Theo phán quyết ngày 21/8 tại tòa án Wichita, Kansas, Shan Hanes, 53 tuổi, đã nhận mức án 293 tháng tù vì hành vi chiếm đoạt tài sản của ngân hàng Heartland Tri-State. Chỉ trong vòng 8 tuần, những hành động của Hanes đã dẫn đến sự sụp đổ của ngân hàng này.
Từ CEO uy tín đến nạn nhân của chiêu lừa "mổ lợn"
Trước khi vướng vào vụ bê bối, Hanes là một nhân vật có uy tín trong ngành ngân hàng. Ông từng là thành viên hội đồng quản trị của Hiệp hội Ngân hàng Mỹ, Chủ tịch Hiệp hội Ngân hàng Kansas và giữ vị trí CEO tại Heartland Tri-State.
Mọi chuyện bắt đầu từ tháng 12/2022 khi Hanes tham gia các giao dịch mua tiền số sau khi tiếp xúc với một người lạ qua ứng dụng WhatsApp. Người này đã sử dụng chiêu thức lừa đảo được gọi là "mổ lợn" (Pig Butchering) để dụ dỗ Hanes đầu tư.
Chiêu thức "mổ lợn" thường bắt đầu bằng việc kẻ lừa đảo tiếp cận nạn nhân qua các ứng dụng nhắn tin mã hóa như WhatsApp hoặc Telegram, xây dựng mối quan hệ thân thiết trong thời gian dài trước khi dụ dỗ họ đầu tư vào các nền tảng tiền số giả mạo. Khi số tiền đầu tư đạt đến mức mong muốn, kẻ lừa đảo sẽ biến mất cùng toàn bộ số tiền.
Hành trình biển thủ hàng chục triệu USD
Ban đầu, Hanes sử dụng tiền cá nhân cho các giao dịch tiền số. Tuy nhiên, đến đầu năm 2023, ông bắt đầu rút tiền từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm 40.000 USD từ Nhà thờ Chúa Kitô Elkhart, 10.000 USD từ Câu lạc bộ Đầu tư Santa Fe, 60.000 USD từ quỹ tiết kiệm đại học của con gái và gần 1 triệu USD từ việc bán cổ phiếu của công ty tài chính Elkhart.
Không dừng lại ở đó, từ tháng 5/2023, Hanes bắt đầu chuyển tiền trực tiếp từ ngân hàng Heartland Tri-State vào các tài khoản do kẻ lừa đảo kiểm soát. Ban đầu là 5.000 USD, sau đó tăng dần lên đến hàng triệu USD qua 11 đợt chuyển khoản, tổng cộng 47 triệu USD. Để che giấu hành vi, Hanes đã yêu cầu trợ lý của mình cung cấp thông tin sai lệch nhằm truy cập vào các quỹ và giảm thiểu dấu vết.
Theo hồ sơ tòa án, Hanes liên tục được kẻ lừa đảo thúc ép nạp thêm tiền với lời hứa sẽ rút được cả vốn lẫn lãi. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần của kế hoạch lừa đảo tinh vi mà Hanes đã không nhận ra cho đến khi quá muộn.
Hậu quả và phản ứng từ các bên liên quan
Giữa tháng 7/2023, Hanes bị sa thải do những hoạt động kinh doanh mờ ám và thất bại trong chiến lược quản lý, dù lúc đó hành vi biển thủ chưa bị phát hiện. Đến ngày 28/7/2023, ngân hàng Heartland Tri-State bị yêu cầu đóng cửa bởi Văn phòng Ủy viên Ngân hàng Bang Kansas và sau đó được Công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang tiếp quản.
Trong quá trình xét xử, luật sư của Hanes, ông John Stang, lập luận rằng thân chủ của mình đã trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo tiền số được lên kế hoạch kỹ lưỡng. "Ông ấy chính là con lợn bị mổ trong kế hoạch này. Sự dễ tổn thương đã dẫn ông đến những quyết định sai lầm, gây thiệt hại nghiêm trọng cho cổ đông và dẫn đến sự sụp đổ của ngân hàng," Stang phát biểu.
Tuy nhiên, đại diện bên công tố, bà Kate Brubacher, nhấn mạnh: "Lòng tham vô đáy của Hanes đã khiến ông ta vượt qua mọi giới hạn về đạo đức nghề nghiệp và pháp luật, phản bội lại lòng tin của Heartland Tri-State và các nhà đầu tư, đồng thời làm lung lay niềm tin vào hệ thống tài chính."
Cảnh báo về chiêu thức lừa đảo tiền số
Trường hợp của Hanes chỉ là một trong số nhiều vụ lừa đảo tiền số theo phương thức "mổ lợn" đã diễn ra trong thời gian gần đây. Theo số liệu từ FBI, giữa năm 2022, cơ quan này đã nhận hơn 4.300 đơn khiếu nại liên quan đến lừa đảo tiền số qua các ứng dụng nhắn tin, với tổng thiệt hại lên đến hơn 5 tỷ USD, tăng đáng kể so với 429 đơn vào năm 2019. Mặc dù xuất phát từ châu Á, hình thức lừa đảo này đang ngày càng phổ biến tại Mỹ, và đến nay rất ít kẻ thủ ác bị bắt giữ hoặc số tiền bị chiếm đoạt được thu hồi.
Vụ việc của Shan Hanes là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ về sự cảnh giác cần thiết trước các chiêu thức lừa đảo ngày càng tinh vi trong lĩnh vực tiền số, đặc biệt đối với những người giữ vị trí quan trọng trong các tổ chức tài chính.