Tesla đang yêu cầu các nhà đầu tư phê duyệt một kế hoạch trả lương khổng lồ khác cho CEO Elon Musk, theo hồ sơ tài chính được công bố hôm thứ Sáu (5/9).
Tổng giá trị gói cổ phiếu này khoảng 975 tỷ đô la dựa trên mức chi trả tối đa, giả định số lượng cổ phiếu vẫn được giữ nguyên.
Kế hoạch đề xuất dành cho Musk, hiện đã là người giàu nhất thế giới, bao gồm 12 đợt cổ phiếu sẽ được trao nếu Tesla đạt được một số cột mốc nhất định trong thập kỷ tới. Điều này cũng sẽ trao cho Musk quyền biểu quyết lớn hơn đối với nhà sản xuất xe điện và ông trùm robot đầy tham vọng này, điều mà ông đã công khai yêu cầu từ đầu năm 2024.
Chủ tịch Tesla, Robyn Denholm, cho biết rằng, kế hoạch này được thiết kế để giữ cho CEO "có động lực và tập trung vào việc mang lại lợi ích cho công ty". "Nếu ông ấy thực hiện tốt, nếu ông ấy đạt được các cột mốc siêu tham vọng trong kế hoạch, ông ấy sẽ nhận được cổ phiếu - 1% cho mỗi nửa nghìn tỷ đô la vốn hóa thị trường, cộng với các cột mốc hoạt động mà ông ấy phải đạt được để đạt được điều đó", Denholm nói trên chương trình "Squawk Box" của CNBC.
Toàn bộ phần thưởng này sẽ mang lại cho Musk hơn 423 triệu cổ phiếu bổ sung. Hiện tại, ông nắm giữ khoảng 13% cổ phần của công ty.
Denholm xác nhận rằng kế hoạch trả lương cho CEO Tesla, nếu được các cổ đông thông qua, sẽ không đặt ra bất kỳ giới hạn nào về việc Musk dành thời gian ở đâu và như thế nào, cũng như không yêu cầu ông phải dành bất kỳ số giờ tối thiểu nào mỗi tuần cho công việc kinh doanh của Tesla.
Để nhận được giải thưởng đầu tiên trong kế hoạch, Musk và Tesla sẽ cần phải tăng gần gấp đôi vốn hóa thị trường hiện tại để đạt 2 nghìn tỷ đô la. Mục tiêu cuối cùng là đạt mức vốn hóa thị trường 8,5 nghìn tỷ đô la.
Các cột mốc hoạt động trong Giải thưởng Hiệu suất CEO năm 2025 bao gồm: 20 triệu xe Tesla được giao, 10 triệu Đăng ký FSD đang hoạt động, 1 triệu robot được giao, 1 triệu Robotaxis đang hoạt động thương mại và một loạt các tiêu chuẩn EBITDA đã điều chỉnh.
Tại cuộc họp thường niên năm 2024 của Tesla, Musk phát biểu rằng robot Optimus có thể đưa Tesla trở thành một công ty trị giá 25 nghìn tỷ đô la. Tuần này, ông cho biết khoảng 80% giá trị của Tesla cuối cùng có thể đến từ Optimus nhưng không đưa ra con số cụ thể.
Việc hội đồng quản trị đề xuất kế hoạch trả lương 10 năm cho Musk được đưa ra trong bối cảnh ông vẫn đang phân tâm bởi các dự án khác, và cuộc chiến pháp lý liên quan đến mức lương năm 2018 của ông vẫn đang kéo dài.
Các công ty mà Musk sở hữu bao gồm nhà thầu hàng không vũ trụ và quốc phòng SpaceX, dự án khoan The Boring Company, công ty công nghệ y tế Neuralink và dự án trí tuệ nhân tạo xAI, vốn đã sáp nhập với mạng xã hội X của ông.
Tesla đang trong giai đoạn sụt giảm doanh số nhiều quý do dòng sản phẩm cũ kỹ, sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, và phản ứng dữ dội của người tiêu dùng đối với những phát ngôn chính trị gây tranh cãi của Musk cũng như sự liên quan của ông với chính quyền Trump.
Tesla cũng cho biết trong hồ sơ nộp hôm thứ Sáu rằng họ sẽ yêu cầu các cổ đông tại cuộc họp ngày 6 tháng 11 bỏ phiếu về việc liệu công ty có nên đầu tư vào dự án mới nhất của Musk, xAI hay không.
Musk lần đầu tiên công khai ý tưởng này trong một cuộc thăm dò ý kiến không chính thức trên X vào tháng 7 năm ngoái, hỏi liệu Tesla có nên đầu tư 5 tỷ đô la vào xAI hay không.
Được thành lập vào đầu năm 2023 tại Nevada, xAI đã sáp nhập với mạng xã hội X của Musk vào đầu năm nay. Công ty hiện đang vận hành một trung tâm dữ liệu lớn ở Memphis và có kế hoạch xây dựng thêm một cơ sở nữa tại đó để hỗ trợ đào tạo và vận hành các mô hình ngôn ngữ lớn cùng một chatbot có tên là Grok.
Các thành viên Hội đồng quản trị của Tesla.
Tranh cãi về kế hoạch trả lương
Đề xuất trả lương mới cho Musk được đưa ra sau khi Tòa án Delaware Chancery ra phán quyết vào năm ngoái rằng kế hoạch trả lương năm 2018 của ông là quá mức, đã được hội đồng quản trị Tesla phê duyệt không đúng cách và phải bị hủy bỏ.
Trong trường hợp đó, trong vụ kiện Tornetta kiện Musk, thẩm phán đã phát hiện ra rằng CEO Tesla đã kiểm soát các cuộc đàm phán lương tại nhà sản xuất ô tô này, và hội đồng quản trị của ông đã không cung cấp cho các cổ đông thông tin mà họ có quyền được biết theo luật định trước khi yêu cầu họ bỏ phiếu thông qua kế hoạch trả lương dựa trên hiệu suất của Musk.
Kế hoạch trả lương năm 2018 có giá trị khoảng 56 tỷ đô la khi được trao quyền, và là kế hoạch trả lương cho giám đốc điều hành công ty đại chúng lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Giống như kế hoạch trả lương mới được đề xuất, Tesla phải đạt được một loạt các tiêu chuẩn, cả về vốn hóa thị trường và hoạt động, để Musk có được các quyền chọn của mình.
Số tiền bồi thường mà Tesla đã trả cho các giám đốc của mình, bao gồm cả Denholm, là một điểm cần xem xét của thẩm phán trong vụ kiện Tornetta. Denholm khai trong phiên tòa rằng trong thời gian bà còn là thành viên hội đồng quản trị Tesla, bà đã nhận được khoản bồi thường trị giá 280 triệu đô la, gọi đó là "khoản tiền thay đổi cuộc đời".
Musk, Denholm và các đồng minh khác của CEO Tesla đã chỉ trích quyết định của tòa án Delaware, và Tesla thậm chí còn chuyển địa điểm thành lập công ty từ Delaware đến Texas để đáp trả phán quyết.
Tesla đã cố gắng "phê chuẩn" kế hoạch trả lương cho CEO năm 2018 sau khi Bộ trưởng Tài chính Delaware Kathaleen McCormick hủy bỏ kế hoạch này, yêu cầu các cổ đông bỏ phiếu khôi phục lại sau phán quyết của bà. McCormick cho biết cuộc bỏ phiếu như vậy không khắc phục được những vấn đề trước đó và đã giữ nguyên quyết định của mình vào tháng 12 năm 2024.
Vụ án hiện đang được kháng cáo tại Delaware.