
LG và Samsung đối đầu trên thị trường TV di động đang phát triển Vietnet24h - LG dẫn đầu thị trường TV di động trước những thách thức mới.