Ấn Độ vừa đạt được một bước tiến đáng kể trong lĩnh vực hàng không vũ trụ khi Tổ chức Nghiên cứu Không gian Ấn Độ (ISRO) phóng thành công sứ mệnh thử nghiệm ghép nối không gian SpaDeX. Đây không chỉ là một bước đi lớn trong khả năng phục vụ vệ tinh và xây dựng trạm không gian, mà còn đánh dấu tham vọng mạnh mẽ của quốc gia này trong việc gia nhập nhóm các quốc gia tiên tiến sở hữu công nghệ này.
Sứ mệnh SpaDeX được thực hiện từ Trung tâm vũ trụ Satish Dhawan tại bang Andhra Pradesh, Ấn Độ, với tên lửa Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV-C60). Tên lửa mang theo hai vệ tinh nhỏ SDX01 (Chaser) và SDX02 (Target), mỗi vệ tinh nặng 220 kg, được phóng lên quỹ đạo cách Trái đất khoảng 470 km. Đây là quỹ đạo có độ nghiêng 55 độ, một yếu tố quan trọng để thực hiện ghép nối không gian giữa các vệ tinh.
Mục tiêu chủ yếu của SpaDeX là thử nghiệm ghép nối hai vệ tinh vào không gian vào ngày 7/1/2025, tạo ra một cột mốc quan trọng trong việc phát triển các nhiệm vụ không gian phức tạp. Nếu thành công, Ấn Độ sẽ trở thành quốc gia thứ tư trên thế giới sở hữu công nghệ ghép nối không gian, gia nhập danh sách của Mỹ, Nga và Trung Quốc. Ghép nối không gian là công nghệ nền tảng cho các nhiệm vụ yêu cầu phóng nhiều lần hoặc sự hợp tác giữa các tàu vũ trụ trong không gian.
Bên cạnh đó, sứ mệnh SpaDeX cũng thử nghiệm chuyển đổi năng lượng điện giữa hai thiết bị đã ghép nối. Công nghệ này sẽ phục vụ cho các ứng dụng như điều khiển tàu vũ trụ hỗn hợp, robot không gian và vận hành tải trọng sau khi tách ghép. Đặc biệt, các vệ tinh của SpaDeX còn được trang bị hệ thống hình ảnh và cảm biến bức xạ, nhằm đo mức độ phóng xạ electron và proton trong không gian – một dữ liệu vô cùng quan trọng cho các sứ mệnh không gian có người lái trong tương lai.
Ngoài ra, một trong những cải tiến nổi bật của sứ mệnh này là việc sử dụng giai đoạn thứ tư của tên lửa PSLV, vốn thường trở thành rác thải không gian. Thay vì lãng phí, giai đoạn này đã được chuyển thành Module Thí nghiệm quỹ đạo PSLV (POEM) – một phòng thí nghiệm không gian không người lái. Điều này mở ra cơ hội cho các công ty khởi nghiệp và tổ chức nghiên cứu của Ấn Độ thử nghiệm công nghệ không gian mà không cần phải phóng vệ tinh riêng.
Không chỉ có vậy, sứ mệnh SpaDeX còn ghi nhận sự chuyển mình trong hợp tác công tư khi lần đầu tiên, việc tích hợp và thử nghiệm tên lửa cùng vệ tinh được thực hiện tại một công ty tư nhân – Ananth Technologies. Đây là dấu hiệu cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp vũ trụ Ấn Độ, không còn chỉ phụ thuộc vào các cơ quan chính phủ mà còn mở ra cơ hội cho khu vực tư nhân tham gia vào các dự án vũ trụ.
Với những bước tiến này, Ấn Độ đang tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành một trong những cường quốc trong ngành hàng không vũ trụ, đồng thời góp phần mở rộng các sứ mệnh không gian toàn cầu trong tương lai.