Từ khi được triển khai thương mại lần đầu tại Hàn Quốc và Trung Quốc vào năm 2019, mạng 5G đã mở ra kỷ nguyên mới cho nhiều lĩnh vực trên toàn cầu, với hàng tỷ USD được đầu tư vào hạ tầng và ứng dụng. Các quốc gia từ châu Á đến châu Âu và Mỹ đều đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ mạng di động thế hệ mới, mang lại những đột phá từ sản xuất công nghiệp đến giải trí, giao thông và y tế.
Wang Lei, 27 tuổi, từng là phi công tập sự nhưng sau đó bỏ nghề và chuyển sang làm thợ mỏ tại tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc. Công việc ban đầu của anh yêu cầu lao động nặng nhọc ở độ sâu 300 mét dưới lòng đất, đối mặt với tiếng ồn và khói bụi ngột ngạt. Tuy nhiên, nhờ vào công nghệ 5G, cuộc sống của anh đã thay đổi hoàn toàn.
Những mỏ than thông minh giờ đây được trang bị hệ thống cảm biến, AI, và IoT, cho phép Lei giám sát thiết bị và quản lý công việc từ xa trong văn phòng thông qua các nền tảng dữ liệu lớn. Những trạm 5G nhỏ gọn, bền bỉ với khả năng chống bụi, độ ẩm và băng thông cao, cho phép truyền tải dữ liệu nhanh chóng ở tốc độ 1 Gb/giây – nhanh gấp 10 lần so với mạng 4G truyền thống.
Huawei, đơn vị cung cấp 5G cho các khu mỏ tại Trung Quốc, cho biết công nghệ này giúp phát hiện 70% sự cố máy móc ngay khi chúng xảy ra, giảm thiểu chi phí bảo trì và hạn chế tai nạn. “Những thợ mỏ như tôi giờ được gọi vui là 'thợ mỏ mặc vest', bởi công việc nặng nhọc đã được tự động hóa”, Lei chia sẻ.
Sự bùng nổ của 5G không chỉ dừng lại ở Trung Quốc. Hàn Quốc, nơi đầu tiên thương mại hóa mạng này, đang ứng dụng 5G vào nhiều lĩnh vực như kho vận, y tế và sản xuất. Tại Mỹ, 5G mang đến trải nghiệm mới cho người hâm mộ thể thao thông qua giải pháp Multi-View của Verizon, cho phép theo dõi nhiều góc quay trên cùng một thiết bị.
Trong công nghiệp, Nhật Bản đang tận dụng mạng 5G để nâng cao hiệu suất nhà máy bằng cách kết nối robot với hệ thống quản lý sản xuất. Trong khi đó, Đức khai thác 5G để tối ưu quy trình sản xuất trong các nhà máy tự động, giúp giảm chi phí và tăng khả năng linh hoạt.
Dù triển khai muộn hơn, Mỹ đã nhanh chóng mở rộng mạng 5G đến hơn 200 triệu hộ gia đình và doanh nghiệp, với dự báo con số này sẽ tăng gấp đôi vào năm 2028. Mạng 5G cũng đóng vai trò quan trọng trong quản lý giao thông thông minh, tối ưu hóa tuyến đường cho xe tải tự hành nhằm tiết kiệm nhiên liệu và thời gian.
Dù vậy, không phải quốc gia nào cũng dễ dàng triển khai 5G. Nhiều khu vực ở châu Phi và Mỹ Latin vẫn trung thành với mạng 4G do chi phí xây dựng 5G quá lớn. Theo thống kê từ Moody’s, các công ty viễn thông trên thế giới đã gánh khoản nợ lên đến 1.211 tỷ USD tính đến cuối năm 2022, chủ yếu để đầu tư vào hạ tầng 5G.
Trong bối cảnh này, các nhà cung cấp dịch vụ đang chuyển hướng sang phát triển mạng 5.5G, hay còn gọi là 5G-A, với tốc độ tải xuống thực tế đạt 10 Gb/giây và khả năng hỗ trợ 100 tỷ kết nối IoT.
Xa hơn, 6G đang là mục tiêu tiếp theo của nhiều quốc gia với kỳ vọng đạt tốc độ 1 TB/giây – nhanh hơn 100 lần so với 5G hiện tại. Trung Quốc đã tiên phong thành lập nhóm nghiên cứu 6G từ năm 2019 và dự kiến thương mại hóa công nghệ này vào năm 2030.
5G không chỉ đơn thuần là một bản nâng cấp của mạng di động, mà là bước ngoặt thay đổi toàn diện cách thức con người làm việc và sinh hoạt. Từ những mỏ than thông minh đến dịch vụ y tế từ xa, 5G đang giúp các ngành công nghiệp trở nên hiệu quả hơn và nâng cao trải nghiệm người dùng. Những cải tiến không ngừng về công nghệ cho thấy, thế giới đang tiến gần hơn đến kỷ nguyên của 6G, nơi mọi thứ sẽ được kết nối theo thời gian thực với tốc độ chưa từng có.